Alaşkert, Topraggale, Toprakkala, Toprakkale, Valaşkert, Vağarşaker:. Batı Ermenistan’ın, Alaşkert Vadisi’nin merkezi kısmının kuzey bölümünde bulunan kaza. Eski ve ortaçağda Büyük Hayk’ın Ayrarat Eyaleti’ndeki Bagrevand bölgesinin önemli bir bölümünü oluşturmaktaydı. Osmanlı döneminde Erzrum (Erzurum) Vilayeti’nin Bayazet (Beyazıt, Doğu Beyazıt) Sancağı’nın bir…
Category: Batı Ermenistan’ın İlçeleri
Amasya
Amasya: Sebastia (Sıvas, Sivas) Vilayeti’nde bulunan sancak. Merkezi, Amasia şehri olmuştur. Verimli topraklara, bol suya ve gür bitki örtüsüne sahip olmuştur. 1915 yılına kadar 1200 yerleşim yeri ve 61 580 nüfusa (28 500’ü Ermeni) sahipti. Y. Lepsius’un verilerine göre 1915’te…
Arabkir
Arabkir, Arabker, Arapkir, Arepkir: Küçük Hayk’ın bölgelerinden. XVII. yüzyılda Sebastia (Sıvas, Sivas), daha sonra ise Malatia (Malatya), sonra da Kharberd (Harput) vilayetlerine dâhil olmuştur. Merkezi, Arabkir şehriydi. XIX. yüzyılın sonlarında 4 alt bölgeye ayrılmış ve 84 (bazı kaynaklara göre 300)…
Arçak
Arçak: Batı Ermenistan’da ilçe. Kuzeyde Berkri-Abağa’ya, doğuda Sara’ya (Mahmudi), güneybatıda Khoşab’a (Hoşap) ve Hayots Dzor’a, kuzeybatıda Timar’a sınırdaştı. Vaspurakan Eyaleti’nin Arçişakovit ilçesine denk düşmekteydi. Gölleri, Arçak ve Ermanits’dir. Patik (Arçaki), Malava ve Khno, ilçenin başlıca nehirleridir. 1840 yılına kadar Mahmadank…
Ardahan
Ardahan, Artahan, Artahank, Artan(i): Büyük Hayk’ın Gugark Eyaleti’nde, Kur Nehri’nin yukarı kısmı havzasında bulunan ve aynı adla anılan şehri çevreleyen bölge. Ermeni Arşakuni Hanedanlığı’nın çöküşünden (428) sonra bazen Ermenistan, bazen de Gürcistan’a dâhil olmuştur. Gürcü kaynaklarına göre Ardahan’ın sınırları güneyde…
Ardvin
Ardvin, Ardovn, Artvin, Livana, Livane, Livania: Batı Ermenistan’ın Akhaltskha (Ahıska) Paşalığı’nda, Çorokh (Çoruh) Nehri’nin orta bölümü havzasında bulunan sancak. Eski Tayk Eyaleti’nin Çak bölgesine denk düşmektedir. Güneydoğudan kuzeybatıya doğru Çorokh boyunca yaklaşık 30 km boyunca uzanmaktadır. Merkezi Artvin şehridir. XVI.…
Artzke-Alcavaz
Artzke-Alcavaz, Adilcevaz. Batı Ermenistan’ın Van Eyaleti’nde, Van Gölü’nün kuzeybatı kıyısında bulunan ilçedir. XVI.-XVII. yüzyıllarında Artzke-Alcavaz, Osmanlı-İran savaşları neticesinde birçok kereler yıkılıp virane duruma gelmiştir. Bölge, 1555 Amasya ve 1639 Kasr-ı Şirin antlaşmalarıyla Osmanlı Sultanlığı’na geçmiştir. Artzke bölgesi, Van Vilayeti’ne bağlı…
Baberd
Baberd, Bayberd, Bayburd, Bayburt, Paypurt: Batı Ermenistan’da, Erzrum (Erzurum) Vilayeti’nin kuzeybatı kısmında, Çorokh Nehri’nin yukarı bölümünde bulunan sancak. Kuzeyde Khağtyats Dağları, batıda Trapizon (Trabzon) Vilayeti’ne, güneyde Erzrum, doğuda ise Sıper (İspir) Sancağı’na sınırdaştı. Merkezi Baberd şehriydi. Baberd Kazası ve çevre…
Balu
Balu, Balahovit, Ballu, Baluahovit, Pallu, Palu: Batı Ermenistan’da, Diarbekir (Diyarbakır) Vilayeti’nin Arğanamaden Sancağı’nda bulunan kaza. Vilayetin kuzeybatı kısmında, Aradsani Nehri (Muratçay) ve onun sağ kolu olan Pağin (Peri) Nehri’nin karıştığı yerde bulunmakta, tarihi Balahovit bölgesine denk düşmektedir. Balu, 7–9 köy…
Bayazet
Bayazet, Beyazıt, Doğu Beyazıt. Batı Ermenistan’ın Erzrum (Erzurum) Vilayeti’nde, bölgenin kuzeydoğu kısmında, Van Gölü’nün kuzeydoğusunda bulunan sancak. Kuzeyde Kars ve Yerevan eyaletleri, doğuda İran, güneyde Van Vilayeti, batıda Khınus (Hınıs) ve Basen (Pasinler) kazalarıyla sınırdaştı. Tabii sınırlarını kuzeyde Ermeni Parı…
Berdak (Pertek, Dersim)
Berdak’ın antik tarihiyle ilgili veriler yoktur. Eski yerleşimin, Berdak kalesi eteklerinde kurulu olduğu bilinmektedir. Eskiden bu bölgede Urartuların yaşadığı bilinmektedir. Bölge, Urartulardan sonra Muşklara, Medyalılara, Farslara, Kapadokya Krallığı’na, Ermeni Krallığı’na, Romalılara ve Bizans egemenliğine geçmiştir. VII. yüzyılda Arap saldırılarına maruz…
Bitlis
Bitlis Sancağı, Bağeş Sancağı, Bağiş Sancağı, Pitliz Sancağı, Pitlis Sancağı: Batı Ermenistan’daki Bitlis Vilayeti’nin dört sancağından biri. Genel olarak eski Ağdznik Eyaleti’nin Salnodzor veya Salnadzor bölgesine denk düşmektedir. Bünyesinde toplam 441 köy barındırmakta olan sancak, XIX. yüzyıl sonu ve XX.…
Çapağcur Kazası,
Çapağcur Kazası, Çabak Cur, Çapağcur, Çapacur, Çapığcur, Çabakçur, Çapakçur, Cabalcur, Cabakçur, Cabakçur Kazası, Capağcur: Batı Ermenistan’daki Bitlis Vilayeti’nin, Genc (Genç) Sancağı’nda bulunan kaza. Çapağcur Nehri vadisi boyunca yayılmaktaydı. Doğuda Genc, batıda Balu (Palu), kuzeyde Kıği (Kiğı), güneyde ise Diarbekir (Diyarbakır)…
Çapağcur
Çapağcur, Çapalcur: Büyük Hayk’ın Dördüncü Hayk Eyaleti’nde bulunan bölge. Aynı isimle anılan kaleye sahiptir. Alan olarak Haştyank bölgesine denk düşmektedir. Ormanlarla kaplı dağlara ve azgın akarsulara sahiptir. Dağlarla çevrili geniş bir ovaya yayılmıştır. Aradsani (Muratçay) havzasının 4 nehri, yan kollarıyla…
Erzrum
Erzrum, Erzirum, Erzurum, Teodosupolis. Batı Ermenistan’daki Erzrum Vilayeti’nin bir sancağı. Kuzey ve kuzeydoğuda Trapizon (Trabzon) Vilayeti’ne ve Batum Eyaleti’ne, batıda Yerzınka Sancağı’na, doğuda Kharberd (Harput) ile Bitlis vilayetlerine ve Bayazet (Beyazıt, Doğu Beyazıt) Sancağı’na ve Kars Eyaletine sınırdaştı. İdari merkezi…