Հայաստանի հնագիտական ժառանգութիւնը

Սամոսատում հայտնաբերվել է մ.թ. 2-րդ դարի ժայռափոր դամբարան

Սամոսատում ոռոգման ջրանցքի կառուցման ժամանակ հայտնաբերվել է մ.թ. 2-րդ դարի ժայռափոր դամբարան։ Պեղումների տարածքում կատարված փորձաքննության ժամանակ դամբարանում հայտնաբերվել են տարբեր առարկաներ, մարդկային ոսկորներ, 3 խորշ, ապարանջաններ և ականջօղեր։ Հորատման աշխատանք կատարող մեքենավարը պատահաբար նկատել է դամբարանը, որից հետո իրազեկել է թանգարանի տնօրինությանը, ովքեր ուսումնասիրելով տարածքը՝ պարզել են, որ ժայռափոր դամբարանը թվագրվում է մ.թ.  2-րդ…

Գյոբեքլիթեփե (Պորտասար-Ակունքի խմբ․), Քարահանթեփե, Բալըքլըգյոլ. ինչպե՞ս է Ուրֆան լույս սփռում մարդկության պատմության վրա (վիդեո)

Գյոբեքլիթեփեն (Պորտասար-Ակունքի խմբ․) մի արգելոց է, որը փոխել է բազմաթիվ պատմաբանների և հնագետների պատկերացումները քաղաքակրթության բնօրրանի մասին։ Այստեղ պեղումներն սկսվել են 90-ականների կեսերին, և արդյունքում ստացված պատկերը ցույց է տվել, որ Գյոբեքլիթեփեն աշխարհում երբևէ հայտնաբերված հնագույն տաճարն է: Հարավարևելյան Անատոլիայի (Արևմտյան Հայաստան-Ակունքի խմբ․) պատմական Շանլըուրֆան (Ուրֆա / Եդեսիա-Ակունքի խմբագրություն) չափազանց կարևոր քաղաք է ոչ միայն…

Դերսիմում հայտնաբերված՝ Երկաթի դարին պատկանող ժայռափոր կառույցները եզակի են 

Վերջերս Դերսիմում կատարված հնագիտական ​​հետազոտությունները ցույց են տվել, որ Փյուլյումյուր գավառում գտնվող և ժողովրդի լեզվով «Հարսանյաց սրահներ» կոչվող մեծ շինություն-համալիրը իրենից ներկայացնում է ժայռափոր դամբարաններ և պաշտամունքի բացօթյա  տարածքներ: Ինչպես նշում են մասնագետները, համալիրը կառուցվել է Երկաթի դարում և տարածաշրջանում նման այլ օրինակ չունի։ «Հարսանյաց սրահներ»-ը կառուցված են Փյուլյումյուր գավառից հյուսիս-հարավ տարածվող վայրում գտնվող ժայռոտ…

Ինչո՞վ է Հատիսի գագաթին պեղվող Շամիրամի բերդը զարմացրել մասնագետներին

Մարիաննա Փայտյան Հունիսին Հատիս լեռան գագաթին մեկնարկեցին հնագույն ամրոցի պեղման աշխատանքները։ Արդեն իսկ հայտնաբերված գտածոները փաստում են, որ գործ ունենք ուշ բրոնզեդարի, վաղ երկաթեդարյան, անտիկ և միջնադարյան ժամանակաշրջանների հետ։ Հատիս լեռան գագաթին պեղվող Շամիրամի բերդը զարմացրել է մասնագետներին։ Երբ Հատիսի գագաթին պեղումները նոր էին սկսվում, շատերը չէին էլ պատկերացնում, թե ինչքան հետաքրքիր ու բազմազան հնագիտական նյութ…

«Մոռացված թագավորություն. Վերին Նավեր» ցուցադրությանը ներկայացված են հիսուն տարվա պեղումների բացառիկ արդյունքներ

Հնագետ, արվեստագետ Հակոբ Սիմոնյանի գլխավորած արշավախումբը Վերին Նավերի պեղումներից հայտնաբերել է հոգևոր և աշխարհիկ իշխանության բազմաթիվ վկայություններ, թանկարժեք մետաղներից և քարերից պերճանքի առարկաներ, իշխանության խորհրդանիշներ՝ զենքեր, կնիք, ձիասանձեր, դիմաքանդակներով մեդալիոններ և այլն: «Արմենպրես»–ի հաղորդմամբ՝ հետաքրքիր գտածոները տեղ են գտել «Մոռացված թագավորություն. Վերին Նավեր» խորագրով ցուցադրությանը, որի բացման հանդիսավոր արարողությունը տեղի ունեցավ մայիսի 30-ին Հայաստանի պատմության…

Վիրտուալ իրականության ակնոցներով այցելուները կտեղափոխվեն Ուրարտուի թագավորություն

Ճանապարհորդություն դեպի ուրարտական աշխարհ. «Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանում վիրտուալ իրականության ակնոցով այսուհետ հնարավոր է տեղափոխվել հազարամյակներ առաջ ու մասնակցել պատմական իրադարձություններին։ 6 րոպե տևողությամբ վիրտուալ ճանապարհորդությունը 4 լեզվով է՝ հայերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն և ռուսերեն։ Զբոսաշրջիկները և այցելուներն իրենց նախընտրելի լեզվով  կկարողանան ծանոթանալ պատմական ժառանգությանը։ «Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանը Ստեփան Գիշյան բարեգործական հիմնադրամի ամենամյա դրամաշնորհային ծրագրի  հաղթողներից է։…

Հնագետները պեղումներ են իրականացրել Լեռնակերտի դամբարանադաշտում

ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնի և ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հնագետները պեղումներ են իրականացրել Լեռնակերտի N 1 դամբարանադաշտում: Բացվել են միջին բրոնզից ուշ բրոնզի անցման փուլին (Ք.ա. XVI դ. II կես-XV դ. I կես) վերագրվող թաղումներ,  ուշբրոնզե­դարյան ա­ռարկա­ներ։ Լեռնակերտի պեղումները կարևորվում են ուշբրոնզեդարյան հասարակության ուսումնասիրության առումով։ Մասնավորապես, լայն արձագանք է գտել Լեռնակերտի…

Հնագետը հույս ունի, որ Մեծամորի դամբարանադաշտում ուշ բրոնզի, վաղ երկաթի դարաշրջանի դամբարաններ կամ որևէ կառույց են գտնելու

Շուրջ տասը տարի հայ-լեհական արշավախումբը պեղումներ է իրականացնում Մեծամորում և հայտնաբերում արժեքավոր նյութեր, կառույցներ, դամբարաններ ու անգամ քաղաք, որոնք խոսում են Մեծամորի հարուստ պատմության, պատմական հաջորդականության ու նշանակության մասին:   «Արմենպրես»–ի թղթակցի հետ զրույցում հայ-լեհական արշավախմբի համաղեկավար, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Փիլիպոսյանն ասում է՝ եղանակի պատճառով արշավախումբը դադարեցրել է աշխատանքները, սակայն մայիսի կեսերին լեհ…

Ներքին Գետաշենի դամբարանադաշտից գտնված քրեղանը մաքրվել և վերականգնվել է

Ներքին Գետաշենի դամբարանադաշտից գտնված քրեղանը մաքրվել և վերականգնվել է: «Արմենպրես»–ի հաղորդմամբ՝ կրապատ մակերեսով, հարթ հատակով, գնդաձև իրանով, հնագիտական այս առարկան՝  քրեղանը,  մաքրվել, վերականգնվել է ԿԳՄՍՆ «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի Թանգարանային առարկաների վերականգնման լաբորատորիայում։ Անհարթ եզրերով առարկան գնդաձև իրանով է,  իրանի և շուրթի միացման հատվածը թույլ է ընդգծված։ Քրեղանը Գեղարքունիքի մարզի Ներքին Գետաշեն…

Հնագիտական պեղում­ները Շիրակում հնարավորություն են տալիս հետևել Ք.ա. IX- VIII դարերում տեղի ունեցած քաղաքական, ռազմական տեղաշարժերին

ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնի գիտաշխատողները Գերմանիայի Հալլեի Մարտին Լյութերի անվան համալսարանի գործընկերների հետ պեղումներ են իրականացրել Ջրաձորի ամրոց-բնակավայրում: Ինչպես «Արմենպրես»-ին հայտնում են ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայից, պեղումների արդյունքում բացահայտվել են որոշակի համա­դրե­լի իրողություններ Շիրակի՝ Ք.ա. IX-VIII դդ. իրարից հեռու տեղադրված բնակա­վայ­րերում: «Ջրաձորի N 5 կացարանի տափանված հատակի վրա բացվել են սաջ և աղորիք­ներ: Նույն…