2013 թ. նոյմեբերի 17-ին մենք` Դիարբեքիրում ապրող կամ «մազապուրծ» հայերս, հավաքվեցինք կիրակնօրյա նախաճաշի` Մերձավոր Արևելքի ամենամեծ հայկական եկեղեցին եղող Սուրբ Կիրակոսում:
Միջոցառումը կազմակերպել էր եկեղեցու ղեկավար խորհրդի նախագահ Գաֆուր Թյուրքայը: Շուրջ 60 հոգի էր մասնակցում այս նախաճաշին: Այդ 60 հոգին ներկայացնում էր 600 հոգու: Ով ասես թե չկար այնտեղ` էլ սասունցի, լիջեցի, հազրոցի, օմերլիցի, սիլվանցի, բեյրութցի, էրբիլցի… Ներկա էին նաև այնպիսի արվեստագետներ, ինչպիսիք են դիարբեքիրցի Բեդրի Այսելին, լիջեցի ուդի վարպետ Երվանդը… Տարիների կարոտով` այդ միջոցառմանը մեկտեղվել էր թեկուզ և քիչ թվով, բայց շատ մարդկանց ներկայացնող մի հսկայական համայնք:
Սակայն առկա էր մի թերություն. չկար այդ համայնքի նախաճաշն օրհնող և պատարագ մատուցող որևէ տերհայր: Նախաճաշի աղոթքը կարդաց հայերենի դասեր մատուցող ուսուցիչը: Ինքս ինձ սկսել էի հետևյալ հարցերն ուղղել. արդյոք քանի՞ տերհայր կար Ստամբուլում: Եվ քանի՞ հոգանոց համայնք կար այնտեղ: Մի՞թե ամեն կիրակի վաթսուն հոգանոց համայնք կարելի է գտնել այնտեղ, որը հավաքվել է մեկ եկեղեցում: Կամ էլ` քանի՞ տերհայր է հասնում ամեն հոգուն: Ես իրավացի փաստարկներ ունեի այդ հարցերը տալու համար:
Մի ժամանակ բնակչության մեծամասնությունը կազմող հայերի ապրած այս քաղաքում (ի նկատի ունի Դիարբեքիրը- Ակունքի խմբ.) 1915 թ. հետո այնքան քիչ հայ էր մնացել, որ գրեթե չեղածի հաշիվ էր: Մնացածներն էլ ծպտվել էին մահմեդական քրդի ինքնության տակ: Այդ ամենից հետո նման հոծ համայնքի մեկտեղվելը, իրոք, մեծ երանություն էր մեզ համար: Մեզ տրվել էր այս առիթը, եթե անգամ դրա տակ քաղաքական շահեր էին թաքնված: Մենք էլ, դրանից օգտվելով, պետք է այստեղի մեր համայնքի թվի ավելացման հույսով ջանքեր գործադրեինք, որպեսզի Սուրբ Կիրակոսի դուռն այլևս չփակվեր` առկա գաղտնի հայ բնակչության պահպանման համար: Կարծում եմ` մեր ջանքերը պետք է տարվեն եկեղեցին դատարկ և անտեր չթողնելու ուղղությամբ` մեր այստեղի գոյությունը զգացնել տալու նպատակով:
Հարգանքներով` Կարոտ Սասունյան
Տիգրանակերտ/17.11.2013
Թարգմանեց Մելինե Անումյանը
Akunq.net
Leave a Reply