Փոքրամասնությունները հույսեր են կապում ընտրությունների հետ

Մենք սովոր ենք այն խոսքին, թե «Թուրքիայի 99 տոկոսը մուսուլման է»: Սակայն հունիսի 12-ի ընտրությունները կատարվում են երկրի 100 տոկոսի համար: Խորհրդարանային ընտրությունները և նոր սահմանադրությունը, որը նախատեսվում է ընտրություններից հետո, անմիջականորեն վերաբերում են նաև փոքրամասնություններին:

Ըստ 1924 թ. Լոզանի պայմանագրում (Լոզանի պայմանագիրը կնքվել է 1923 թ. հուլիսի 23-ին-Ակունքի խմբ.) ամրագրված կրոնի բնորոշման` Թուրքիայում կան տարբեր համայնքների պատկանող մոտ 250 հազար քրիստոնյաներ: Նրանց հիմնական մասը ենթակա են Հույն ուղղափառ եկեղեցուն: Իսկ վերոնշյալ թվի հայ հպատակների թիվը մոտ 60 հազար է: Հայտնի է նաև, որ բացի վերոհիշյալ համայնքներից` հրեական համայնքի անդամների թիվը հասել է 20 հազարի:

Հայ համայնքի համար հրապարակվող «Ակօս» շաբաթաթերթի գլխավոր խմբագիր Ռոբեր Քոփթաշն ասում է. «Առաջին հայացքից կարող ենք ասել, թե դրական առաջընթաց կա, որովհետև կառավարության հռետորաբանության մեջ նկատում ենք արտահայտություններ, թե բոլոր քաղաքացիները հավասար են, հավասար են նաև ոչ մուսուլման հպատակները, որոշ սխալներ արվել են, և դրանցից պետք է դասեր քաղել: Որոշ քայլեր, այնուամենայնիվ, ձեռնարկվել են: Փոփոխության է ենթարկվել «Վաքըֆների մասին» օրենքը, սակայն չի կարելի ասել, թե այդ հարցը լիովին լուծված է, որոշ խնդիրներ դեռ մնում են չլուծված»:

Պոլսո հայոց պատրիարք Մեսրոպ Երկրորդը Գերմանիայում հրատարակվող մի հանդեսի տված հարցազրույցում հայտնել էր, թե վերջին տարիներին պայմանները որոշակիորեն բարելավվել են:

Իսկ հունական համայնքի համար խնդիրներ էր հարուցում Հունաստանի և Թուրքիայի միջև փոխադարձության սկզբունքի բացասական կիրառումը: Թուրքիան, ի պատասխան Հունաստանում բնակվող մուսուլման փոքրամասնության իրավունքների հանդեպ անհարգալից վերաբերմունքի, հունական համայնքի խնդիրների հարցում դանդաղաշարժություն էր ցուցաբերում: Վերջին տարիներին երկու երկրների միջև նկատվող դրական մթնոլորտն արտացոլվել է նաև հունական համայնքի կենսապայմաններում:

Հրեական համայնքի ազդեցիկ դեմքերից Սիլվիո Օվադյան ևս այն տեսակետին է, թե փոքրամասնությունների կենսապայմաններում բարելավումներ են նկատվում. «Վաքըֆների նոր օրենքով, բոլոր վաքըֆների նման, փոքրամասնությունների վաքըֆները նույնպես ձեռք բերեցին նոր իրավունքներ: Վերջին 50-60 տարվա մեջ առաջին անգամ մի նոր սինագոգ է բացվել»:

Փոքրամասնությունները, ընդհանուր առմամբ, դրական վերաբերմունք են ցուցաբերում նոր սահմանադրությանը, որի մշակումը սպասվում է ընտրություններից հետո, և որը ավելի լայն իրավունքներ է շնորհելու Թուրքիայի քաղաքացիներին:

Թուրքական Euronews-ի հանդիսատեսների համար լրատվամիջոցի թղթակիցներից Բորա Բայրաքթարն է հետևում խորհրդարանային ընտրությունների գործընթացին, ընտրություններ, որոնց հաշված օրեր են մնացել: Բորա Բայրաքթարը հայտնում է. «Փոքրամասնությունների հարցը խիստ կարևորվում է Թուրքիայի` ԵՄ-ի հետ բանակցությունների տեսանկյունից: Թուրքիան վերջին շրջանում այդ ուղղությամբ էական քայլեր է ձեռնարկել: Իսկ հույն փոքրամասնության ամենակարևոր խնդիրը Հեյբելի կղզում գտնվող հոգևոր դպրոցն է: Թուրքիան այդ հարցը լուծելուն մոտ լինելու նախանշաններ է ցույց տալիս»:

http://tr.euronews.net/2011/06/08/azinliklar-secim-sandigindan-umutlu/