ԴԱՐԱՆԱՂԻ. գավառ Մեծ Հայքի Բարձր Հայք նահանգում, Եփրատի միջին հոսանքի շրջանում: Արևելքից սահմանակից էր Եկեղյաց, հարավ-արևելքից` Մուզուր (Մնձուր) գավառներին, հարավից` Ծոփքին, արևմուտքից և հյուսիսից` Փոքր Հայքին: Հեթանոսական կրոնի կենտրոն Դարանաղի տաճարներն ունեցել են ընդարձակ կալվածքներ, որոնք Հայաստանում քրիրստոնեությունը պետական կրոն հռչակելուց հետո անցել են եկեղեցուն:
Դարանաղիի Անի ամրոցում են գտնվել Արամազդ աստծո գլխավոր տաճարը և հայ Արշակունի թագավոների դամբարանը, Թորդան գյուղում (հիշատակվում է նաև որպես ավան)` «սպիտակափառ Բարշամինայի» մեհյանը: Գրիգոր Ա Լուսավորչի գործունեության հետ են կապված գավառի նաև Մանեա այրք վայրը, Սեպուհ լեռը:
Հնուց հռչակված էին Դարանաղիի աղահանքերը: Հետագայում Դարանաղիի տարածքն անվանվել է Կամախ:
Հայկական համառոտ հանրագիտարան, Հատոր 2, Երևան, 1995:
Leave a Reply