ԹԱՄԺ-ի պատգամավոր են ընտրվել Հայկական հարցի երկու մասնագետներ

Հայկական հարցի երկու մասնագետներ ընտրվել են Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի պատգամավոր: Այդ մասին հաղորդում է թուրքական «Ջիհան» լրատվական գործակալությունը: Նրանցից մեկը Անկարայի համալսարանի Լեզվի, պատմության և աշխարհագրության ֆակուլտետի դասախոս, դոկտոր, պրոֆեսոր Սեյիթ Սերթչելիքն է, որը պատգամավոր է ընտրվել Արդարություն և զարգացում կուսակցության ընտրացուցակով, իսկ մյուսը` Ազգայնական շարժում կուսակցության ընտրացուցակով Կեսարիայից ընտրված, Թուրքական պատմագիտական ընկերության նախկին նախագահ, դոկտոր, պրոֆեսոր Յուսուֆ Հալաչօղլուն: Այս երկուսը ճանաչված են Հայկական հարցի վերաբերյալ խեղաթյուրումներով լի իրենց աշխատություններով: Հալաչօղլուի գրչին են պատկանում «Հայերը թուրքական պատմության մեջ», «Հայկական տեղահանությունը և ճշմարտությունները», «Հայերը. աքսոր և գաղթ» աշխատությունները:

Արդարություն և զարգացում կուսակցության ընտրացուցակով որպես խորհրդարանական ընտրված դոկտոր, պրոֆեսոր Սեյիդ Սերթչելիքը դոկտորական թեզը պատրաստել է Ռուսաստանում: Մոսկվայի և Սանկտ Պետերբուրգի ռուսական պետական արխիվներում աշխատած Սերթչելիքը ճանաչված է որպես հայերենին տիրապետող առաջին թուրք պատմաբան: 2009 թ. տպագրված Սերթչելիքի «Հայկական հարցի առաջացման գործընթացը 1678-1914 թթ.` ռուսական ու հայկական աղբյուրների լույսի ներքո» գիրքը թուրքերենով և անգլերենով հրատարակվել է Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի կողմից: Շուտով լույս է տեսնելու նաև Սերթչելիքի գրչին պատկանող 1914-1918 թթ. ժամանակաշրջանն ընդրկող աշխատությունը, որը հիմնված է ռուսական արխիվային փաստաթղթերի և հայկական աղբյուրների վրա: Սերթչելիքը նշել է, թե սույն գրքի տպագրումը որոշ ժամանակով հետաձգվել է նախընտրական գործընթացի պատճառով:

Դոկտոր, պրոֆեսոր Սեյիթ Սերթչելիքը արձանագրել է, թե դոկտոր, պրոֆեսոր Յուսուֆ Հալաչօղլուն Հայկական հարցի մասին ուսումնասիրություններ է կատարել առավելապես օսմանյան փաստաթղթերի հիման վրա, իսկ ինքը` ռուսական արխիվների, և որ իրենց աշխատությունները իրար լրացնող բնույթ են կրում: Սերթչելիքը նաև հայտնել է, որ իր նոր գրքում ռուսական արխիվից հանված կարևոր վավերագրեր են տեղ գտնելու` Հայոց ցեղասպանության պնդումների վերաբերյալ:

Նշենք, որ Յուսուֆ Հալաչօղլուի աշխատությունները լի են աղճատված փաստերով: Ինչպես նշում է ճանաչված թուրք պատմաբան Թաներ Աքչամը` Յուսուֆ Հալաչօղլուի կողմից Հայկական հարցի վերաբերյալ թուրքական պաշտոնական պատմագրության թեզերի օգտին վկայակոչված փաստաթղթերն իրականում Հալաչօղլուի ներկայացրածից լրիվ տարբեր բովանդակություն ունեն. «Երբ առանձին-առանձին անդրադառնում ենք այն 12 փաստաթղթերին, որ բերել է Հալաչօղլուն` ի ապացույց (հայերին սպանած պաշտոնյաների) «ծանր պատիժների ենթարկվելու» մասին, ապա տեսնում ենք, որ տվյալ վավերագրերից և ոչ մեկը որևէ կապ չունի հայերի դեմ հանցանք կատարած պաշտոնյաների դատավարության ու պատժվելու հետ: Տվյալ նյութերն առնչվում են միայն այնպիսի հանցագործությունների, ինչպիսիք են` հայերի թողած գույքը կողոպտելը, առևանգելը, կաշառելը և պարտագրելը, և դրանց մեծ մասն էլ արդեն իսկ որևէ կապ չունեն դատավարության հետ (…): Հալաչօղլուն, որը վերոհիշյալ փաստաթղթերը ներկայացնում է որպես «ռազմական ատյանում կատարված դատաքննության» ու «ծանր պատիժներ ստանալու» օրինակներ, չի բավարարվում այդչափ խեղաթյուրումներով և չի քաշվում անգամ իր տեսակետին որպես ապացույց բերել նաև հայերի դեմ հանցանք գործելու պատճառով գովեստի արժանացած պետական պաշտոնյաների մասին նյութեր: Օրինակ` փաստաթղթերից մեկն այն մասին է, թե Ջեմալ փաշայի կողմից պաշտոնազրկված մի կայմակամ (գավառապետ) արժանացել է Թալեաթ փաշայի գովաբանությանը և վերադարձվել իր պաշտոնին: (…)

Այն, որ այս փաստաթուղթը ներկայացվում է որպես հայերի դեմ հանցանք գործած պետական պաշտոնյաների` տարբեր պատիժների ենթարկված լինելու օրինակ` ընդհուպ մինչև մահապատիժ, պետք է ընկալվի որպես ամոթ, ավելին` հանցանք` կատարված գիտնականի կողմից»,-գրում է Աքչամը: 

19.06.2011

Ջիհան գործակալություն

http://yurthaber.mynet.com/detay/ankara-haberleri/tbmmye-iki-ermeni-sorunu-uzmani-vekil/17797