ԱՒՕ ԳԱԹՐՃԵԱՆ Ազգային ազատագրական պայքարի էջերուն մէջ բազմաթիւ են խիզախագոյն ֆետայիներն ու հերոսները, որոնք յայտնուեցան 19-րդ դարու վերջին եւ 20-րդ դարու առաջին կէսին՝ հայ ժողովուրդի ազատագրական պայքարին իբրեւ արդիւնք։ Մեր յեղափոխական կռիւի ազատութեան ձայնը գոռաց անոնց զէնքերու փողերէն: Այդ պայքարին մէջ անոնք էապէս խառնուեցան հայրենի հողին, մարմնացան անոր լեռներով եւ վերածուեցան մեր յեղափոխութեան ապառաժին՝ մեր…
Գոհար Նալբանդյան «Հատուկ գործ»-ի իրականացրած ամենահնչեղ գործողությունը դարձավ Թալեաթ փաշային մահապատժի ենթարկելը: Պատճառը ոչ միայն Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպչի տապալումն էր, այլեւ այն, որ Սողոմոն Թեհլիրյանի դատավարության շնորհիվ ողջ աշխարհը սկսեց խոսել 1915-ին թուրքերի կողմից կազմակերպած հայերի տեղահանության ու կոտորածների մասին: Առաջին ցուցմունքը հերքվում է Ոստիկանությունը Թեհլիրյանին ձերբակալում է 1921 թվականի մարտի 15-ին: Հարցաքննությունը տեւում…
Ստորև Akunq.net-ը թուրքերենից ու լատինատառ օսմաներենից թարգմանաբար և առանց կրճատումների ներկայացնում է թուրք հայտնի պատմաբան Սաիթ Չեթինօղլուի՝ հատուկ Արևմտահայոց հարցերի ուսումնասիրության կենտրոնի համար հեղինակած նոր հոդվածը Կոմիտասի մասին։ Չեթինօղլուն, օգտվելով օսմանյան փաստաթղթերից, ներկայացնում է թուրք բժիշկների, ոստիկանների և բարձրաստիճան պաշտոնյաների զեկույցները՝ Կոմիտասի առողջական վիճակի և բուժման նպատակով նրան արտերկիր գնալու թույլտվության վերաբերյալ։ Սաիթ Չեթինօղլու Կոմիտաս…
Համադրեց՝ բժիշկ Կարպիս Հարպոյեան Բժիշկ Անդրանիկ Մանուկեան ծնած է 27 Յունուար 1910-ին, Խաէբերդ/Կիւրիւն:Ան զաւակն է Թուրքիոյ մէջ վարկ ու յարգանք վայելող՝ հայ աւետարանական հովիւ ու Եղեռնի նահատակներէն կիւրինցի վեր. Սամուէլ Մանուկեանի: Անդրանիկ փոքր տարիքին որբ մնացած ըլլալով, կրած է իր սերունդին բոլոր տառապանքներն ու դառնութիւնները:1915-ի ջարդերուն Անդրանիկ հասած է Մալաթիա եւ ընդունուած է որբանոց: Երեք տարի…
Գոհար Նալբանդյան «Նեմեսիս»-ի ամենաքննարկված, հայտնի, բայց նաեւ ամբողջովին չբացահայտված եւ իրարամերժ տվյալներով գործը Սողոմոն Թեհլիրյանինն է: Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչ Թալեաթին մահապատժի ենթարկելու հանձնարարությունը հենց 24-ամյա Թեհլիրյանին էր վստահվել: Իսկ թե ինչպես Սողոմոնը եւ «Հատուկ գործ»-ը գտան միմյանց, կներկայացնենք մեր շարքի այս գլխում՝ Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի գլխավոր ֆոնդապահ, գիտաշխատող Գոհար Խանումյանի օգնությամբ։ Դիլմանի ճակատամարտից մինչեւ…
Հակոբ ՍՐԱՊՅԱՆ Հայաստանի դրախտային անկյուններից մեկում՝ Դիլիջանում, նվիրական անունների հետ կապված մասունքներ շատ կան, բայց դրանց մեջ առանձնանում է իշխանուհի Մարիամ Թումանյանի առանձնատունը, որն իրականում մասունք է ոչ միայն Դիլիջանի, այլեւ ամբողջ Հայաստանի համար: Աղստեւ գետի ափին կառուցված ամառանոցը նախշավոր պատշգամբով երկհարկանի շենք է, որտեղ հյուրընկալվել են մեր մեծերից շատերը՝ Հովհաննես Թումանյանը, Ալեքսանդր Շիրվանզադեն, Արմեն…
Բժիշկ Կարպիս Հարպոյեան Hairenikweekly.com- Բժիշկ Համբար Քելիքեան (Համբարձում Քէքլիքեան) ծնած է Հաճըն, 17 Յունուար 1899-ին: 1915-ին, Հայկական Ցեղասպանութեան առաջին շրջանին, Համբարին ծնողքը կը տարագրուի եւ ի վերջոյ կը հասնի Հալէպ: Տարագրութեան օրերուն, Համբարին երեք քոյրերը կը սպաննուին թուրքերու ձեռքով: Պատանի Համբարը յաջողած է փախուստ տալ թրքական հետապնդումներէն, չէ միացած ծնողքին եւ հասած է Պոլիս ու…
21 մայիս 1969-ին, Պէյրութի մէջ իր աչքերը առյաւէտ փակեց հայ ժողովուրդի նորագոյն պատմութեան մեծանուն կերտիչներէն Սիմոն Վրացեան: Հասարակական, քաղաքական, ազգային եւ պետական գործիչ Սիմոն Վրացեան ծնած է 1882-ին, Նոր Նախիջեւանի Մեծ Սալա գիւղը: Յաճախած է ծննդավայրին միջնակարգ դպրոցը, ապա` Էջմիածնի Գէորգեան ճեմարանը, ուր կազմաւորուած է իբրեւ հայ եւ մտաւորական: Անդամակցած է Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան: 1907-ին…
Համադրեց` բԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Aztagdaily.com- Բժիշկ Յարութիւն Տէր Ղազարեան ծնած է Մարաշ, 1880-ին: Զաւակը` Կարապետ եւ Խաթուն Տէր Ղազարեաններու: Ունեցած է եօթը քոյրեր, եղած է ծնողներուն երէցը եւ միակ մանչ զաւակը: Նախնական կրթութիւնը ստացած է Ս. Սարգիս եկեղեցւոյ թաղային վարժարանին մէջ: 1896-1901 ուսանած է Տարսոնի Ամերիկեան քոլեճին մէջ: 1902-ին անցած է Պէյրութ, ուր հետեւած է ամերիկեան…
Գոհար Նալբանդյան Յոթնեղբայրյաններն Ուրֆայի հայտնի տոհմերից են: 18-րդ դարում Առաքել Դեյրմենջյանը Սասունից տեղափոխվել է Ուրֆա, ամուսնացել ու մնացել այնտեղ, ունեցել յոթ տղա եւ ստացել Յոթնեղբայրյան ազգանունը: Հայոց պատմության մեջ այս ազգանունը հիշվում է հատկապես Ուրֆայի ինքնապաշտպանությունից, որի կազմակերպիչը Մկրտիչ Յոթնեղբայրյանն էր: Սակայն նրա զարմիկ Լեւոնը ոչ պակաս կարեւոր ու հերոսական գործ է արել հայ ազգի…
