Կիլիկիա

Հայկական հեքիաթային բերդը, որի ճարտարապետին զրկել են ձեռքից, որպեսզի նա այլևս ավելի գեղեցիկ բան չկառուցի. որտե՞ղ է այն գտնվում

Խոշաբ բերդը գտնվում է Արևմտյան Հայաստանում՝ Վասպուրական քաղաքում։ Ամրոցը կառուցվել է Վանա լճից դեպի հարավ-արևելք՝ շրջապատված բարձր լեռներով։ Վանի թագավորության (Ուրարտու) ժամանակներից ամրոցը գտնվում էր դեպի Պարսկաստան կարևոր առևտրային ճանապարհին։ Զարմանալի չէ, որ կառույցը բավականին կարևոր նշանակություն է ունեցել: Ըստ ավանդության՝ գլխավոր ճարտարապետին զրկել են ձեռքից, որպեսզի նա այլևս ավելի գեղեցիկ բան չկառուցի։ Ասում են,…

Արագածոտնում կվերականգնվի հեթանոսական շրջանի «Զաքարի բերդ» հուշարձանը

Նախատեսվում է վերականգնել Արագածոտնի մարզի Կաթնաղբյուր համայնքի հեթանոսական շրջանի «Զաքարի բերդ» հուշարձանը, որը պատմական ամենայուրատիպ հուշարձաններից է և կառուցվել է Ք.ա. 1-ից Ք.հ. 1-ին դարերին: «Արմենպրես»–ի հաղորդմամբ՝ «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ից հայտնում են, որ բերդն ունեցել է մեծաքանակ խոշոր ամբարներ, քարե մսուրներ, երկար քարե աստիճաններ, հաստ պարիսպներ։ Ամենանշանակալից պեղումները բերդի տարածքում կատարվել…

Կիլիկիայի առեղծվածային քաղաք Քոզանը (Սիս-Ակունքի խմբ․)

Կիլիկիայի հնամենի քաղաք Սիսում եմ, որի ներկայիս անունը Քոզան է։ Անծայրածիր հարթավայրերի միջից բարձրացող գագաթները չեն պարտվել ժամանակի հետ պայքարում, բայց հոգնած են թվում։ Ֆաթիհ Սընար Սոցիոլոգ Toros Express-ը գնում է մի ոլորապտույտ ճանապարհի հետքերով, որտեղ լեռների միջից գագաթները պաշարում են երկնակամարը։ Ժամանակին որպես «Կիլիկիայի դռներ» հայտնի մի կետում արագընթաց գնացքը Միջին Անատոլիայի և Չուքուրովայի…

Թուրքիայում ուրարտական շրջանի ամրոց է վերականգնվում

Թուրքիայի Բիթլիս (Բաղեշ-Ակունքի խմբ․) նահանգի Ադիլջևազ (պատմական Արծկե) շրջանում սկսվել են տեղի 3000 տարվա ամրոցի վերականգման աշխատանքները։ Ըստ թուրքական աղբյուրների՝ ամրոցը կառուցվել է ուրարտական ժամանակաշրջանում։  Արծկեն պատմական քաղաք էր Մեծ Հայքի Տուրուբերան նահանգի Բզնունիք գավառում, գտնվում էր Վանա լճի հյուսիսային ափին, Խլաթ և Արճեշ քաղաքների միջև։ Հիշատակվում է դեռևս 5-րդ դարից, զարգացում է ապրել 10-13-րդ դդ,…

Կիլիկիոյ թագաւորութեան նուիրուած առցանց քննարկում

Կազմակերպութեամբ Արեւմտեան Ամերիկայի համազգայինի շրջանային վարչութեան գրական միաւորին՝ ուրբաթ, 11 հունիսին, երեկոյեան ժամը 8-էն սկսեալ տեղի պիտի ունենայ Կիլիկիոյ հայկական թագաւորութեան նուիրուած առցանց քննարկում մը: Քննարկումը պիտի առաջնորդէ դոկտ․ Արման Ս․ Եղիազարեան, որ Երեւանի պետական համալսարանի Սփիռքագիտութեան  ամպիոնի վարիչն է։ Քննարկումին «Զում»ով մասնակցելու համար օգտագործել հետեւեալ տուեալները՝ Meeting ID: 864 7185 3213 Passcode: 406800: Յաւելեալ…

Արցախ` հայկական ինքնութեան պաշտպանութեան միջնաբերդ

Մելիք Շահնազարի միացում Փանահ Ալի Խանի եւ Շուշիի բերդին կառուցումը Շուշիի բերդ ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Արցախի մելիքները, իրենց անառիկ լեռներուն վրայ, դաշնակցային կապերով միացած, անխորտակելի ուժ էին: Վարանդայի մելիք Յովսէփ Մելիք Շահնազարեանի եղբայր Շահնազար, Աւետարանոցի մէջ կոտորելով իր եղբօր ընտանիքը, բռնութեամբ խլեց իշխանութիւնը: Աւետարանոցի եղեռնագործութիւնը դուռ բացաւ կործանարար գժտութիւններու եւ քայքայեց մելիքութիւններու դաշնակցային կապերը. բան մը, որ ճակատագրական եղաւ արցախահայութեան համար: *** Ինքզինք Վարանդայի…

Թուրքիայում «վերականգնվող» պատմական հուշարձանները հաճախ են կորցնում իրենց նախկին տեսքը․ այս անգամ նման վտանգի առաջ է Վանի բերդը

Թուրքիայում վերականգման անվան տակ նորոգվող պատմական հուշարձանները հաճախ չեն պահպանում իրենց նախկին տեսքը, սակայն մյուս կողմից էլ դրանք, չվերանորոգվելու դեպքում, լիովին քանդվելու վտանգի տակ են։ Այս անգամ նման խնդրի առաջ է կանգնած UNESCO-ի «Համաշխարհային ժառանգության ժամանակավոր ցանկում» ընդգրկված Վանի բերդը։ Այդ մասին, ըստ Akunq.net-ի, ահազանգում է թուրքական «Յենի Յաշամ» պարբերականը։ Աղբյուրի համաձայն՝ Վանի բերդը «վերականգնման»…

Սսի բերդը (լուսանկարներ)

Կիլիկեան ոգին կը թեւարծէ

Իւրաքանչիւր գիւղ մի գուցէ չունենայ, բայց Մուսա լերան Վագըֆլը գիւղը ունի իր յատուկ յուշատետրը։ Մէկէ աւելի անհատներ կային ու կան որ օր առ օր կը լեցնեն այդ յուշատետրի էջերը։ Տետրակի մեր յիշած անցեալի հեղինակներն էին Թադէոս Պապեկեանը, Խաչեր Քարթունեաը, ՏԷր Սերովբէ Կիւլեան եւ ուրիշներ։ Իսկ իրենց յաջորդողներ եղան Մուսա քեռին, Փանոս Չափարեանը եւ կրտսերները։ Այդ…

Կիլիկիա. Միջերկրական ծովի հայկական գաղտնարանը. «Ծովահայեր»

Աննա Մարտիկյան Հետաքրքիր է, եթե հետազոտվեն Միջերկրական ծովի` Կիլիկիային հարող տարածքները, ջրասույզ  ինչպիսի՞ հուշարձաններ, ի՞նչ անցքերի վկայություններ ի հայտ կգան, ու կվերաշարադրեն մեր պատմության երբեմնի փառահեղ էջերը։  Միջերկրական ծով.  խորտակված նավերի, ինքնաթիռների, ջրասույզ հուշարձանների, բնակավայրերի ու նույնիսկ՝ քաղաքակրթությունների  գանձարան, իսկական դրախտ՝ սուզորդների ու հետազոտողների համար։ 21 –րդ դարը նոր հորիզոններ բացեց ստորջրյա հնագիտությամբ զբաղվողների համար,…