İskenderun Sancağı’nın 2 Eylül 1938’de bağımsızlığını ilan etmesi ile kurulmuş olan Hatay Devleti, 29 Haziran 1939’da 40 üyeli Hatay Devleti Millet Meclisi’nin aldığı karar gereği Türkiye’ye katıldı. Bu gelişmenin yıldönümünde Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül tarihsel sürece dair önemli arşiv…
Agos gazetesinde yayınlanan yeni bir belge, 1945 yılında Ordu’da din değiştiren Ermenilerin “memleket için bunlardan menfaat beklemek zait bir keyfiyettir” denilerek fişlendiklerini gösterdi. DUVAR – Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yapılan bir araştırma ile Ordu ili çevresinde bulunan Ermenilerin kaydını gösteren belge…
Agos’ta 6 Mart’ta Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül tarafından yayımlanan “Harputlu bir Ermeni’den Mustafa Kemal Atatürk’e mektup” başlıklı yazı muhtemelen 1937 sonlarında kaleme alınmış “B. G. Karapetyan” imzalı bir mektubu Türkiye gündemine taşıdı. Karapetyan’ın mektubunda dile getirdiği önemli uyarılar vicdan…
Araştırmacı Mahsuni Gül, devlet arşivlerinden yine ilginç bir belge çıkardı. Türkiye Ermenileri Patriği Karekin Haçaduryan’ın 6-7 Eylül 1955 pogromu sonrasında 1958 yılında Başbakan Adnan Menderes’e yazdığı mektup, gayrimüslimlere yönelik baskı ortamının sürdüğünü gösteriyor. MAHSUNİ GÜL Başkanlık Cumhuriyet Arşivinde yer alan…
Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül, 83 yıldır devlet arşivinde bulunan çok ilginç bir belgeye ulaştı. 1937 sonlarında, B.G. Karapetyan isimli bir Harputlu Ermeni, Atatürk’e bir mektup yazmış. Karapetyan mektubunda 1909’dan 1915’e Ermeniler’in başına gelenlere dair gelişmeleri sıralıyor, bunların analizini yapıyor…
Sait Çetinoğlu Mektuptan, Hamidiye Alayları mensubu Haydaran Aşireti’nin, Abdülhamit döneminin sağladığı yasal soygun ve şiddet izinlerinden kaynaklanan güçle, bölgelerindeki Ermenileri topraklarını terke zorlayarak, Erciş, Patnos ve Adilcevaz gibi geniş bir coğrafyada Ermenilerin arazilerini gasp etmiş olduklarını anlıyoruz. İstanbul Belediyesi Kütüphanesinin…
Sait Çetinoğlu 1915 Soykırım sürecine ilişkin Vatikan’ın müdahalesine dair Vatikan Belgeleri 100 yıl sonra gün ışığına çıkarılacağı geçtiğimiz günlerde karar verildiği açıklanmıştır. Soykırım sürecine batılı ülkeler savaşın tarafları, tarafsız ülkeler ve çeşitli uluslar arası kuruluşlar kendi meşreplerine göre müdahale(!) ettikleri…
Sait Çetinoğlu Topal Osman faktörü ile ilgili çok şey yazıldı ve söylendi biz bu faktörü Annuaire Oriental ve Giresun’da yayınlanan Yeşil Gireson Gazetesi sayfalarını inceleyerek biraz daha somutlaştırarak ortaya koymaya çalışacağız. Annuaire Oriental, sadece eyaletlerin, vilayetlerin ve kazaların toplumsal ve ticari yapılarını, iş kolları ve…
Arsen Avagyan Tarih bilimleri doktoru, profesör Salih Zeki’nin zorbaca uygulamaları ilk kez Alaşehir’deki Rum nüfusunun zorla sürgününü ve göç ettirilmesini örgütleme sürecinde ortaya çıktı. Henüz resmen bu adı taşımasa da Balkan Savaşları sırasında kesin olarak biçimlenmiş Teşkilât-ı Mahsusa’nın 1913-1914 yıllarında…
Tarihçi İsmail Küpeli, Dersim katilamına ilişkin bir Alman belgesi ortaya çıkardı. Almanya’nın Trabzon Konsolosu’nun bir Türk komutanın anlatımına dayandırdığı belgede “Gözle görebildiği alan içerisinde sayabildiği ölü erkek sayısı 5000 civarındaymış. 1000 kadın ve küçük çocuğu Trabzon’a getirmişler” ifadeleri yer alıyor.…
Türkiye Ermenileri Patrikliği kanalından az evvel elimize ulaşan duyuruya göre, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın 16 Aralık 2019 tarih ve 1838 sayılı kararnamesi ile Türkiye Ermenileri Patriği Başepiskopos Sahak Maşalyan’a mabed dışında da kisve taşıma izni verilmiştir. Hatırlanacağı…
Fransa’da, 14. Yüzyıldan kalma Kilikya Ermenistanı’na ait seçkin bir saray el yazması bulundu. El yazmasını inceleyen Monpelye Üniversitesi ortaçağ tarihi ve sanat eleştirmeni, Dr. Emma Çugasızyan, eşsiz eserin keşif hikayesini şöyle anlattı. “Geçen yıl, Fransız koleksiyoncu Giyom Aral, Ermeni sanatının…
Mükremin Kızılca Değerli okuyucularım, bu gün sizlerle sıra dışı bir Karaman belgesi paylaşıyorum. Bilindiği gibi 1856 yılındaki Islahat Fermanına kadar Osmanlı devletinde yeni kilise ve havra inşası yasaktı. Ama daha önceden inşa edilmiş olan kiliselerin tamir ve bakımı yapılıyordu. Bu…
‘Yabancı ülke parlamentoları karar alamazlar’, diye bağırıp çağırmak yerine, kendi arşiv belgelerimiz üzerinde konuşmayı öğrenmemiz gerekir.’ ARTI GERÇEK – ABD Kongresi’nin alt meclisi Temsilciler Meclisi’nin 1915 ‘Ermeni Soykırımı’nı resmen tanıyan yasa tasarısını 11 red, 3 çekimser oya karşın, 405 oy ile…
Bu yazı Muş Ermenilerini katledenlere mercek tutacak ve ilk kez yerel liderlerden bir Kürt ileri geleninin Teşkilatı Mahsusa ile ilişkisi belgelenecektir. Daha önce pek çok kez bu bağlantılar soyut olarak işlense de ilk kez tarihi bir belge ile önde gelen…
