Taner Akçam* İki tane mektubun sahte olup olmadıkları konusunu tartışıyoruz. Birincisi, İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’ya ait ve 26 Nisan 1937’de Dersim operasyonu komutanı General Alpdoğan’a yazılmış. Diğeri de 1938’de, katliamlar sırasında Ali Öz adlı Dersim’de görev yapmış bir asker tarafından…
Sait Çetinoğlu Gomidas Vartabed’in Soykırım Sürecindeki Çankırı sürgününde bizzat karşılaştığı ve sonrasında vahşetten dolayı Ulusunun ölümüne şahit olan her duyarlı kişi gibi ruhunda derin yaralar açılarak[2] ruh durumu bozulmuştur. Buna ek olarak, sürgün dönüşünde, “dost”larının kendisine karşı davranışlarına da bir…
Nevzat Onaran Hasan Saltık’a emekçi demek eksik kalırdı. Zaten emekçilik doğal vasfıydı. Hasan Saltık’ın, Anadolu halklarının müziğini görünür kılmadaki ve Hasan Saltık Arşivi’nin görsel ve yazılı materyalini toplamadaki ısrarının ve gayretinin, bir tür arkeolojik faaliyet olduğunu görebiliyorduk. Bugün de şahidiz…
Taner Akçam Elimizde, 17 Aralık 1946 tarihli, askerliğini 1937/38 yıllarında Dersim’de çavuş olarak yapmış Ali Öz isimli bir kişiye ait bir mektup var. Ali Öz, Dersim’de katliamları doğrudan örgütleyen Abdullah Alpdoğan’ın koruması olarak görev yapmış ve birçok cinayete hem şahitlik…
Dersim, Cumhuriyet tarihinin kelimenin tam anlamıyla ilk özel savaş laboratuvarıdır. Direnişe karşı dönemin bilinen bütün savaş teknikleri kullanılmış, asimetrik bir güçle müdahale edilmiştir. Sözlü tarihte tekrarlanan “Dağ taş asker doluydu” sözü bir gerçeğin ifadesidir. Resmi belgeler sözlü tarihi doğrulamaktadır. Sait…
Taner Akçam Taner Akçam, Dersim Katliamı döneminden önemli bir evraka, dönemin Dahiliye Vekili Şükrü Kaya’nın komutan Abdullah Alpdoğan’a gönderdiği bir mektuba ulaştı. Mektuba göre zehirli gaz emri dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve Başbakanı İsmet İnönü’den gelmiş. Kaya mektubunda ayrıca…
Sait Çetinoğlu Cumhuriyet tarihinin 20’li yılların ilk yarısında başlayıp 30’lu yılların sonuna kadarki uzun dönem bir anlamda, devletin Kürtlerle sıcak ve kanlı savaşının tarihidir. Bu uzun dönemdeki savaş ve direniş sürecinde Kürtlerin içeride ve dışarıda dostları ve destekleri olmamıştır. İçeridekiler,…
Sait Çetinoğlu Ermeniler Türkiye Cumhuriyeti’nin radarından hiç çıkmamıştır. Yeni (2021) açıklanan Dışişleri bakanlığı belgelerinde, bu konuda ne kadar titiz ve ayrıntılı çalıştıklarını görmek öğreticidir. Hiçbir ayrıntıyı kaçırmayıp, kişileri ve olayları en ince ayrıntısına kadar irdeledikleri, Dışişlerinin bir istihbarat teşkilatı gibi…
Sait Çetinoğlu Türkiye “Sosyalist/Komünist” hareket Mustafa Suphi ve arkadaşlarının Kurduğu Türkiye İştirakiyyun Teşkilatı ile başlatılması bir gelenektir. Öncesindeki örgütlenmeler dikkate alınmaz. Çok erken tarihte sosyalist düşünceyi coğrafyamıza taşıyan Ermenileri, Yahudileri ve Rumları geçtik, Türklerin/Müslümanların organizasyonlarından da söz edilmemesi de bir…
Sait Çetinoğlu Ermenilerin, 20. Yüzyılın ilk soykırımı olan Ermeni Soykırımı üzerine serilen kalın inkar örtüsünü yüz yılı aşan aralama ve kaldırmaya yönelik mücadelesinin bir çok aşamalardan geçtiğini biliyoruz. Bu çetin süreçte Ermeniler çeşitli sınavlardan geçti ve hala bir sınavın içinden…
Sait Çetinoğlu Sosyalizmi coğrafyamıza taşıyan Ermeniler, dağıldıkları coğrafyalarda da sosyalizme omuz vermiş, öncü olmuş ve bu coğrafyalarda sosyalizmin yeşermesi için çok büyük bedeller ödemişlerdir Fransız Devriminden İspanya İç Savaşına kadar insanlığın Büyük Davasını mütevazı bir şekilde omuzlamışlardır. Ermenilerin büyük bölümünün…
Sait Çetinoğlu Genel olarak Ermeni Soykırımı kurbanlarını anma geleneğinin 1915’in 50. yıldönümünde, yani 1965’te başladığı kabul edilmektedir. Biz bunun çok daha geriye gittiğini devletin raporlarından öğreniyoruz. Ermeniler, 20. yüzyılın ilk büyük Soykırımını ve Soykırım kurbanı kardeşlerini ilk günden beri hiç…
1934 yılında Reisicumhur Gazi M. Kemal imzasıyla yayınlanan bir kararnameyle Ermeni tarihine ve tehcirine dair üç kitabın Türkiye’ye girişi yasaklanmıştı. MAHSUNİ GÜL Başkanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yer alan bir belgeye göre 10. 07. 1934 tarihinde düzenlenen bir kararnameyle Sivaslı Karabet Tapikyan’ın…
İskenderun Sancağı’nın 2 Eylül 1938’de bağımsızlığını ilan etmesi ile kurulmuş olan Hatay Devleti, 29 Haziran 1939’da 40 üyeli Hatay Devleti Millet Meclisi’nin aldığı karar gereği Türkiye’ye katıldı. Bu gelişmenin yıldönümünde Hüsnü Gürbey ve Mahsuni Gül tarihsel sürece dair önemli arşiv…
Agos gazetesinde yayınlanan yeni bir belge, 1945 yılında Ordu’da din değiştiren Ermenilerin “memleket için bunlardan menfaat beklemek zait bir keyfiyettir” denilerek fişlendiklerini gösterdi. DUVAR – Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yapılan bir araştırma ile Ordu ili çevresinde bulunan Ermenilerin kaydını gösteren belge…
