Վերականգնվել է նաև Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոս եկեղեցու զանգակատունը

Հ. ՉԱՔՐՅԱՆ

Եկեղեցին, ի տարբերություն Աղթամարի Սուրբ Խաչի, օծվել է եւ բացվել ժամերգության համար:

1915 թ. մարդասպան թուրք հրոսակը Օսմանյան Թուրքիայում ձեռնամուխ եղավ բնաջնջել հայ ժողովրդին: Բնաջնջումն ուղեկցվում էր անձնական իրերով հանդերձ, հայերի ունեցվածքի, հայկական եկեղեցիների, վանքերի, կրթօջախների եւ մշակութային հաստատությունների կողոպուտով:

Հայոց ցեղասպանությունից հետո իթթիհատականների իրավաժառանգորդ քեմալական ստահակները Աթաթուրքի ժամանակակից Թուրքիայի տարածքում սկսեցին վերացնել հայկական հետքը: Արդյունքը եղավ այն, որ երկրի տարածքում պետականորեն ավերվեցին 2500 հայկական եկեղեցիներ եւ 457 վանքեր: Հատուկենտ եկեղեցիներ ու վանքեր միայն կիսավեր վիճակում պահպանեցին իրենց գոյությունը` դառնալով մշտապես գանձ որոնողների թիրախը:

Նրանցից էին Վանա լճի Աղթամար կղզու Սուրբ Խաչ եկեղեցին եւ Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոսը: Երկուսն էլ վերանորոգվել են այն տարբերությամբ, որ Սուրբ Խաչը` «Աքդամարի եկեղեցի» թուրքական անունով, որպես թանգարան վերանորոգումից հետո հանձնվել է Թուրքիայի զբոսաշրջության նախարարության տնօրինությանը, իսկ Սուրբ Կիրակոսն օծվել է, որ բացվի ժամերգության համար:

Ինչո՞ւ: Մինչ հարցին պատասխանելը նշենք, որ մեր տարածաշրջանի խոշորագույն հայկական եկեղեցի հանդիսացող Սուրբ Կիրակոսի վերանորոգման աշխատանքները սկսվել են 2010 թ. եւ տեւել 2 տարի: Ֆինանսական միջոցների սակավությունն անհնար է դարձրել զանգակատան վերանորոգումը, որը 1915 թ. հատուկ հրետակոծվել էր` պատճառաբանելով, թե բարձր է, քան շրջակա մզկիթների մինարեթը:

Պատերազմի տարիներին, ինչպես կայքէջում նշում է քրդական «Ֆըրաթ» լրատվական գործակալությունը, եկեղեցին գերմանական զորքերի համար ծառայել է որպես շտաբ-կայան, այնուհետեւ` բամբակի պահեստ: Թեեւ 1960 թ. Սուրբ Կիրակոսը վերաբացվել է, սակայն հաճախողների բացակայության պատճառով 1980 թ. լքվել է, իսկ 90-ականներին վերածվել կատարյալ ավերակի:

Ինչ վերաբերում է «Ինչո՞ւ Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոսը չդարձավ թանգարան» հարցին, պետք է ասել, որ եկեղեցու վերականգնումը նախաձեռնել եւ սեփական միջոցներով իրականացրել է Սուրբ Կիրակոս եկեղեցու հիմնադրամը, իսկ վերականգնման աշխատանքների ֆինանսավորմանը պատկառելի գումարով նպաստել է քաղաքապետարանը: Ի դեպ, Դիարբեքիրը քրդաբնակ է, իսկ քաղաքապետը` ազգությամբ քուրդ:

Եկեղեցու նոյեմբերի 4-ին` կիրակի օրը, տեղի ունեցած օծումն իրականացվել է Կ. Պոլսո հայոց պատրիարքի տեղապահ Արամ արք. Աթեշյանի հանդիսապետությամբ: Օծմանը հետեւել է պատարագի մատուցում, որի մասին հայտնել են Մոսկվայում պատվիրված բրոնզե զանգերի ղողանջները, որոնցից յուրաքանչյուրը 100 կգ է:

http://azg.am/AM/2012110615