Պոլսո Հայոց պատրիարքության մասին պատմող «Ինքնության արահետ. Պոլսո Պատրիարքական Աթոռը ժամանակների մեջ» խորագրով ֆիլմի թուրքերեն տարբերակը ներկայացվել է հանրության դատին։ Ինչպես հաղորդում է «Արմենպրես»-ը, Ստամբուլի հայկական «Ժամանակ» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր Արա Գոչունյանի և վավերագրող, հրապարակախոս, «Ֆակտում» փաստագրական կենտրոնի ղեկավար Տիգրան Պասկևիչյանի հեղինակած ֆիլմը բացառիկ է, քանի որ առաջին անգամ է մանրամասնորեն ներկայացնում Պոլսո պատրիարքական Աթոռի պատմությունը, գործունեությունն ու պատմական դերակատարումը։
2025 թվականի հոկտեմբերին Ստամբուլում տեղի էր ունեցել ֆիլմի արևմտահայերեն տարբերակի շնորհանդեսը, ինչին հաջորդել էր նոյեմբերին արդեն անգլերեն տարբերակի ցուցադրությունը ԱՄՆ Նյու Յորք քաղաքում։
Ֆիլմի թուրքերեն տարբերակի շնորհանդեսը տեղի է ունեցել դեկտեմբերի 7-ին Ստամբուլի երբեմնի հայաշատ Գումգափու թաղամասում։ Ցուցադրությանը ներկա են եղել Պոլսո Հայոց պատրիարք Սահակ արքեպիսկոպոս Մաշալյանը, Սևծովյան տնտեսական համագործակցության կազմակերպությունում Հայաստանի մշտական ներկայացուցիչ Նաիրի Պետրոսյանը, Ստամբուլի նահանգապետի տեղակալ Ասըմ Ալքանը, Ռուսաստանում և Իրանում Թուրքիայի նախկին դեսպան Վոլքան Վուրալը, հայ համայնքի հայտնի գործիչներ և անդամներ։
Նկարում՝ «Ժամանակ» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր Արա Գոչունյանը և Սևծովյան տնտեսական համագործակցության կազմակերպությունում Հայաստանի Հանրապետության մշտական ներկայացուցիչ Նաիրի Պետրոսյանը
Ֆիլմը պատմաբանների, հոգևորականների, իրավաբանների ու այլ մասնագետների ներգրավմամբ պատմում է 1461 թվականին հիմնադրված Պոլսո Պատրիարքական Աթոռի պատմությունը՝ հիմնադրումից մինչև մեր օրեր։ Ֆիլմում ներկայացված են պատրիարքարանի պատմության կարևորագույն ու առանցքային շրջանները՝ գալով մինչև մեր օրեր ու խոսելով արդեն պատրիարքարանի մեր օրերի կարևորագույն խնդրի՝ Թուրքիայում իրավական կարգավիճակի բացակայության մասին։
Ֆիլմի ցուցադրությանը ավարտից հետո կազմակերպվել է քննարկում, որի մասնակից գիտնականները խոսել են Թուրքիայի հայ համայանքի ազգային-եկեղեցական կյանքի օրակարգային տարբեր առաջնահերթ հարցերից ու մարտահրավերներից։
Օրվա ավարտին պատմաբան Այլին Գոչունյանը, ում ավանդը մեծ է ֆիլմի պատրաստման գործում, պատրիարքի կողմից արժանացել է Պոլսի Պատրիարքական Աթոռի «Օրմանյան» շքանշանի։
Նկարում՝ (ձախից) Արա Գոչունյանը կնոջ՝ պատմաբան Այլին Գոչունյանի հետ, ով արժանացել է պատրիարքական «Օրմանյան» շքանշանի, և Պոլսո Հայոց պատրիարք Սահակ արքեպիսկոպոս Մաշալյանը
Պոլսո Հայոց պատրիարքը շնորհանդեսի վերջում ներկաների հետ կիսվել է Թուրքիայում բնակվող ոչ իսլամադավան ազգային փոքրամասնությունների վերաբերյալ իր դիտարկումներով։ Նա ցավով է նշել, որ տեսանելի ապագայում Թուրքիայում բնակվող հայերի թիվը իջնելու է 10 հազարի շեմից։ Այս առումով նա հատկապես բարձր է գնահատել «Ինքնության արահետ» ֆիլմի կարևորությունը սեփական պատմությանն ու արմատներին կառչած մնալու տեսանկյունից։ Նա նաև խոսել է Պոլսո պատրիարքարանի՝ Թուրքիայում իրավական կարգավիճակ չունենալու մասին՝ հերթական անգամ ընդգծելով, որ դա շատ հաճախ խնդիրներ է առաջացնում համայնքային տարատեսակ հարցերի կարգավորման ժամանակ։
Առաջիկայում սպասվում են «Ինքնության արահետ․Պոլսո Պատրիարքական Աթոռը ժամանակների մեջ» ֆիլմի արևելահայերեն ու ֆրանսերեն ցուղադրությունները։
Leave a Reply