Յ. Պալեան Ժողովուրդի մը հանճարին առաջին գործիքը իր լեզուն է: Սթանտալ, ֆրանսացի գրող, ԺԹ դար Պատմամշակութային խնդրի առջեւ կանգնած է Արեւմտահայերէնը. Պիտի կարենա՞յ գոյատեւել որպէս ինքնուրոյն լեզու, իր ուրոյն բառագանձով շարահիւսութեամբ, քերականութեամբ եւ ուղղագրութեամբ: Անցեալին Հայաստանի մէջ ըսողներ եղան, որ Արեւմտահայերէնը բարբառ է: Այսօր այս արտայայտութիւնը մտածելու պէտք է մղէ Սփիւռքը, որուն ստուար մեծամասնութիւնը կը…
Այս շաբաթ կրթության փորձագետ, գիտնական Էրդալ Քըլըչի հետ զրուցեցինք «Արեւմտահայերէն սորվելու մեթոտը» գրքի մասին: Պարո՛ն Էրդալ, նախ կցանկանայի շնորհավորել Ձեզ «Արեւմտահայերէն սորվելու մեթոտը» վերնագրով Ձեր գրքի ստեղծման առթիվ: Հայոց լեզվի թեմային և ձեր պատրաստած գրքին անդրադառնալուց առաջ կարճ կներկայացնե՞ք ձեզ: Շահին բեյ, ես էլ եմ ուզում սկսել շնորհավորանքներով և ռեպորտաժի հրավերի համար շնորհակալությամբ: Անշուշտ, կարճ…
Մակար ի Գաղիա Կեդրոնականցի Արմենակ այցի եկած էր: Կանխահաս աշունը մեզ խցկած էր չորս պատերու ետին: Մակարուհին, փոխան սուրճի, թէյ պատրաստեց: Երկար չսպասեցինք լսելու համար Արմենակի այլեւս չցնցող անմիջական լուրերը: – Մակա՛ր, մեր քաղաքապետը հայերէն դասերու համար կը վարձատրէր հայ ուսուցիչ մը: Պիտի դադրեցնէ յատկացումը: Քաղաքապետական խորհուրդի հայազգի անդամ տիկ. Լիլիան Իսհաք, որուն նախաձեռնութիւնն էր…
ՏՈՔԹ. ՍԱՐԳԻՍ ԱՏԱՄ Սփիւռքահայութեան մօտ, ի մասնաւորի` արեւմտեան երկիրներու մէջ, ո՛չ միայն տեղական եւ օտար լեզուներէ բառեր կը խառնենք մեր խօսակցական արեւմտահայերէնին մէջ, այլ նաեւ կ՛ընթանանք դէպի լեզուափոխութիւն: Գաղտնիք մը մէջտեղ հանած չենք ըլլար, եթէ ըսենք, որ արեւմտահայերէնը կ՛ապրի նահանջի եւ նախամահաքունի շրջան մը: Անշուշտ պատճառները բազմակողմանի եւ բազմատեսակ են ու` բոլորիս ալ ծանօթ: Հայ…
Յ. Պալեան Մրգաստանի՛ մը նըման կը սիրեմ քեզ, Հայ Լեզո՛ւ… Մեր հայրենի պալատէն, պարտէզներէն մընացորդ՝ Դալարագեղ դուն պուրա՜կ, որ դիմացար դարերու Եվ կը մնաս միշտ առոյգ, հին աւիշով կենսայորդ…։ Ծառերուդ մէջ հովանուտ կ՚երթամ խինդով մ’անսահման, Արմատներուդ, ճիւղերուդ վրայ նայելով հիացիկ, Զարմանալով թէ ի՞նչպէս դուն մնացիր՝ երբ սաստիկ Քամին քու շուրջդ փչեց եւ տապալեց ամէն բան…։…
Կառավարությունը նախատեսում է դիտարկել Հայաստանում արևմտահայերենին հատուկ կարգավիճակ տալու օրենսդրական հնարավորությունները։ Այս մասին նշված է գործադիրի հնգամյա՝ 2021-2026 թթ. գործունեության ծրագրում, որը հաստատվել է օգոստոսի 18-ի նիստին և դեռ պետք է արժանանա Ազգային ժողովի հավանությանը։ «Սփյուռքի հետ կապեր»-ի վերաբերյալ բաժնում առաջարկվում է «կազմակերպել արևմտահայերենի պահպանությանն ուղղված կրթական և գիտական միջոցառումներ, որոնց շնորհիվ ամրապնդվելու է արևմտահայերենի…
Յ. Պալեան Երէկ, այսօր եւ վաղը միշտ այժմէական է, եւ այդպէս պիտի ըլլայ, հայ լեզուի իւրացումը եւ անոր հարազատութեան պահպանումը, եթէ չենք հրաժարած ինքնուրոյն ազգ մնալու, տոկալու եւ տեւելու առաջադրանքէ: Մի՛շտ յիշել Խաչատուր Աբովեանի ո՛չ միայն անունը, այլ անոր ազգային պարզ գաղափարախօսութիւնը. «Ա՛խ լեզուն, լեզուն. լեզուն որ չըլնի, մարդ ընչի՞ նման կըլնի: Մեկ ազգի…
ՇՈՂԵՐ ՃԵԼԼԱՏԵԱՆ Լեզուն բոլոր մշակոյթներու բառային տեսքով արտայայտուելու ուղին է։ Հայերէն լեզուն իր գրական, խօսակցական եւ բարբառային տարբերակներով կը հանդիսանայ աշխարհի հնագոյն եւ գեղեցկագոյն լեզուներէն մէկը, իր հազարագանձ բառամթերքով, բառակազմութիւններով, շարադասութեամբ, հնչիւնաբանութեամբ եւ լեզուական այլ յատկանիշներով։ Խօսակցական հայերէնը ոչ միայն գրական լեզուին տիրապետող հանրութեան բանաւոր, անկաշկանդ խօսքն է, այլեւ ժողովուրդի այն մասի խօսքը, որուն համար…
Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութեան Հայկական Բաժանմունքը ուրախ է յայտարարելու որ Արեւմտահայերէնի Ծառադարանը (Treebank) թողարկուեցաւ 15 մայիս 2021-ին եւ այժմ առկայ է Universal Dependencies Consortium-ին մէջ։ Ծառադարանները անհրաժեշտ գործիքներ են լեզուի մը կենսունակութիւնը ապահովելու համար. անոնք կ’երաշխաւորեն որ լեզուաբանական եւ թեքնաբանական գիտութիւններու ոլորտներուն մէջ լեզուն քայլ պահէ արդի զարգացումներուն հետ։ Ծառադարաններու շնորհիւ, համակարգչային ծրագիրներ կը «մարզուին» որպէսզի…
Գէորգ Պետիկեան Չեմ յիշեր ո՛չ տարին, եւ ո՛չ ալ ամիսը: Միայն գիտեմ, որ տակաւին նախակրթարանի աշակերտ էի, երբ Կիրակի առաւօտ մը, ողորմած մայրս մեզ կանուխէն արթնցուց, ո՛չ թէ եկեղեցի, այլ՝ «Կար տը Պաղտատ» կոչուած քաղաքի շոգեկառքի մեծ եւ նշանաւոր կայարանը երթալու համար: Հնազանդ, արագ մը պատրաստուեցանք, միեւնոյն ատեն մեր դէմքին վրայ գծելով զանազան հարցականներ: Կռահելով…
Facebook
Twitter