Եվրոպայի ճնշված գաղթականների համադաշնություն (AvEG-Kon) կազմակերպությանը ենթակա Գաղթական բանվորների մշակութային միությունը (GİK-DER) ԳԻՔ-ԴԵՐ-ի 4-րդ մշակույթի և արվեստի փառատոնի շրջանակներում, որն այս տարի նվիրված էր Հրանտ Դինքի հիշատակին, քննարկում է կազմակերպել` 1915 թ. Հայոց ցեղասպանության թեմայով: Թուրքական «Էթքին» լրատվական գործակալության հաղորդմամբ` սույն քննարկմանը որպես բանախոսներ մասնակցել են «Հրանտ Դինք» հիմնադրամի ներկայացուցիչներից Օզլեմ Դալքըրանը, արևելյան լեզուների և գրականության մասնագետ, դոկտոր Երվանդ Բարեթ Մանոքը և ԳԻՔ-ԴԵՐ-ի մի ներկայացուցիչ:
Օզլեմ Դալքըրանն իր ելույթում ընդգծել է, որ Հրանտ Դինքի սպանությունը գործի է մղել խիղճ ունեցող հարյուր հազարավոր մարդկանց: Դալքըրանը նշելով, թե Թուրքիայում հայերի նկատմամբ բանեցվող ճնշումները ներկայում շարունակվում են, նաև հայտնել է, որ Դինքի սպանությունը քննող դատական գործընթացը տարվում է գիտակից և կազմակերպված կերպով, և որ ինքը համոզված է` ժողովուրդը դրա համար հաշիվ կպահանջի պետությունից:
Գիտնական Երվանդ Բարեթ Մանոքը իր հերթին շեշտել է, որ հայերը պատմության որոշ դարաշրջաններում լիովին անկախ են եղել և ընթացքում բաժանվել են արևելահայերի ու արևմտահայերի: Ըստ բանախոսի, թուրքերի` Անատոլիա թափանցելուց հետո հայերը հետզհետե փոքրամասնություն են դարձել, և քրիստոնյաների հանդեպ ճնշումները ավելացել են` այս շրջանների իսլամականացմանը զուգահեռ: Երվանդ Բարեթ Մանոքը նաև արձանագրել է, որ հայերի ցեղասպանությունն իրականացրել է Միություն և առաջադիմություն կուսակցությունը: Նա նաև հավելել է, թե որոշ հայեր իսլամացվել են` կոտորածից փրկվելու համար, 20-30 հազար հայեր էլ Դերսիմում ապաստանելով` ալևի դարձել: Բանախոսն իր ելույթում նաև հայտնել է, որ 1915 թ. ցեղասպանությունից հետո Մարդինում 4 հազար հայ մանուկներ վաճառվել են շուկայում:
Հաջորդ բանախոսը, որը ԳԻՔ-ԴԵՐ-ի ներկայացուցիչներից էր, ընդգծել է այն փաստը, որ ալևիներն ու Թուրքիայում փոքրամասնություն կազմող այլ ազգեր բազմիցս ենթարկվել են կոտորածների` իրենց ազգության և հավատքի պատճառով:
Akunq.net
Leave a Reply