Թուրքիայում WikiLeaks-ի 11 հազար փաստաթղթերի հրապարակումներում հայտնվել են նաեւ ամերիկացի դիվանագետների եւ 2007-ին սպանված «Ակօս» շաբաթաթերթի խմբագիր Հրանտ Դինքի զրույցից հատվածներ։
Թուրքական Haberler-ի փոխանցմամբ՝ Դինքի սպանությունից օրեր անց՝ հունվարի 30-ին, Ստամբուլում ԱՄՆ-ի այն ժամանակվա ավագ հյուպատոս Դեբորահ Ջոնսը Դինքի հետ կապված մի զեկույց է ուղարկել Վաշինգտոն։
«Հայերի եւ թուրքերի մարդու իրավունքների պաշտպան Հրանտ Դինքը հունվարի 19-ին ողբերգական սպանության զոհ դարձավ, ինչը Թուրքիայի համար մեծ կորուստ էր։ Թուրքիայում մեր դիվանագետները հաճախակի են հանդիպել Հրանտ Դինքի հետ։ Այդ հանդիպումներից վերջինը տեղի է ունեցել 2006-ի նոյեմբերի 14-ին։
Այդ հանդիպման ժամանակ Դինքը հետեւյալն ասաց. «Պատմությունից մեկնելով՝ կարելի է ասել, որ բացասական երեւույթները տեղի են ունենում ոչ թե կրոնից, այլ՝ ազգայնականությունից ելնելով։ Ես դեմ եմ, որ ազգային փոքրամասնություններին Թուրքիայում կրոնական համայնք են ներկայացնում։ Հայերն այս հողերում 4 հազար տարուց ավելի են ապրում, եւ շատ ցավալի է, որ հիմա նրանք հայտնվել են կրոնական համայնքի կարգավիճակում։
Ազգայնականության ամեն մի դրսեւորում կարող է կառավարվել «խորքային պետության» կողմից։ 30 տարի առաջվա եւ այժմյան Թուրքիայի միջեւ մեծ տարբերություն կա։ 30 տարի առաջվա վարչապետ Էրբաքանը քրիստոնյաների թշնամին էր եւ չէր ճանաչում Եվրոպական արժեքները։ Սակայն հիմա իսլամական արմատներով մի կուսակցություն կա (նկատի ունի իշխող Արդարություն եւ զարգացում կուսակցությունը), որը ուժեղացնում է Արեւմուտքի հետ Թուրքիայի կապերը։
Պատմությունից ականատես եղանք, որ աշխարհիկությունը իրենց կրոնական շահերի համար են օգտագործել։ Թուրքիան իրական աշխարհիկություն կարող է ապահովել՝ առկա կրոններին ազատություններ տրամադրելով։ Մենք ժողովրդավարացման ճանապարհով դեպի աշխարհիկություն ենք ընթանում։ Քեմալականները դեռեւս վախենում են»։
«Թուրքիայում ո՞րն է իրական աշխարհիկ կուսակցությունը» հարցին Դինքը պատասխանել է՝ «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցությունը (AKP): «Քեմալիստները ժողովրդավար չեն։ Նրանց իշխանության օրոք ես հայ լինելու համար դատվել եմ, իսկ այս իսլամական իշխանությունների օրոք նման բանի չեմ պատահել»,-ասել է Դինքը»,-նշվել է ամերիկացի դիվանագետի զեկույցում։
Մարտ 29, 2011
Leave a Reply