Տեղի կունենա «Ստամբուլի ընկեցիկը» վեպի հայերեն թարգմանության շնորհանդեսը

Էլեն Չիլինգարյան

Մայիսի 30-ին տեղի կունենա «Ստամբուլի ընկեցիկը» վեպի հայերեն թարգմանության շնորհանդեսը:

Բնագրից` անգլերենից, այն 2012 թ. թարգմանել է Մարո Մադոյան-Ալաջաջյանը: Վեպը լույս է տեսել 2006 թվականին:

Խոսելով իր «Ստամբուլի ընկեցիկը» կամ «Ստամբուլի բիճը» (թուրքերենից թարգմանության վերնագիրը) վեպի մասին` թուրք գրող էլիֆ Շաֆաքը հարցազրույցներից մեկում ասել է, որ Թուրքիան տառապում է հիշողության կորստով. – «Ուզում եմ, որ թուրքերը կարողանան հիշել, իսկ հայերը` մոռանալ»:

Վեպում հիշատակվում է Հայոց ցեղասպանությունը: Հենց ցեղասպանություն բառի համար Էլիֆ Շաֆաքը երկու անգամ մեղադրվել է Թուրքիայի քրեական օրենսգրքի 301 հոդվածով` թուրքական ինքնությունը վիրավորելու համար, սակայն դատարանը նրան արդարացրել է ապացույցների անբավարարության պատճառով:

«Գիրքը թարգմանելուց հետո ես պահանջ զգացի գնալ Ստամբուլ եւ ինքս իմ աչքերով տեսնել, թե արդյոք հեղինակը կարողացել է ճիշտ ներկայացրել այն, ինչ տեղի է ունեցել: Եվ ժողովրդի հետ շփվելով` ես նկատեցի, որ հայերի հանդեպ նրանք թշնամանք չեն զգում», – ասաց թարգմանչուհի, գրականագետ Մարո Մադոյան-Ալաջաջյանը:

«Ստամբուլը մեծ գունավոր մատրյոշկայի է նման: Բացում ես այն եւ մեջը գտնում մեկ ուրիշ տիկնիկ: Այն հայելիների աշխարհ է, ոչինչ այդքան հանգիստ չէ, որքան թվում է: Այն կլիշեներ չի սիրում»,-ասել է Էլիֆ Շաֆաքը:

Կլիշեներ չի սիրում նաեւ վեպի հերոսուհիներից մեկը` թուրք Ասյան, ում կերպարում գրողը ինչ-որ տեղ իրեն է նկարագրել` սկսած հոր հետ չապրելուց մինչեւ Ջոնի Քեշի երաժշտության սիրահար լինելը:

Էլիֆ Շաֆաքը բազմաթիվ գրական մրցանակների դափնեկիր է:

«Թուրք մտավորականները, որոնք այսպիսի գործ են գրում, ինչպես մեզ եւ աշխարհի, այնպես էլ թուրք ժողովրդի հետ են երկխոսության մեջ մտնում», – նշեց թարգմանչուհին:

Այդ երկխոսության մասին կարծես խոսում են թվերը, քանի որ գիրքը եղել Թուրքիայում լավագույն վաճառվող գրքերից, իսկ Շաֆաքը ոչ միայն Իտալիայում, Ֆրանսիայում եւ Բուլղարիայում, այլ նաեւ Թուրքիայում ամենաընթերցվող կին գրողներից է:

«Երբ գրում էի վեպը, գլոբալ քաղաքական խնդիրներ չէի լուծում: Հենց հակառակը, ես ուսումնասիրել եմ հայ ու թուրք կանանց առօրյա կյանքի պարզ մանրուքները. դրանք շատ նման են իրար», – հարցազրույցներից մեկում ասել է Շաֆաքը:

Բացի Թուրքիան խորհրդանշող Մուստաֆայից, վեպի մյուս գլխավոր հերոսները կանայք են: Գրողի կարծիքով, ժառանգության պահպանման գործում կանայք ամենամեծ դերն ունեն:

«Հեղինակը նկարագրում է, որ մի ընտանիքում, որտեղ բացառապես կանայք են ապրում, մեկը ֆունդամենտալ մուսուլման է, մյուսը ժամանակակից հայացքների տեր, բոլորը տարբեր խառնվածքի եւ բնավորության մարդիկ են: Նա այս ընտանիքը համեմատում է Թուրքիայի հետ եւ ասում, որ անկախ նրանից, թե որքան տարբեր ենք մենք, պետք է կարողանանք միասին ապրել եւ սիրել իրար` ցույց տալով նաեւ այն մեծ սերը, որ կա այդ ընտանիքում», – նշեց Մարո Մադոյան-Ալաջաջյանը:

http://www.azatutyun.am/content/article/24992940.html