Յալչըն. «Հայերից ներողություն եմ խնդրում»

Քաղաքական աքսորյալ Քեմալ Յալչընն ասելով, որ «որպես թուրք՝ հայերից և ասորիներից ներողություն է խնդրում», ցանկացավ, որ Հայաստանի և Թուրքիայի սահմանին գտնվող պատմական Մետաքսի ճանապարհը վերանորոգվի և թուրք ու հայ ժողովրդի եղբայրության խորհրդանիշը լինի:

Բրյուսելի ժողովրդավար հայերի միության (AADB) կազմակերպած «Թուրքիայում հայ լինել» խորագրով քննարկման հյուրն էր գրող Քեմալ Յալչընը:

Քննարկումը սկսվեց հայերեն և ֆրանսերեն բացման խոսքով: Քաղաքական աքսորի մեջ գտնվող գրող Քեմալ Յալչընը, ով ապրում է Գերմանիայում, հյուրերին ողջունեց հայերեն, ասորերեն և թուրքերեն:

Յալչընը նշեց, թե ուրախ է, որ Թուրքիայի Լրագրողների միության մամուլի ծառայության մրացանակակիրներ Դողան Օզգուդեն և Ինջի Թուղսավուլը որպես ունկնդիր մասնակցում են գիտաժողովին: Այնուհետև ասաց, որ երբ սկսել է հայերին ճանաչել, իր պապին ավանդ մնացած օժիտի երկու պարկը իր կյանքն էականորեն փոխել է. «Այս պարկերը իրական տերերին հանձնելու համար 1994 թ. սկսել եմ հետազոտություններ կատարել»:

Ծնողների խորհրդով Հունաստան գնացած գրող Յալչընն ասաց. «76 տարի հետո գտա նինովօղուլներին և նրանց հանձնեցի իրենց ավանդը»: Երբ գրող Քեմալ Յալչընը հիշատակեց Նինովօղուլներին և հավելեց նաև հայերի նկատմամբ իրականացրած ցեղասպանության իրականության հետ առերեսում արտահայտությունը, ասաց, որ այս իրադարձություններն իրեն մղել են ուսումնասիրել նաև Թուրքիայում մնացած, ծպտյալ իրենց գոյությունը շարունակող հայերի կյանքը:

1998 թ. Ամասիաում և Թոքաթի Էրբաա գավառում իր հայտնաբերած հայերի հետքերին հետևելով և նրանց պատմածները գրքի վերածելով` գրող Յալչընն իր ուսումնասիությունները շարունակեց և «Մերոնք» գրքով անդրադարձավ «ծպտյալ հայերին»:

Ծպտյալ հայեր

«2004 թ. ադյամանցի ընկերս ինձ ասաց. «Գնա Ադյաման և այնտեղ գտիր քուրդ Հաջի Իբրահիմին»: Գնացի նրա ասած հասցեով և գտա քուրդ Հաջի Իբրահիմին»,- ասաց Յալչընը` հավելելով, որ առաջին անգամ հանդիպեց մի իրականության հետ, որն իրեն անհայտ էր:

Յալչընը հայտնեց, որ «մերոնք» անվամբ ծպտյալ հայերը ցերեկը հինգ անգամ նամազ են անում, պահք են պահում, իսկ երեկոյան իրենց տան գաղտնի անկյունում Հիսուս Քրիստոսին աղոթում և աղաչում են` «իրենց մեղքերը ների, որովհետև վիճակը, որում հայտվել են իրենք, Քրիստոսի համար է»:

Քեմալ Յալչընն ասաց, որ Ադյամանում մոտ 5 հազար «իսլամացած» հայ է ապրում, հատուկ օրերին նրանք միջոցառումներ են կազմակերպում, որոնց միայն համայնքի անդամներն են մասնակցում:

15 միլիոն ոչ մուսուլման կլիներ

Յալչընն ասաց, որ եթե ցեղասպանություն չլիներ, այսօր Թուրքիայում 15 միլիոն ոչ մուսուլման կապրեր. «Պատմությունը երբեք չի ներել մարդկային մեղքերը: Ձեր ապրած վիշտը թող մնայուն խաղաղության և արդարության հիմք լինի: Որպես թուրք գրող՝ հայերից և ասորիներից ներողություն եմ խնդրում: Ցանկանում եմ, որ Հայաստանի և Թուրքիայի սահմանին գտնվող պատմական Մետաքսի ճանապարհը վերանորոգվի, թուրք և հայ ժողովրդի եղբայրության խորհրդանիշը լինի: Մի օր այս կամուրջի վրա կհանդիպենք և բաժակ կբարձրացնենք»:

http://www.etha.com.tr/Haber/2011/04/10/dunya/yalcin-ermenilerden-ozur-diliyorum/