«Կոդավորումը զուտ խտրականության դրսևորում չէ. սրանով թուրքերը միշտ պատրաստվել են կոտորածի» Ռուբեն Սաֆրաստյան

«Վերջերս Թուրքիայում հայ ընտանիքի` իր արմատներին վերադառնալու գործընթացի ընթացքում բացահայտված ազգային փոքրամասնությունների կոդավորման գործընթացը շատ վտանգավոր տարրեր է պարունակում»,- մեզ հետ զրույցի ընթացքում ասաց թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը:

Հիշեցնենք, որ օրեր առաջ Ստամբուլի նահանգային կրթական տնօրինությունը բացահայտել էր մի պաշտոնական փաստաթուղթ, համաձայն որի` Թուրքիայի բնակչության հայկական, հրեական և հունական ծագում ունեցողները առանձնանում են ռասայական կոդով: Ըստ  «Ակօս» պարբերականի`  հայկական ծագմամբ քաղաքացիները կոդավորված են 2 թվով: Վավերացումը տեղի է ունեցել 1923 թվականից, Թուրքիայի Հանրապետության առաջացումից հետո: «Սա Թուրքիայի ազգայնամոլական քաղաքականության հետևանքն է: Այնտեղ ձևականորեն բոլորն են հավասար, բայց այս քայլով նրանք առանձնացնում են թուրքերին՝ ոչ թուրքերից: Հայերիս համար սա շատ մտահոգիչ է, որովհետև մենք տեսել ենք Ցեղասպանություն: Կոդավորումը զուտ խտրականության դրսևորում չէ. սրանով թուրքերը միշտ պատրաստվել են կոտորածի: Հիշատակեմ մի պատմական դրվագ. 16-րդ դարում, երբ այդ ժամանակվա Օսմայան կայսրությունը պատրաստվում էր հարձակվել շիական Իրանի վրա, սուլթանը հրամայել էր հատուկ նշել այն տները, որտեղ ապրում են շիաները: Հետո, նշված տների բնակիչներին հիմնովին ոչնչացրել էին: Ոչ մի երաշխիք, որ այսօրվա Թուրքիան չի կրկնի սա»,-ասում է Ռուբեն Սաֆրաստյանը: Թուրքագետը զարմացած չէ, Թուրքիայի պատմության ու քաղաքականության գիտակի համար սա սպասելի էր, որովհետև Թուրքիայի Հանրապետությունն իր գոյության առաջին իսկ օրվանից բոլոր ազգային և կրոնական փոքրամասնությունների հանդեպ վարում է ճնշումների ու խտրականության քաղաքականություն: «Այն, ինչ բացահայտվեց, մեկ անգամ ևս ցույց է տալիս, որ նման խտրականության քաղաքականություն վարող երկիրը տեղ չունի Եվրոմիությունում: Սա ակնհայտ փաստ է, ակնհայտ է աշխարհում բոլորի համար, բայց, ցավոք սրտի, դեռևս ակնհայտ չի Եվրոմիության ներկայացուցիչների համար, ովքեր պետք է ընդունեն ու համապատասխան եզրակացություններ անեն: Մենք պետք է ամեն բան անենք, որ աշխարհն իմանա այդ մասին: Բնականաբար, սա առաջին հերթին մտահոգիչ է մեզ համար, որովհետև մեր հայրենակիցների անվտանգության մասին է խոսքը, բայց դա նաև պետք է մտահոգիչ լինի Եվրոպայի համար, աշխարհի համար: Թուրքիան հայտարարում է, թե մեծ հաջողությունների է հասել դեմոկրատիայի բնագավառում և խտրականության քաղաքականություն է իրագործում: Կարծում եմ, Եվրոմիությունը, եվրոպական հասարակական կարծիքը, Թուրքիայի դաշնակիցները պիտի ճնշում գործադրեն Թուրքիայի վրա, որպեսզի նա վերանայի իր քաղաքականությունը` իր տարածքում ապրող ազգային փոքրամասնությունների նկատմամբ: Չնայած, մյուս կողմից էլ մենք տեսանք, թե  Գեզի շարժման խաղաղ ցուցարարների նկատմամբ ինչ բիրտ միջոցներ կիրառեցին իշխանությունները: Սա վկայում է այն մասին, որ թուրքական իշխանությունը չի կորցրել իր բռնատիրական գծերը»,-մտահոգված իր խոսքն է եզրափակում Ռուբեն Սաֆրաստյանը:

Սառա Գալստյան

http://nyut.am/archives/13009