Arçak: Batı Ermenistan’da ilçe. Kuzeyde Berkri-Abağa’ya, doğuda Sara’ya (Mahmudi), güneybatıda Khoşab’a (Hoşap) ve Hayots Dzor’a, kuzeybatıda Timar’a sınırdaştı. Vaspurakan Eyaleti’nin Arçişakovit ilçesine denk düşmekteydi.
Gölleri, Arçak ve Ermanits’dir. Patik (Arçaki), Malava ve Khno, ilçenin başlıca nehirleridir.
1840 yılına kadar Mahmadank (Mahmudi) yarı-özerk yönetimine bağlı olmuştur. Komşu Sara ilçesiyle birlikte İç Hoşab olarak anılmaktaydı. Sonraki yıllarda köye dönüşerek Van Vilayeti’ne dâhil edilmiştir.
Arçak’ın yerlileri olan Ermeniler tarım ve hayvancılıkla, göl kıyısındaki köylerde ise balıkçılık ve boraks elde etmekle uğraşıyorlardı.
XV.-XVI. yüzyıllarında bir takım Kürt aşiretleri Arçak bölgesine yerleştiler. 1895–96 yıllarında Arçak’ın Ermenilerle meskûn köyleri kırımlara ve talana uğramış, 1915 soykırımından sonra ise tamamen boşalmışlardır. Arçak bölgesinin bazı köyleri Van savunmasına katılmış, kurtulanlar Doğu Ermenistan’a sığınmışlardır.
Küçük Ermeni Ansiklopedisi, I. Cilt, Yerevan, 1990.
Leave a Reply