ԲԵՐԿՐԻ

ԲԵՐԿՐԻ. քաղաք Մեծ Հայքի Վասպուրական նահանգի Առբերանի գավառում՝ Վանից 77 կմ հյուսիս-արևելք: Գնունիների նախարարական տոհմի ժառանգական տիրույթը: Մեծ Հայքի 387թ. և 591թ. բաժանումներով Բերկրին զավթել է Սասանյան Պարսկաստանը, VIII-IXդդ.` արաբական զանազան ցեղեր:

880թ. Իշխանաց իշխան Աշոտ Բագրատունին ազատագրել է Բերկրին: IX-XI դդ.` տարանցիկ առևտրի կենտրոն (հիշատակվում է որպես բերդաքաղաք): 1021-ին զավթել է Բյուզանդական կայսրությունը, 1054-ին` սելջուկյան թուրքերը: 1100-ից մտել է Շահ-ի Արմենների ամիրայության մեջ: 1231թ. Բերկրին գրավել են մոնղոլները, XVIդ. սկզբին` օսմանյան Թուրքիան (մտցվել է Վանի նահանգի մեջ, եղել է Բերկրի-Աբաղա գավառի կենտրոնը):

Մինչև XIXդ. 1-ին կեսը մնացել է քրդական կիսանկախ իշխանապետության կենտրոն: Բերկրիի բարձրադիր, խոշոր քարերով շարված հնգանկյուն բերդում են գտնվել խանի ապարանքը, բաղնիք, իջևանատուն և այլն:

XX դ. սկզբին ուներ 3100 բնակչություն (2100-ը` հայ): Զբաղվում էին երկրագործությամբ, անասնապահությամբ, արհեստներով, առևտրով: Հայերն ունեին եկեղեցի (Ս.Աստվածածին) և վարժարան: Բերկրիի մոտ էր Տեր Հուսկան որդի վանքը:

Հայերի մի մասը զոհվել է 1915թ. Մեծ եղեռնի ժամանակ: Փրկվածներն ապաստանել են տարբեր երկրներում: Բերկրին վերանվանվել է Մուրադիե:

Հայկական համառոտ հանրագիտարան, Հատոր 1, Երևան, 1990: