ԷՅՅՈՒՊ ԿԻՒՎԵՆ 1915 թուականը հայերու կոտորածի գագաթնային տարեթիւն է, բայց այդ վայրագութեան հետքերը մինչեւ այսօր տեսանելի կը մնան։ Վիշտով լեցուն յուշերը ամենայն կենդանութեամբ մինչեւ օրս կը փոխանցուին։ Թէեւ միայն ձեւական նշանակութիւն ունեցող ներողութեան նախադասութիւնները մերթ ընդ մերթ կը լսուին, բայց լուրջ առերեսում մը ցարդ չէ իրականացած։ 1923-էն այս կողմ քրիստոնեաներու ինչքերը կարծես Աստուածային ընծայ մը…
Արևմտյան Հայաստանի շրջաններից Խարբերդում գտնվող Սուրբ Գևորգ հայկական եկեղեցին լիովին անհետանալու վտանգի տակ է։ Այդ մասին, Akunq.net/am-ի հաղորդմամբ, ահազանգում է թուրքական «Էվրենսել» պարբերականը։ Աղբյուրի համաձայն՝ 6-րդ դարում կառուցված սույն հնամյա եկեղեցին հետագայում կոչվել է նաև Խուլեվանք։ Սուրբ Գևորգ վանքը 15-րդ դարում վերածվել է նշանավոր գրչակենտրոնի։ Վանքի հոգևոր սպասավորներից արքեպիսկոպոս Գևորգի հեղինակությամբ 1443 թ․ հրապարակված գրքում…
Կարսի Կազվան գավառում գտնվող Եղեգնամորի վանքը, որը տեղի բնակիչները կոչում են հենց գյուղի թուրքական անվանումով՝ Չենգիլլիի եկեղեցի, սկսել է ավելի մեծ թվով զբոսաշրջիկների գրավել։Այդ մասին, Akunq.net-ի փոխանցմամբ, հաղորդում է թուրքական «Անադոլու» պետական լրատվական գործակալությունը։ Աղբյուրի համաձայն՝ սույն վանքը, որի կառուցման տարեթիվն անհայտ է, գտնվում է տեղացի և օտարերկրացի զբոսաշրջիկների ուշադրության կենտրոնում։ Չենգիլլի գյուղի հենց մեջտեղում…
Վանի Հայոց ձոր (Գյուրփընար) և Շատախ (Չաթաք) գավառների միջև գտնվող մի տեղանքում կառուցված Հոգյաց կամ Հոգվոց (Տեր Մարիամ) հայկական վանական համալիրը, որ երկար ժամանակ ախոռ ու գոմ է ծառայել անասունների համար, հիմա էլ ավերվում է գանձագողերի կողմից։ Այդ մասին հայտնում է Akunq.net-ը՝ վկայակոչելով «Վան էսքպրես» թուրքալեզու լրատվակայքում հրապարակված լուրը։ Աղբյուրի համաձայն՝ ժամանակին 365 սենյակից…
ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԱԲՂ. ՏԱՄԱՏԵԱՆ Վարիչ՝ Տեղեկատուական Բաժանմունքի Անցեալէն մինչեւ այսօր, Հայոց մօտ դարձած է գեղեցիկ սովորութիւն մը, որով երբ հաւաքականութիւն մը կազմուի, անոնք առաջին հերթին կը հիմնեն իրենց եկեղեցին եւ ապա եկեղեցին որպէս կեդրոն ունենալով կը կազմակերպեն համայնքային կեանքը։ Երբեմնի հայաշատ Մալաթիոյ եւ կամ այլ անունով՝ Մէլիտինէի մէջ տեսարանը տարբեր չէ եղած, եւ քաղաքի մէջ նախնական…
Անցյալ տարվա սկզբներին Թուրքիայում կայացել է ազգությամբ քուրդ Ֆաթիհ Գյուդենի նկարահանած փաստավավերագրական ֆիլմի անդրանիկ ցուցադրությունը՝ Վանում պահպանված հայկական եկեղեցիների թեմայով։ Այնուհետև ֆիլմը ցուցադրվել է նաև աշխարհի այլ երկրների փառատոնների շրջանակներում։ Ֆիլմը դեռ չի ներկայացվել հայաստանյան հանդիսատեսին, սակայն Ֆաթիհ Գյուդենը դիմել է այս տարվա «Ոսկե Ծիրան» կինոփառատոնին մասնակցելու համար։ Հեղինակի հետ հեռավար կերպով զրուցեցինք ֆիլմի նկարահանմանն…
Ներկայիս Թուրքիայի արևմտյան Իզմիթի շրջանում գտնվող 605-ամյա Արմաշի Չարխափան Սուրբ Աստվածածին հայկական վանքը լքված ու անմխիթար վիճակում է: Աղյուսաշեն վանքի տարածքում, որտեղ 1889-ականներին կառուցվել է դպրատուն, այսօր կիսավեր է և ամբողջովին խոտերով ծածկված: Բացի այդ տեղի բնակիչները վանքի ողջ տարածքը աղբավայրի են վերածել: Չնայած այս ամենին՝ բնակիչները ցանկանում են վերականգնել վանական համալիրը և այն վերածել զբոսաշրջային…
Մարի Աբրահամյան Արվեստաբան Հայկական ճարտարապետության պատմության մեջ առանցքային դեր և նշանակություն ունի Անիի դպրոցը, որն իր ոճական ինքնատիպությամբ, կառույցների հորինվածքային, գեղարվեստական ձևերի նորարարությամբ մեծ ազդեցություն է թողել հայ ճարտարապետության զարգացման հետագա ամբողջ ընթացքի վրա: Անիի ստեղծագործական դպրոցի նվաճումներն անխզելիորեն կապված են միջնադարյան Հայաստանի մեծանուն ճարտարապետ Տրդատի անվան հետ, ով իր բեղուն գործունեության ընթացքում արարել…
Մարի Աբրահամյան Արվեստաբան 9-14-րդ դարերում հայկական միջնադարյան արվեստը հասնում է զարգացման բարձրակետին[1]: Շարունակելով ոսկեդարյան հարուստ ավանդույթները` մեծ վերելք են ապրում ճարտարապետությունը, երաժշտությունը, կերպարվեստը, կիրառական արվեստը, գեղարվեստական գրականությունը: Միաժամանակ, արվեստի որոշ բնագավառներում, մասնավորապես՝ ճարտարապետության, մանրանկարչության, ձևավորվում են դպրոցներ[2], որոնք իրենց ընդհանուր հատկանիշներով և ազգային ավանդներին բնորոշ էական, խորքային կողմերով, առանձնանում են ոճական և ստեղծագործական յուրատիպությամբ: Հայ…
Այշե Սյուրմե Էրգան գյուղի բնակիչները հայտնել են, որ պետությունը բախտի քմահաճույքին է թողել եկեղեցին, իր պահպանության տակ չի վերցրել այն և եկեղեցու քարերից դպրոց կառուցել։ Դերսիմի Խոզաթ գավառին ենթակա Էրգեն գյուղում գտնվող Սուրբ Հարություն հայկական եկեղեցին, որի միայն մի քանի պատն է կանգուն մնացել, լիովին մոռացության է մատնվել։ Սուրբ Մարիամ Աստվածածնին նվիրված այս եկեղեցին կառուցվել…
