Ինչպես նախապես տեղեկացրել էր «Ակօս» շաբաթաթերթը, Հրանտ Դինք հիմնադրամի, Դիարբեքիրի քաղաքապետարանի մշակույթի վարչության, Դիարբեքիրի Առևտրի և արդյունաբերության պալատի և Դիարբեքիրի Քաղաքական և սոցիալական հետազոտությունների ինստիտուտի համագործակցությամբ 2011 թ. նոյեմբերի 11-13 կազմակերպվել է խորհրդաժողով` նվիրված Դիարբեքիրի և շրջակայքի հասարակական և տնտեսական պատմությանը:
Խորհրդաժողովին, որի նպատակն էր քննել Դիարբեքիրում և շրջակա նահանգներում 1838-1938 թթ. ընթացքում տեղի ունեցած տնտեսական բարեփոխումները և հասարակական շարժումները և լույս սփռել շրջանի հասարակական և տնտեսական պատմության վրա, Թուրքիայի գիտնականների հետ մեկտեղ մասնակցել են նաև այնպիսի գիտնականներ, ինչպիսիք են Դեյվիդ Գոնտը, Հերվ Ջորջլին, Ռայմոնդ Գևորգյանը, Հանս Լուկաս Քեյզերը, Ժանետ Քլեյնը, Բարբարա Ջ. Մերկերյանը, Վահե Թաշչյանն ու Ժել Վերհեյժը:
«The Armenian weekly»-ի փոխանցմամբ խորհրդաժողովն սկսվել է Դիարբեքիրի քաղաքապետ Օսման Բայդեմիրի ելույթով: Բայդեմիրը մասնավորապոա ասել է. «20-րդ դարի սկզբին Դիարբեքիրը հանդիսանում էր Օսմանյան կայսրության երրորդ տնտեսապես աշխույժ քաղաքը, սակայն հայկական և ասորական բնակչության բնաջնջման պատճառով դարձել է 66-րդը: … Քաղաքն պատկանում է ինչպես քրդերին, այնպես էլ հայերին և ասորիներին»:
Բայդեմիրը նաև նշել է, որ սա պատմության հետ առերեսվելու ևս մեկ ջանք է: Քաղաքապետարանն ամեն ինչ անում է, որպեսզի հետ վերադարձնի իրական տերերից` փոքրամասնություններից բռնագրավված ունեցվածքը:
Բայդեմիրնն ընդգծելով, թե քաղաքապետարանը ջանք ու եռանդ չի խնայում, որպեսզի վերականգնի քաղաքի երբեմնի բազմամշակութային աշխուժությունը, նշել է, որ այսօր ևս մեկ անգամ Դիարբեքիրում մզկիթների ազանն ու եկեղեցու զանգերը միախառնվեցին:
Անկարայի համալսարանի պրոֆեսոր Բասքըն Օրանը հանդես է եկել «Պետությունը, մուսուլմաններն ու ոչ մուսուլմանները 1839-1938 թթ.» զեկույցով:
Բացման խոսքով հանդես են եկել նաև Ռաքել Դինքը, Ալի Բայրամօղլուն, Ջենգիզ Աքթարը:
Դիարբեքիրի խորհրդաժողովի որոշ մասնակիցներ նոյեմբերի 15-ին մասնակցել են նաև Ստամբուլում տեղի ունեցած պանելին, որը կազմակերպել են Հրանտ Դինք հիմնադրամն ու Բողազիչի համալսարանի պատմության ֆակուլտետը: Այստեղ զեկույց են ունեցել Բարբարա Մերկերյանը, Ռամոնդ Հ. Գևորգյանը, Վահե Թաշչյանը և Դեյվիդ Գոնթը: Քննարկումը փորձել է պատասխանել այն հարցին, թե ինչ է տեղի ունեցել 1915 թ. Դիարբեքիրում և շրջակայքում:
Խորհրդաժողովի ծրագրին կարող եք ծանոթանալ այստեղ:
Akunq.net
Leave a Reply