Թուրքիան այն համայնքներին, որոնց վաքըֆ լինելու իրավունքը չեղյալ էր հայտարարվել, վերադարձնում է «վաքըֆի իրավաբանական անձի կարգավիճակը»: Առաջին վերադարձը կատարվեց հունական օրիորդաց դպրոցի առնչությամբ:
Վաքըֆների գլխավոր տնօրինության խորհրդի` նախանցյալ օրը տեղի ունեցած ժողովում պատմական որոշում է կայացվել: Մեկնարկել են այն համայնքներին «վաքըֆի իրավաբանական անձի կարգավիճակ» շնորհելու աշխատանքները, որոնց` որպես վաքըֆ գործելու իրավունքը չեղյալ էր արվել: Այս կարգավիճակի առաջին վերադարձը կատարվել է Բեյօղլուի հունական Կենտրոնական օրիորդաց դպրոցի առնչությամբ, որի` վաքըֆ լինելու հատկությունը չեղյալ էր արվել 41 տարի առաջ: Հիմա հերթը հրեական ու հայկական համայնքներինն է: Սույն որոշման կապակցությամբ «Սաբահ» օրաթերթին հարցազրույց տված Վաքըֆների գլխավոր տնօրեն Ադնան Էրթեմը հայտնեց, որ ազգային փոքրամասնությունների համայնքները ունեն այնպիսի գույքեր, որոնք գրանցամատյաններում գրանցված են որպես իրավաբանական անձ, և որ դրանք պետք է գրանցել կա’մ կազմակերպության, կա’մ էլ վաքըֆի անունով: Էրթեմը նշելով, թե հիշյալ գույքերը գրանցված են Լոզանի պայմանագրով ճանաչված համայնքների անունով, ասել է. «Ավելի հարմար է, որ սեփականատերերի կարգավիճակը վաքըֆ լինի: Ավելին, 1970 թ. առաջ դրանք գրանցվել են որպես վաքըֆներ, սակայն որոշ ժամանակ անց նրանց ասվել է, թե վաքըֆ չեն: Հիմա վերացնում ենք այդ իրավական տարօրինակությունը»:
Էրթեմի հայտնած տեղեկության համաձայն` հունական համայնքին պատկանող վարժարանը այսուհետև կարող է նորից ձեռք բերել այն բոլոր իրավունքները, որ ունեն վաքըֆները: Այն կարող է դառնալ իր գույքերի լիիրավ սեփականատերը և ծավալել հունական համայնքին վերաբերող գործունեություն ու բարեգործություն: Էրթեմը հայտնելով, որ հունական Կենտրոնական օրիորդաց վարժարանին հավասար` իրավաբանական անձի կարգավիճակ ունեն ևս երկու գույքեր, նշեց, որ վերջիններս պատկանում են հրեական ու հայկական համայնքներին: Էրթեմը նաև հաղորդեց, որ առաջիկայում ուսումնասիրություններ են կատարվելու` վերոհիշյալ երկու համայնքների հաստատություններին ևս վաքըֆի կարգավիճակ շնորհելու ուղղությամբ:
Վարժարանը փակվել է սաներ չունենալու պատճառով
Երբ հունական օրիորդաց վարժարանը կորցրել է վաքըֆ լինելու հատկությունը, 1970 թ. հետո` մինչև 1999 թ., կրթական գործունեությունը շարունակել է որպես մասնավոր դպրոց: Սակայն այդ տարեթվից հետո փակվել է, քանի որ սաներ չեն մնացել:
Թեև վարժարանը նախատեսված է եղել հունաց համայնքին պատկանող սաների համար, սակայն ո’չ իրավատեր է եղել այդ գույքի առումով, ո’չ էլ կարողացել է հանդես գալ վաքըֆների իրավասության շրջանակներում եղող գործունեությամբ: Վարժարանն իր կարգավիճակը կորցնելուց ի վեր պայքար է մղել իր իրավունքների վերականգման համար: Վարժարանի` վաքըֆի կարգավիճակ ստանալու հետ մեկտեղ Թուրքիայում գտնվող ու Լոզանի պայամանագրով ընդունված փոքրամասնություններին պատկանող 162 վաքըֆների թիվը հասել է 163-ի:
17.11.2011
Սաբահ
Leave a Reply