Sait Çetinoğlu Ermeniler Türkiye Cumhuriyeti’nin radarından hiç çıkmamıştır. Yeni (2021) açıklanan Dışişleri bakanlığı belgelerinde, bu konuda ne kadar titiz ve ayrıntılı çalıştıklarını görmek öğreticidir. Hiçbir ayrıntıyı kaçırmayıp, kişileri ve olayları en ince ayrıntısına kadar irdeledikleri, Dışişlerinin bir istihbarat teşkilatı gibi…
Sait Çetinoğlu Türkiye “Sosyalist/Komünist” hareket Mustafa Suphi ve arkadaşlarının Kurduğu Türkiye İştirakiyyun Teşkilatı ile başlatılması bir gelenektir. Öncesindeki örgütlenmeler dikkate alınmaz. Çok erken tarihte sosyalist düşünceyi coğrafyamıza taşıyan Ermenileri, Yahudileri ve Rumları geçtik, Türklerin/Müslümanların organizasyonlarından da söz edilmemesi de bir…
Sait Çetinoğlu Ermenilerin, 20. Yüzyılın ilk soykırımı olan Ermeni Soykırımı üzerine serilen kalın inkar örtüsünü yüz yılı aşan aralama ve kaldırmaya yönelik mücadelesinin bir çok aşamalardan geçtiğini biliyoruz. Bu çetin süreçte Ermeniler çeşitli sınavlardan geçti ve hala bir sınavın içinden…
Sait Çetinoğlu Sosyalizmi coğrafyamıza taşıyan Ermeniler, dağıldıkları coğrafyalarda da sosyalizme omuz vermiş, öncü olmuş ve bu coğrafyalarda sosyalizmin yeşermesi için çok büyük bedeller ödemişlerdir Fransız Devriminden İspanya İç Savaşına kadar insanlığın Büyük Davasını mütevazı bir şekilde omuzlamışlardır. Ermenilerin büyük bölümünün…
Sait Çetinoğlu Genel olarak Ermeni Soykırımı kurbanlarını anma geleneğinin 1915’in 50. yıldönümünde, yani 1965’te başladığı kabul edilmektedir. Biz bunun çok daha geriye gittiğini devletin raporlarından öğreniyoruz. Ermeniler, 20. yüzyılın ilk büyük Soykırımını ve Soykırım kurbanı kardeşlerini ilk günden beri hiç…
1934 yılında Reisicumhur Gazi M. Kemal imzasıyla yayınlanan bir kararnameyle Ermeni tarihine ve tehcirine dair üç kitabın Türkiye’ye girişi yasaklanmıştı. MAHSUNİ GÜL Başkanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yer alan bir belgeye göre 10. 07. 1934 tarihinde düzenlenen bir kararnameyle Sivaslı Karabet Tapikyan’ın…
İskenderun Sancağı’nın 2 Eylül 1938’de bağımsızlığını ilan etmesi ile kurulmuş olan Hatay Devleti, 29 Haziran 1939’da 40 üyeli Hatay Devleti Millet Meclisi’nin aldığı karar gereği Türkiye’ye katıldı. Bu gelişmenin yıldönümünde Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül tarihsel sürece dair önemli arşiv…
Agos gazetesinde yayınlanan yeni bir belge, 1945 yılında Ordu’da din değiştiren Ermenilerin “memleket için bunlardan menfaat beklemek zait bir keyfiyettir” denilerek fişlendiklerini gösterdi. DUVAR – Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yapılan bir araştırma ile Ordu ili çevresinde bulunan Ermenilerin kaydını gösteren belge…
Agos’ta 6 Mart’ta Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül tarafından yayımlanan “Harputlu bir Ermeni’den Mustafa Kemal Atatürk’e mektup” başlıklı yazı muhtemelen 1937 sonlarında kaleme alınmış “B. G. Karapetyan” imzalı bir mektubu Türkiye gündemine taşıdı. Karapetyan’ın mektubunda dile getirdiği önemli uyarılar vicdan…
Araştırmacı Mahsuni Gül, devlet arşivlerinden yine ilginç bir belge çıkardı. Türkiye Ermenileri Patriği Karekin Haçaduryan’ın 6-7 Eylül 1955 pogromu sonrasında 1958 yılında Başbakan Adnan Menderes’e yazdığı mektup, gayrimüslimlere yönelik baskı ortamının sürdüğünü gösteriyor. MAHSUNİ GÜL Başkanlık Cumhuriyet Arşivinde yer alan…
Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül, 83 yıldır devlet arşivinde bulunan çok ilginç bir belgeye ulaştı. 1937 sonlarında, B.G. Karapetyan isimli bir Harputlu Ermeni, Atatürk’e bir mektup yazmış. Karapetyan mektubunda 1909’dan 1915’e Ermeniler’in başına gelenlere dair gelişmeleri sıralıyor, bunların analizini yapıyor…
Sait Çetinoğlu Mektuptan, Hamidiye Alayları mensubu Haydaran Aşireti’nin, Abdülhamit döneminin sağladığı yasal soygun ve şiddet izinlerinden kaynaklanan güçle, bölgelerindeki Ermenileri topraklarını terke zorlayarak, Erciş, Patnos ve Adilcevaz gibi geniş bir coğrafyada Ermenilerin arazilerini gasp etmiş olduklarını anlıyoruz. İstanbul Belediyesi Kütüphanesinin…
Sait Çetinoğlu 1915 Soykırım sürecine ilişkin Vatikan’ın müdahalesine dair Vatikan Belgeleri 100 yıl sonra gün ışığına çıkarılacağı geçtiğimiz günlerde karar verildiği açıklanmıştır. Soykırım sürecine batılı ülkeler savaşın tarafları, tarafsız ülkeler ve çeşitli uluslar arası kuruluşlar kendi meşreplerine göre müdahale(!) ettikleri…
Sait Çetinoğlu Topal Osman faktörü ile ilgili çok şey yazıldı ve söylendi biz bu faktörü Annuaire Oriental ve Giresun’da yayınlanan Yeşil Gireson Gazetesi sayfalarını inceleyerek biraz daha somutlaştırarak ortaya koymaya çalışacağız. Annuaire Oriental, sadece eyaletlerin, vilayetlerin ve kazaların toplumsal ve ticari yapılarını, iş kolları ve…
Arsen Avagyan Tarih bilimleri doktoru, profesör Salih Zeki’nin zorbaca uygulamaları ilk kez Alaşehir’deki Rum nüfusunun zorla sürgününü ve göç ettirilmesini örgütleme sürecinde ortaya çıktı. Henüz resmen bu adı taşımasa da Balkan Savaşları sırasında kesin olarak biçimlenmiş Teşkilât-ı Mahsusa’nın 1913-1914 yıllarında…
