ՅԱՐՈՒԹ ՉԷՔԻՃԵԱՆ Ամերիկացի Ժողովուրդին, Ներկայացուցիչներու Տան Եւ Ծերակոյտին Մօտ Արդէն Զարգացած Էր Ազատ, Անկախ Հայաստանի Գաղափարը Համիտեան Ջարդերուն Ընթացքին՝ 1895-ին, Սեւրի Դաշնագիրէն 25 Տարի Առաջ… Սեւրի դաշնագիրը Հայաստանի Հանրապետութեան կարեւորագոյն իրագործումներէն է, իսկ միջազգային իրաւական առումով` կարեւորագոյնը: Ա. Հողային պատմական նախընթացը՝ հիմքը: Հայկական հողային պահանջատիրութեան վաւերական մեկնակէտը պէտք է նկատել, Ռուս-Օսմանեան պատերազմին Ռուսիոյ յաղթանակէն ետք,…

Ամբողջը →

Հարց 1․ Քրդերը մասնակե՞լ են Հայոց ցեղասպանությանը, ովքե՞ր են մասնակցել և հայտնի մի քանի աշիրեթից բացի` մնացած քրդերը Ցեղասպանության հարցում ի՞նչ դիրքորոշում են որդեգրել։ -Այսօր մեր ձեռքում կան բավականաչափ տեղեկություններ և ապացույցներ, որ ցույց են տալիս, թե չպետք է թերագնահատել քրդերի դերը Ցեղասպանության գործում։ Ակնհայտ է, որ հատկապես այն վայրերում, որտեղ հայերի ու քրդերի միջև…

Ամբողջը →

Խաչատուր Ստեփանյան Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի Համաշխարհային պատմության ամբիոնի վարիչ, պ.գ.դ., պրոֆեսոր Պատմաբանի դիտարկում Համեստ դիտարկումը կատարվում է նոյմեբերի 22-ի առիթով: Ուղիղ հարյուր տարի առաջ այս օրը՝ 1920 թ. նոյեմբերի 22-ին ԱՄՆ նախագահ Վուդրո Վիլսոնը (Woodrow Thomas Wilson) կատարեց Սևրի պայմանագրով նախատեսված Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանագծումը: Այսպես. 1920թ. օգոստոսի 10-ին Փարիզի…

Ամբողջը →

ՔՆԱՐ ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆ Վերջին պատերազմական շրջանում հայ ազգաբնակչության հանդեպ ադրբեջանաթուրքական ակնհայտ ռազմական հանցագործությունների պայմաններում ադրբեջանական քարոզչամեքենան կրկին սկսեց լայնորեն շրջանառել, այսպես կոչված՝ «Խոջալուի ջարդերի» ժամանակ վավերագրված՝  երեխան ձեռքին՝ ադրբեջանցի գերիներին իբր կոտորածից փրկող ադրբեջանցի զինվորականի լուսանկարը: Շատ ազդեցիկ լուսանկար է, ի՜նչ խոսք: Փա՜ռք ադրբեջանցի անձնազոհ զինվորականին, որ, կյանքը վտանգելով, փրկում է ազգակիցներին…  Իրականում, սակայն, այս լուսանկարի…

Ամբողջը →

Գաղթականների վերադարձը՝ թույլատրված [Հայաստանի Հանրապետութոյւնում] Թուրքիայի [Օսմանյան կայսրության] դիվանագիտական ներկայացուցիչ Մեհմեդ Ալի փաշան նոյեմբերի 16-ին Հայաստանի կառավարությանը հայտնել է, որ ինքը լիազորված է հայտարարելու, որ իր կառավարությունը թույլատրել է բոլոր գաղթականների վերադարձը իրենց նախկին բնակավայրերը։ Վերադարձի առաջին օրն է նոյեմբերի 18-ը․ ամեն մի գյուղից օրական վերադառնալ կարող են 10-ական ընտանիք։ Մինչև դեկտեմբերի սկիզբը Հայաստանին անցնող…

Ամբողջը →

Անի Մելքոնյան Հոկտեմբերի 30-ին լրանում է Կարսի հանձնման 100-րդ տարելիցը, մի իրադարձություն, որը խորքային առումով մեզ համար ողբերգական նշանակություն ունեցավ` վերջ դնելով գերմարդկային ջանքերի գնով ստեղծված հայկական պետության գոյությանը: 1920 թ. սեպտեմբերի 23-ին քեմալական Թուրքիան առանց պատերազմ հայտարարելու հարձակվեց Հայաստանի Հանրապետության վրա։ Սկսվեց թուրք-հայկական պատերազմը, որը տևեց շուրջ երկու ամիս։ Սեպտեմբերի 28-ից ծավալվեցին վճռական ռազմական…

Ամբողջը →

Ֆերդա Բալաջար «Իլեթիշիմ» հրատարակչության կողմից հրատարակվել է Իլքայ Օզի «Ունեզրկում և թուրքացում․ Էդիրնեի օրինակը» վերնագրով գիրքը։ Օզը ևս ծագումով Էդիրնեից է։ Նա  մեզ է ներկայացնում 1910-1970-ական թթ․ Էդիրնեում հույների, հայերի, իսկ վերջում՝ հրեաների նկատմամբ իրականացված էթնիկ զտումների և ունեզրկման գործընթացները։ Օզի հետ զրուցել ենք այն մասին, թե մինչ օրս ինչպես է ընդհանրապես Թուրքիայում և հատկապես…

Ամբողջը →

Էլինա Միրզոյան Թուրքագետ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու ՀԱՅ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԲՌՆԻ ԻՍԼԱՄԱՑՈՒՄԸ՝ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱՂԱԴՐԻՉ Բռնի ուծացումը` որպես Հայոց ցեղասպանության բաղադրատարր, օսմանյան Թուրքիայի կողմից համակարգված ձևով կիրառվել է տարբեր ուղիներով` կրոնափոխության հարկադրում, հայ երեխաների հավաքագրում, որդեգրումներ ու բռնի կերպով իսլամական սովորույթների համապատասխան[1]  դաստիարակում, երիտասարդ աղջիկների հարկադիր ամուսնություններ մահմեդական տղամարդկանց հետ: Ոչ մուսուլման ժողովուրդների երեխաների բռնի իսլամացումն ու…

Ամբողջը →

Մելինէ Անումեան Թրքագէտ, պատմական գիտութիւններու թեկնածու Թուրքիայի իշխանութիւնները հանրապետութեան հիմնադրման տարեթուից իվեր որդեգրել են Հայոց Ցեղասպանութեան փաստը յամառօրէն ժխտելու քաղաքականութիւն։ Թէեւ հանրապետական Թուրքիայի գոյութեան տասնամեակների ընթացքում այդ կոշտ դիրքորոշումը ենթարկուել է որոշ փոխակերպումների եւ հանդէս եկել բազմապիսի ձեւերով, այնուամենայնիւ այս հարցի ուղղութեամբ թուրքական իշխանութիւնների վարած քաղաքականութեան բնոյթը գրեթէ միշտ նոյնն է մնացել։ Վերջին տասնամեակներին Ցեղասպանութեան…

Ամբողջը →

Akunq.net-ը ստորև թուրքերենից թարգմանաբար և առանց կրճատումների ներկայացնում է «Ակօս»-ի թղթակից Ֆերդա Բալաջարի հարցազրույցը հայությանը հատկապես «Մեծ մայրս» գրքով հայտնի փաստաբան Ֆեթհիյե Չեթինի հետ։ Հարցազրույցը վերաբերում է գեներալ Քենան Էվրենի գլխավորած 1980 թ․ Սեպտեմբերի 12-ի ռազմական հեղաշրջման հետևանքներին։ Մորական տատի կողմից հայկական ծագում ունեցող Չեթինն, այլ հարցերի հետ մեկտեղ, անդրադառնում է նաև այդ տարիներին բանտում…

Ամբողջը →