8 օր անցկացնելով Արևմտյան Հայաստանում` հասկացա, որ Թուրքիան որքան էլ փորձում է մեր երկրից ջնջել հայի հետքը, միևնույն է` ոչինչ չի ստացվել:
Որբացած հայրենիքս թախիծով էր պատվել. չէին ժպտում ո’չ արևը, ո’չ սարերը և ո’չ էլ ծառ ու ծաղկունքը: Կարոտն էր պատել հայրենի բնությանս: Եթե բնությունը կարողանար մարդկային լեզվով խոսեր, ապա կգոռար` «Մի թողեք ինձ անտեր»:
Սիրտս է’լ ավելի խոցվեց, երբ գնացինք Մշո Սուրբ Կարապետ վանք: Վանքից հետք չէր մնացել: Վրեժի ցասումով լցվեցի, երբ տեսա, թե ինչպես են քրդերն իրենց տները կառուցել վանքի քարերով ու նայում էին այնպես, կարծես ոչինչ էլ չի եղել: Քարերը նրանց համար ոչ մի արժեք չունեին, իսկ մեզ համար յուրաքանչյուր քար մի ողջ պատմություն էր: Կարծում էի` ամեն ինչ կորած է, անկարող ենք որևէ բան փոխել. Թուրքիան հասել է իր նպատակին: Սակայն երբ հանդիպեցինք հայերի, զրուցեցինք նրանց հետ, ևս մեկ անգամ համոզվեցի` որքան էլ ուզենան ոչնչացնել մեր հետքը մեր սեփական տնից, մենք չենք վերանալու, շարունակելու ենք ապրել և ստեղծագործել:
Չեք կարող պատկերացնել, թե ինչպիսի բերկրանքով լցվեցի, երբ ոտք դրեցի Բայազետ: Այդ խորդուբորդ, փոշոտ, արյունոտ լեռներով շրջապատված քաղաքը հարազատ էր ինձ (ինքս ծագումով Բայազետից եմ): Ես տեսա այն հարազատ վայրը, որտեղ ապրել են իմ սրտին հարազատ մարդիկ :
Տուն եմ վերադառնում` համոզված լինելով, որ վաղ թե ուշ արդարությունը հաղթելու է, և Արևմտյան Հայաստանն է դառնալու մեր տունը: Նորից հայ երգն ու պարը թևածելու են հայրենիքումս: Խոնարհված եկեղեցիներում ու վանքերում հնչելու է Տերունական աղոթքը, Սուրբ խորանի առջև նոր ընտանիքներ են օրհնվելու:
Հայն այլևս չի ասելու` իմ որբացած, կորուսյալ հայրենիք, այլ հպարտ գոռալու է` իմ ազատ ու անկախ Հայկական լեռնաշխարհ:
Leave a Reply