ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԱԲՂ. ՏԱՄԱՏԵԱՆ Վարիչ՝ Տեղեկատուական Բաժանմունքի Անցեալէն մինչեւ այսօր, Հայոց մօտ դարձած է գեղեցիկ սովորութիւն մը, որով երբ հաւաքականութիւն մը կազմուի, անոնք առաջին հերթին կը հիմնեն իրենց եկեղեցին եւ ապա եկեղեցին որպէս կեդրոն ունենալով կը կազմակերպեն համայնքային կեանքը։ Երբեմնի հայաշատ Մալաթիոյ եւ կամ այլ անունով՝ Մէլիտինէի մէջ տեսարանը տարբեր չէ եղած, եւ քաղաքի մէջ նախնական…
Անցյալ տարվա սկզբներին Թուրքիայում կայացել է ազգությամբ քուրդ Ֆաթիհ Գյուդենի նկարահանած փաստավավերագրական ֆիլմի անդրանիկ ցուցադրությունը՝ Վանում պահպանված հայկական եկեղեցիների թեմայով։ Այնուհետև ֆիլմը ցուցադրվել է նաև աշխարհի այլ երկրների փառատոնների շրջանակներում։ Ֆիլմը դեռ չի ներկայացվել հայաստանյան հանդիսատեսին, սակայն Ֆաթիհ Գյուդենը դիմել է այս տարվա «Ոսկե Ծիրան» կինոփառատոնին մասնակցելու համար։ Հեղինակի հետ հեռավար կերպով զրուցեցինք ֆիլմի նկարահանմանն…
Ներկայիս Թուրքիայի արևմտյան Իզմիթի շրջանում գտնվող 605-ամյա Արմաշի Չարխափան Սուրբ Աստվածածին հայկական վանքը լքված ու անմխիթար վիճակում է: Աղյուսաշեն վանքի տարածքում, որտեղ 1889-ականներին կառուցվել է դպրատուն, այսօր կիսավեր է և ամբողջովին խոտերով ծածկված: Բացի այդ տեղի բնակիչները վանքի ողջ տարածքը աղբավայրի են վերածել: Չնայած այս ամենին՝ բնակիչները ցանկանում են վերականգնել վանական համալիրը և այն վերածել զբոսաշրջային…
Մարի Աբրահամյան Արվեստաբան Հայկական ճարտարապետության պատմության մեջ առանցքային դեր և նշանակություն ունի Անիի դպրոցը, որն իր ոճական ինքնատիպությամբ, կառույցների հորինվածքային, գեղարվեստական ձևերի նորարարությամբ մեծ ազդեցություն է թողել հայ ճարտարապետության զարգացման հետագա ամբողջ ընթացքի վրա: Անիի ստեղծագործական դպրոցի նվաճումներն անխզելիորեն կապված են միջնադարյան Հայաստանի մեծանուն ճարտարապետ Տրդատի անվան հետ, ով իր բեղուն գործունեության ընթացքում արարել…
Մարի Աբրահամյան Արվեստաբան 9-14-րդ դարերում հայկական միջնադարյան արվեստը հասնում է զարգացման բարձրակետին[1]: Շարունակելով ոսկեդարյան հարուստ ավանդույթները` մեծ վերելք են ապրում ճարտարապետությունը, երաժշտությունը, կերպարվեստը, կիրառական արվեստը, գեղարվեստական գրականությունը: Միաժամանակ, արվեստի որոշ բնագավառներում, մասնավորապես՝ ճարտարապետության, մանրանկարչության, ձևավորվում են դպրոցներ[2], որոնք իրենց ընդհանուր հատկանիշներով և ազգային ավանդներին բնորոշ էական, խորքային կողմերով, առանձնանում են ոճական և ստեղծագործական յուրատիպությամբ: Հայ…
Այշե Սյուրմե Էրգան գյուղի բնակիչները հայտնել են, որ պետությունը բախտի քմահաճույքին է թողել եկեղեցին, իր պահպանության տակ չի վերցրել այն և եկեղեցու քարերից դպրոց կառուցել։ Դերսիմի Խոզաթ գավառին ենթակա Էրգեն գյուղում գտնվող Սուրբ Հարություն հայկական եկեղեցին, որի միայն մի քանի պատն է կանգուն մնացել, լիովին մոռացության է մատնվել։ Սուրբ Մարիամ Աստվածածնին նվիրված այս եկեղեցին կառուցվել…
Վանը և նրա շրջակայքը, չնայած բազմաթիվ ավիրումներին, դեռ մեզ շատ բան կարող են պատմել հայկական մշակութային ժառանգության մասին։ Այս կողմերում հայկական մշակութային հուշարձանների վերաբերյալ ուսումնասիրություններ իրականացնող և «Ակօս» շաբաթաթերթին «Վիշապաքաղ» կեղծանվան տակ լուսանկարներ ու ծանոթագրություններ ուղարկող «Ակօս»-ի թղթակիցն այս շաբաթ անդրադարձել է Լիմի Անապատ վանքին։ Akunq.net-ը ստորև թուրքերենից թարգմանաբար և առանց կրճատումների ներկայացնում է այդ…
Աղբակայ Սուրբ խաչ վանքը, որի տարածքում թաղվել են Արծրունյաց տոհմի իշխանները և թագավորները, գտնվում է Մեծ Աղբակ շրջանում՝ Մեծ Զաբ գետի հյուսիսարևելյան կողմում գտնվող Օրսիրան շրջանի մուտքի մոտ՝ 2400 մ բարձրության վրա։ Այն գտնվում է Սորատիր (Սորադիր, Յանալ) գյուղից դուրս, սակայն արդեն գոյություն չունեցող մի բնակավայրի կողքին, որի հետքերը 19-րդ դարում դեռևս պահպանված են եղել։…
Տարիներ առաջ, երբ մի հեռուստահաղորդման համար այս եկեղեցին էինք այցելել, այդ թաղամասի պատանիները մեր շուրջն էին հավաքվել և հարցրել․ «Գա՞նձ եք որոնում»։ Այսինքն՝ թեթևակի հարցաքննության էինք ենթարկվել։ Մինչդեռ այդ կառույցն արդեն իսկ լիովին ավիրվել էր գանձագողերի կողմից։ Վեջդի Էրբայ Դիարբեքիր- Մի կողմում Սուրիչիի՝ մեզ հայտնի հինավուրց տներն են, մյուս կողմում՝ քաղաքների վերակառուցման նախագծի շրջանակներում վեր…
Թուրքիայի Դիարբեքիր քաղաքի պատմական Սուր շրջանի Ալիփաշա թաղամասում գտնվող Սբ. Սարգիս հայկական կաթոլիկ եկեղեցին հայտնվել է գանձ որոնողների թիրախում: Նրանք հանում են եկեղեցու քարերը ու վաճառում, գանձ գտնելու հույսով` անցքեր են բացում պատերին կամ հիմքերի մոտ, ինչի հետևանքով առանց այդ էլ կիսավեր եկեղեցին հայտնվել է ամբողջապես ոչնչանալու վտանգի մեջ: Թուրքալեզու աղբյուրը գրում է, որ արձանագրությունների…
Facebook
Twitter