Կորցրեցինք Երվանդ Գոբելյանին

Մեր թերթի երիցագույն գրող, մեր ավագ եղբայր, ուսուցիչ, հայ գրականության վերջին դարաշրջանի ամենակարևոր լրագորղ-գրողներից մեկը` Երվանդ Գոբելյանը, դեկտեմբերի 15-ին` կեսգիշերին, Յեդիքուլեի Սուրբ Փրկիչ հայկական հիվանդանոցում, որտեղ երկար ժամանակ բուժվում էր, մահկանացուն կնքեց: Նրան սիրողներին, գրական շրջանակին և ընտանիքին հայտնում ենք մեր ցավակցությունը:

Երվանդ Գոբելյանը ծագումով Իզմիթի Պարտիզակից (Բահչեջիք)  հայ ընտանիքի չորս երեխաներից մեկն է: Ծնվել է 1923 թ. Ստամբուլում` Ռումելիհիսարում: Նախնական կրթությունը ստացել է նախ՝ թաղամասի Թաթոսյան դպրոցում, այնուհետև` Թաքսիմի Եսայան դպրոցում: Ավարտել է 1937 թ. և այլևս դպրոց չի գնացել: Աշխատել է նպարավաճառի մոտ, մեքենա վերանորոգող, ատաղծագործ, նիկելազօծող: Շարունակաբար օգտվելով մորեղբոր անձնական գրադարանից` ինքնակրթությամբ է զբաղվել: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ չորս տարի ծառայել է բանակում, որտեղ և ծանոթացել է հայկական պոեզիայի առաջատարներից Հայկազուն Գալուստյանի հետ:  Մեկ այլ հայտնի բանաստեղծի՝ Կարպիս Ջանջիկյանի հետ ծանոթացել է ավելի շուտ Սամաթիայում` «Հիլալ» նվագախմբում, որի անդամների մեծ  մասը հայ երիտասարդներ էին. նրանք ընկերացել են: 1940 թ. Ստամբուլում գրական շրջանակներում մեծ թափով առաջադիմական հոսանքներ տարածվեցին: Իսկ Թաքսիմի «Էփթալոֆոս» սրճարանը նրանց հանդիպման վայրն էր:

Գոբելյանի առաջին բանաստեղծությունների գիրքը` «Երանի թե», տպագրվել է 1948 թ., որին հետևել է անվտանգությունում գրողի հարցաքննությունը: Այդ պատճառով Խաչիկ Ամիրյանը ստիպված եղավ հեռանալ «Ճառագայթ» թերթից: Նույն տարում Հակոբ Սվասլյանի հետ միասին Էմինյոնուի «Çakmakçılar Yokuşu Sümbüllü» իջևանատանը` Օնիկ Աքթարյանի տպարանում սկսում են հրապարակել «Լույս» շաբաթաթերթը: Այս թերթը նյութական սղության պատճառով կարողանում է գոյատևել միայն մեկ ու կես տարի: Այն օրերին բանակից նոր զորացրված Ռուբեն Մաշոյանի հետ միասին Բաբըալիում՝ «Ռեշիդ էֆենդի» իջևանատանը` Հակոբ Աբրահամյանի տպարանում 1950 թ. լույս են ընծայում «Դեպի լույս» շաբաթական հանդեսը, որի գլխավոր խմբագիրն էր Գոբելյանը: Այս ամսագիրը մեկ ու կես տարի հետո արժանանում է «Լույս» շաբաթաթերթի ճակատագրին: Այդ ընթացքում նոր հիմնված «Այգ» օրաթերթի հրավերով 1953 թ մեկնում է Բեյրութ` ղեկավարելու թերթի խմբագրական աշխատանքները:  Բեյրութի հայերեն ամսագրերում տեղ են գտնում նրա պատմվածքները: 1954 թ. վերադառնում Ստամբուլ և աշխատանքի անցնում «Մարմարա» թերթում, 1957 թ. կրկին վերադառնում է Բեյրութ: Երկար ժամանակ ղեկավարում է «Սփյուռք» շաբաթական հանդեսը և Սևան հրատարակչությունը: 1965 թ. Եվրոպա գնալու նպատակով գալիս է Ստամբուլ և աշխատանքի անցնում «Մարմարայում», գլխավոում է նաև Հակոբ Սվասլյանի լույս ընծայած «Պայքար» շաբաթաթերթը: Գոբելյանը լրագրության հետ մեկտեղ 1970 թ. հիմնում է «Գոբել» հրատարակչությունը: Հրապարակում է նաև «Փորձանք» շաբաթական երգիծական հանդեսը (լույս է տեսնում ինը համար): Վերոնշյալ ժամանակահատվածում երկու տարի աշխատում է «Ժամանակ» թերթում, այնուհետև կրկին աշխատանքի է անցնում «Մարմարայում»: Երվանդ Գոբելյանը հայերեն և թուրքերեն հոդվածներն ու ուսումնասիրությունները տպագրել է նաև «Ակօս» թերթում:

Նրա աշխատություններն են`

«Երանի թե», «Դեպի լույս» հրատարակչություն, 1948

«Խճանկարներ», 1968

«Աշխարհի իններորդ հրաշալիքը», «Գոբել» հրատարակչություն

«Երազ չունեցող մարդիկ», «Ռշտունի Կարագյոզյան գրական շարք», 1984

«Մենք անունը «Հայ ծաղիկ» դրինք», «Նորք» հրատարակչություն, 1991

«Հողով մկրտվածներ», «Նորք» հրատարակչություն, 1992

«Յոթ օրը հեգ մի», «Նորք» հրատարակչություն, 1995

 «Կյանքի լուսանցքեն», «Նորք» հրատարակչություն, 1998

«Հայրենիքին կարոտած խեցգետինը», «Արաս» հրատարակչություն, 1998

«Ակօս», թիվ 767

16.12.2010