1915 թ. Վանից Իգդիր տեղահանված հայ երեխաների բացառիկ լուսանկարը

Ռուբեն Շուխյանմ իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է.

«1915 թ. հուլիսին արված բացառիկ այս լուսանակարում Վանից տեղահանված և մոլորված հայ երեխաներն են, որոնց պատսպարել են Իգդիր տանող ճանապարհին, մինչ իրենց կգտնեն ծնողները, որոնք դեռևս չեն հասցրել գաղթել Վանից:

Այդ լուսանկարը պատկերավոր կերպով ներկայացնում է հայ ժողովրդի պատմության ամենասարսափելի դրվագներից մեկը, երբ ցարական կառավարությունը իր աշխարհակալական նպատակների իրականացման համար բառացիորեն խաբեց հայությանը՝ նրան ներքաշելով Առաջին համաշխարհային պատերազմի մահաբեր հորձանուտը, մինչ այդ տալով բազում «ազնիվ խոստումներ» և «անշահախնդիր հավաստիացումներ», իսկ պատերազմի ամենավճռորոշ պահին դավաճանաբար ետ քաշվեց և միայնակ թողեց արևմտահայությանը մահաբեր վտանգի առջև:

Վանի հայերի գաղթը, իսկ փաստացի՝ Վան նահանգի դատարկումը հօգուտ ռուսների համար ավելի կանխատեսելի քրդերի, իրականացվեց Վանում ռուսական զորամիավորման անսպասելի և չպատճառաբանված դուսրբերմամբ, Վանի հերոսամարտի հաղթական ավարտից ընդամենը երկու ամիս անց՝ 1915 թ. հուլիսին: Եվ դա այն դեպքում, երբ այդ պահին թուրքական կանոնավոր զորքերը ետ էին քաշված ռազմաճակատից դեպի իրենց խորը թիկունք:

Այս ցավալի պատմական փաստերը խորհրդային տարիներին խստագույնս արգելափակված են եղել, քանի որ հանրությանը մշտապես հրամցվում էր կոմունիստական այն հակապատմական թեզը, թե իբր հայ ժողովրդի «իրական» պատմությունն սկսվել է 1921-ից, երբ Սովետական Ռուսաստանը «փրկեց» հայերին:

Միայն 1991-ից հետո բոլորիս համար վերջապես պարզ դարձավ այն սարսափելի դավաճանությունը, որը կատարեց ցարական կառավարությունը հայերի հանդեպ 1915 թ., և որի մասին ի դեպ առաջիններից իրենց ցասումի ձայնն էին բարձրացրել Հովհաննես Թումանյանն ու Զորավար Անդրանիկը դեռ 1915 թ.»:

http://newsarm.am/?p=2399&l=am