Թուրքիայի համշենահայ մտավորականները, մասնավորապես «Գոր» ամսագրի խմբագրակազմը և «Հատիկ» միության ղեկավարները շարունակում են ուշագրավ միջոցառումներ կազմակերպել։ Այդ մասին հայտնում է Akunq.net-ը։ Աղբյուրի համաձայն, սույն թվականի օգոստոսի ամսին նրանք որոշել են միջոցառումների շարք իրականացնել համշենահայերով հոծ բնակեցված Արդվին նահանգի Խոփա և Քեմալփաշա գավառներում։ «Մեք մեզի» («Մենք մերոնցով») խորագիրը կրող մշակութային միջոցառումների այդ շարքի շրջանակներում Քեմալփաշա գավառի…
Մահիր Օզքան Համշենցիները Համշենի իշխանության՝ 1480 թ․ Օսմանյան պետության տիրապետության տակ անցնելուց հետո զանազան վայրեր են արտագաղթել ու ցրվել։ Ինչպես որ նրանց կողմից գաղթեր են գրանցվել Համշենի սահմանային և մոտակա շրջաններ, այնպես էլ՝ այստեղից հեռո բնակավայրեր։ Համշենցիները նման գաղթերի միջոցով տարածվել են Համշենի շրջակայքում գտնվող Խոփա, Բորչկա, Քեմալփաշա, Բաթումի, Ֆընդըքլը, Արդեշեն (Արտաշեն-Ակունքի խմբ․), Չայելի, Գյունեյսու,…
Մահիր Օզքան Համշենցիների և համշեներենի վերաբերյալ ուսումնասիրություններում հաճախ հանդիպող Արևմտյան Համշեն-Արևելյան Համշեն տարբերակումը հիմնված է լեզվի խոսվել-չխոսվելու վրա։ Այն դեպքում, երբ արևելյան խումբ համարվող Արդվին նահանգի Խոփա, Քեմալփաշա և Բորչկա գավառներում բնակվող համշենցիները հաղորդակցվում են Համշենի հայերենով, արևմտյան խմբում ընդգրկված Ռիզե, Տրապիզոն և Էրզրում (Կարին-Ակունքի խմբ․) գավառներում ապրողները չեն խոսում այդ լեզվով։Այս տարբերակումը միևնույն ժամանակ…
Մահիր Օզքան Համշեներենի մասին տեղեկությունների առաջին անգամ հանդիպում ենք տարածաշրջան այցելած ճանապարհորդների գրառումներում։ Բժշկյանն իր Պոնտոսի գրքում նշում է, որ իրենց Սյուրմենե գյուղում (պետք է որ Արաքլըի Քարադերեն լինի։ Ժամանակին այն կից էր Սյուրմենեին) համշենցիները խոսում են քաղաքաբնակներից տարբերվող հայերենով։ Այնպիսի գիտնականներ, ինչպիսիք են Կարլ Կոխն և Մառը, իրենց գրքերում խոսում են այս լեզվի (համշեներենի…
Սեղանիս է Սերգեյ Վարդանյանի նոր լույս տեսած «Բանահյուսական պատումի միջավայրը (Կրոնափոխ համշենահայերի մի զվարճապատումի տարբերակները)» գիրքը, որի շնորհիվ հաջողվեց մի շաբաթով կտրվել մեր օրերի ճնշող իրադարձություններից, հեռանալ ոչ շատ վաղ անցյալ և նոր գիտելիք ձեռք բերելու հաճելի պահեր ապրել: Ինչպես բոլոր գիտական գրքերի դեպքում, այս գրքի անոտացիայում էլ գրված է, որ այն հասցեագրված է ոչ…
Լուսինե Սահակյանի այս գիրքը 2019 թ. հրատարակվել է ԵՊՀ գիտական խորհրդի որոշմամբ «Լուսակն» հրատարակչության կողմից, իսկ 2022 թ. նույն հրատարակչությունը լույս է ընծայել գրքի ռուսերեն տարբերակը։ Խմբագիրն է համշենագետ, ազգագրագետ Սերգեյ Վարդանյանը։ Գրքի ռուսերեն թարգմանությունն իրականացրել է Սվետլանա Մարդանյանը։ Ուսումնասիրությունը կատարվել է ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտի եւ ՀՀ ԳՊԿ թեմաների շրջանակում։ Հունիսի 3-ին Սոչի քաղաքում…
Մեզ՝ ակօսականներու համար յատուկ նշանակութիւն եւ ուրախութիւն կը պատճառէ Մահիր Էօզքանի «Համշենցնակ» անուն ուսումնասիրութեան «Արաս»ի մատենաշարէն հրատարակութիւնը։ Մեր այս ուրախութիւնը եւ հպարտութիւնը կը բխի, այն իրողութենէն, քանի որ Մահիր Էօզքան իր առաջին յօդուածները ընթերցողին մատուցած էր «Ակօս»ի միջոցաւ։ Շուրջ 15 տարի առաջ ան Համշէնի ազգագրական մշակոյթի նմոյշները կը փոխանցէր թերթիս հայերէն էջերու ընթերցողներուն, համշէնահայերէն խիստ…
Ստամբուլում գործող «Արաս» հայկական հրատարակչատունը լույս է ընծայել հայտնի համշենահայ մտավորական Մահիր Օզքանի «Համշենցնակ․ համշենահայերէն» վերնագրով աշխատությունը։ Akunq.net-ի փոխանցմամբ՝ հայոց լեզվի Համշենի բարբառի քերականության ուսումնասիրությանը նվիրված սույն մենագրությունը նպատակաուղղված է գիտականորեն ապացուցել համշենահայերենի` հայոց լեզվի բարբառներից մեկը լինելու փաստը։ Հեղինակը մանրամասն պարզաբանում է այդ հարցը՝ հայոց լեզվի Համշենի բարբառը համեմատելով արևմտահայերենի հետ։ Գրքի նպատակն է…
Այս կիրակի՝ մայիսի 14-ին, Թուրքիայում նախատեսվում են ընտրություններ, որոնց արդյունքները կարող են որոշիչ լինել ոչ միայն այդ երկրի ներքաղաքական, այլ նաև՝ արտաքին քաղաքականության ուղեգծի հարցում։ Դա է պատճառը, որ դրանք հետաքրքրում են նաև համայն հայությանը։ Ինչպես հայտնի է, այս անգամ Թուրքիայում պատգամավորության թեկնածու է առաջադրվել 3 քրիստոնյա հայ՝ Սևան Սըվաջըօղլուն, Մարգարիտ Դիքմեն և Մասիս Քյուրքչյուգիլը։…
Երեկ՝ ապրիլի 20-ին, Արևմտահայոց հարցերի ուսումնասիրության կենտրոնում հյուրընկալվեցին Գերմանիայի Ֆրանկֆուրտ քաղաքում արդեն 25 տարի անընդմեջ գործող Միություն ընդդեմ Ցեղասպանության (Soykırım Karşıtları Derneği) կազմակերպության անդամները։ Գրեթե ամեն տարի ապրիլի 24-ի միջոցառումներին մասնակցելու նպատակով Հայաստան այցելող սույն կազմակերպությունն այս անգամ Երևան է ժամանել 7 հոգանոց պատվիրակությամբ։ Արևմտահայոց հարցերի ուսումնասիրության կենտրոնի կազմակերպությամբ տեղի ունեցած միջոցառմանը ելույթով հանդես եկան…
