Հայերենով և թուրքերենով լույս տեսնող «Ակօս» շաբաթաթերթը Հայոց ցեղասպանության ճանաչմանը հասնելու համար ընտրել է ոչ թե սպառնալու, այլ թուրք հասարակության շրջանում Ցեղասպանության մասին իրազեկվածության մակարդակը բարձրացնելու, փափուկ ձևով իրական պատմությունը պատմելու եղանակը, Ստամբուլում` «Ակօսի» խմբագրությունում հայ լրագրողների հետ «Հրանտ Դինք» հիմնադրամի կազմակերպած հանդիպմանը, պատմում է թերթի խմբագրապետ Ռոբեր Քոփթաշը:
«2007-ից առաջ «ցեղասպանություն» բառի օգտագործումն անգամ պատճառ կարող էր դառնալ, որպեսզի դատախազը հետապնդեր: Ադիկա այսօր մեծ բանը մը չէ: Մենք Հրանտ Դինքի օրոք ավելի դժվար, և կամ վախնալով «ցեղասպանություն» բառը կօգտագործեինք: Հիմա ավելի հանգիստ կգործածենք: Մինչև հիմա հարց չէ եղած ասօր հետևանքով»,- ասում է նա՝ հավելելով, որ իրենց կեցվածքը և ռազմավարությունը «ավելի փափուկ լեզու մը հիմնելու վրա է»։
«Մարդոց պատմելու ձևն է ասիկա: Անշուշտ, կուզենք, որ հայկական հարցը լուծվի և արդար կերպով լուծվի, Ցեղասպանությունը ճանչվի, և ասոր համար է մեր աշխատանքի, մեր էներգիայի մեծ մասը»,- ավելացնում է նա:
Ըստ «Ակօսի» խմբագրապետի` պարզ է, որ միայն իրազեկելով այդքան էլ դյուրին չէ համոզել թուրք ժողովրդին, հատկապես, որ թուրքերն իրենց ուսումն ստանում են պետական դպրոցներում, պետական քարոզչության տակ են մեծանում, նրանց սովորեցնում են, որ թուրքը հանցավոր չէ, որ հանցավորը հայերն են, որ Ցեղասպանություն չի եղել, հայը դավաճան է եղել և պատժվել դրա համար:
«Բայց մենք անոնց ետևի պատմությունը, մարդկային պատմությունը, մեր ընտանիքների պատմությունը, իրական պատմությունը, մեր փորձառությունով, սփյուռքի, Հայաստանի փորձառությունը պատմելու ջանքին մէջ ենք, և ասոր համար ալ չես կրնալ շատ խիստ ոճ մը գործածել, որովհետև, եթե խիստ ոճ մը գործածես, անոր համար անլսելի կդառնաս, քանի որ դուն արդեն այդ հայն ես, թշնամին ես, արդեն դավաճանն ես, ուրեմն նույն գործունեությունը կշարունակես: Քեզի լսելու պատճառ չի մնար»,- բացատրում է նա:
Ըստ նրա, սակայն, եթե գործադրես այդ փափուկ, խաղաղ ոճը, թուրք հասարակությանը ցույց տաս, թե ինչ է տեղի ունեցել պատմության ընթացքում, պատմես մարդկանց իրական պատմությունները, բացատրես, թե ինչ բան է հայկական սփյուռքը, և ինչպես է այն առաջացել, ապա դա թուրք հասարակության մեջ շատ հարցեր կբարձրացնի:
«Ասոր վրա քիչ մը ավելի խորհուրդ տալու ոճ մը կա, անոնց գլխին մեջ հարցման նշաններ ստեղծելու ոճ մը կորոնենք: Անոր համար փափուկ է մեր լեզուն, պատժելու բանով չէ: Եվ միշտ այսպես եղած է: Ասիկա հարկավ մեր փորձառությունեն կը բխի»,- ասում է նա:
Հայ լրագրողները Ստամբուլ են մեկնել «Հրանտ Դինք» հիմնադրամի և «Հայնրիխ Բյոլլ Շտիֆտունգ» (Heinrich Böll Stiftung) հիմնադրամի` Թուրքիայի գրասենյակի աջակցությամբ: Նրանց թվում է նաև Tert.am-ի փոխխմբագիր Սասուն Խաչատրյանը։
http://tert.am/am/news/2012/11/15/rober-koptas/
Leave a Reply