Վանը, որն այցելում են տեղացի և օտարերկրացի հազարավոր մարդիկ, ուշադրություն է գրավում նաև իր արծաթյա զարդերով ու Վանա մշակույթն արտացոլող նմուշներով:
Արծաթագործ վարպետ Ֆերհաթ Շիմշեքն «Անադոլու» գործակալությանը տված հարցազրույցում նշեց, որ արծաթագործությունը Վանում ձեռքի արհեստների ամենակարևոր տեսակներից մեկն է: Շիմշեքը հայտնելով, թե արծաթագործությունը զարգանում է այս նահանգում, ասաց. «Վերջին տարիներին բացված արծաթագործության արհեստանոցների շնորհիվ այս արհեստը զարգացել է Վանում: Այստեղ ստեղծող արծաթե զարդերն առաքվում են նաև տարբեր նահանգներ և երկրներ: Մենք` արծաթագործներս, արծաթապատելով անհետանալու եզրին գտնվող ստեղծագործությունները, վերստին կյանք ենք հաղորդում դրանց: Ես ունեմ տարբեր մոդելի 2500 զարդերի նմուշներ: Մենք ինքներս ենք արծաթապատում դրանք: Արծաթով պատված ու սուտակ, զմրուխտ, փիրուզ քարերով պատրաստված նմուշների միջոցով ներկայացնում ենք ուրարտական և հայկական մշակույթները: Մեր արհետանոցում այդ մոտիվներով ստեղծված մանյակներից բացի կան նաև 50-60 տարվա հնությամբ 6 հարգադրոշմով արծաթե կնիքով մատանիներ, 60-70 տարվա հնությամբ վարսակալներ, նույնքան հնություն ունեցող ագաթե քարերով վզին կրելու աղոթագիրք: Բացի այդ, մեծ ուշադրության են արժանանում կատվի պատկերով զարդերը` որպես Վանի խորհրդանիշ, Աղթամարի խորհրդանիշը, Վանա ամրոցի պատկերը, զարդապատ կարպետը, Շահմարանի պատկերը կրող ձեռքի պայուսակները: Իսկ ամենամեծ պահանջարկն ունեցող արտադրանքը մ.թ.ա. 650-ական թվականներին տիրապետող եղած զրադաշտական կրոնում որպես բարության աստված հայտնի Ահուրամազդայի (Ահուրամազդան /հայկական Արամազդը/ զրադաշտականության գերագույն աստվածն է: Ըստ առասպելաբանության` ստեղծել է երկինքը, երկիրը և մարդուն: Դիտվել է իբրև բարի սկզբունքի մարմնավորում-Ակունքի խմբ.) պատկերն է»:
Շիմշեքը նաև հայտնեց, թե Անատոլիայի ձեռքի արհեստների միությանը կից գործող Վանա շրջանի Ուրարտուի ձեռքի արհեստների և Հայկական արծաթագործության նմուշներն էլ են ներկայացվելու ցուցահանդեսին:
Իսկ Օզլեմ Թուրանը, ով արծաթյա զարդերի հանդեպ մեծ հետաքրքրություն տածող զբոսաշրջիկներից մեկն էր, նշեց, որ Վան է եկել` արձակուրդն այստեղ անցկացնելու և շրջելու նպատակով, և շատ է հավանել այն: Թուրանը նաև ասաց. «Վանը շատ գեղեցիկ քաղաք է: Ես բնակվում եմ Ստամբուլում և աշխատում մի մասնավոր ընկերությունում: Այստեղ եմ եկել` արձակուրդս անցկացնելու: Զբոսնել եմ Վանա լճի ափին: Այստեղ եմ ժամանել նաև` Վանա ամրոցն այցելելու համար: Այստեղի զարդերը շատ բովանդակալից են: Դրանց մեջ կան շատ գեղեցիկ նմուշներ ու հիանալի ձեռքի աշխատանքներ: Յուրաքանչյուրն ունի առանձնահատուկ իմաստ և գեղեցկություն: Բոլորին խորհուրդ եմ տալիս գալ այստեղ ու տեսնել դրանք»:
07.09.2011
Անադոլու լրատվական գործակալություն
Leave a Reply