Չաթաք գավառում մոտ չորս ամիս առաջ հիմնված կազմակերպությունը տեր է կանգնում իր պատմական ճարտարապետությամբ տարիներին մարտահրավեր նետած եռակամար կամուրջին: Կազմակերպությունը, որը մեծ շանս է համարում այն, որ Չաթաքում որպես քարավանային ճանապարհ հայտնի պատմական Մետաքսի ճանապարհի վրա կառուցված կամուրջները դեռևս չեն կորցրել իրենց պատմական տեսքը և կանգուն են մինչև հիմա, համախմբում է իր ոժերը՝ և’ կամուրջի, և’ գավառի 37 եկեղեցու ու մեկ վանքի, և’ երկու իջևանատների պահպանման համար:
Նեզիր Փարսաք
19-րդ և 20-րդ դդ. 100-ից ավել գյուղերում տարբեր քաղաքակրթությունների օրրան Չաթաքի պատմական կոթողներն իր պահպանության տակ է վերցնում Չաթաքի միջավայրի և պատմական հուշարձանների պահանման կազմակերպությունը (ÇATEK-DER): Կազմակերպությունը, որն ակնկալում է, թե տարիներ շարունակ լքված վիճակում գտնվող գավառի պատմական հուշարձանները կնպաստեն զբոսաշրջության զարգացմանը, գավառի բնակչությանը ևս իրազեկելով պատմական կոթողների, մշակութային արժեքների և շրջակա միջավայրի մասին` կոչ արեց տեր կանգնել դրանց:
Քարե կամուրջը, որի մասին ասում են, թե կառուցվել է նախկինում եղած բանտի համար, ճանապարհ է տալիս Գըրե Փյունյութանին: Տարիներին իսկ և իսկ մարտահրավեր նետած կամուրջը դեռևս օգտագործվում է գավառի որոշ բնակիչների կողմից:
Դեպի Մելքյուշանի արոտավայր մուտք ու ելք ապահովող Հուլքան կամուրջը, որպես Իրանի նախկին շահ Մելիք շահի արոտավայր հայտնի և Քարա Գեչիթ կոչված Ասթենգա Ռեշ անցումն ապահովող կամուրջը այստեղից էլ միանում են Զըրել կամուրջին: Երկար տարիներ ի վեր իրենց ճարտարապետական տեսքը չկորցրած այս պատմական կամուրջները ամուր ու կանգուն են` գրեթե պատմական անցքերի հայելիների պես: Չնայած շրջանի եղանակի անբարենպաստ պայմաններին` կանգուն կամուրջներին տեր կանգնելու համար գործի է անցնում Չաթաքի միջավայրի և պատմական հուշարձանների պահանման կազմակերպությունը: Չաթաք կազմակերպությունը, որը գործի է անցել գավառում գտնվող և ի հեճուկս բոլոր բացասական պայմաններին` դեռևս իրենց ճարտարապետական դիմագիծը չկորցրած 37 եկեղեցիների և գմբեթով վանքի պահպանման համար, սկսել է աշխատանքներ ծավալել խիտ անտառներ և հարուստ արոտավայրեր ունեցող այս հմայիչ գավառի պատմական, մշակութային և բնական արժեքները պահպանելու համար:
Սելիմ Քեմալօղլու
11.12.2010
http://www.vantimes.net/haber/974-catek-deramp8217den-tarihe-sahip-cik-cagrisi.html
Leave a Reply