Ես ծնվել եմ Էլյազիգի Բալու գավառի Հոշմաթ (նոր անվամբ՝ Չաքըրքաշ) քաղաքում: 34 տարեկան եմ, ուսուցիչ եմ: Մանկությունից ի վեր տատիկիս և խորթ հորաքրոջս տխուր պատմություններն եմ անընդհատ լսել:
Տատիկիս անունը Ազնիվ է: Այն սարսափելի ժամանակաշրջանում ամուսնացել է մի հայ մարդու հետ, որի անունն անգամ չկարողացա իմանալ: Նրա ամուսինն աշխատում էր կամ Ամերիկայում, կամ էլ Եվրոպայում: Ազբար անունով 5- 6 տարեկան աղջիկ ունեին: Ցեղասպանության տարիներին մեր գյուղում տեղի են ունենում դեպքեր, որոնք չեմ ուզում հիշել: Բազմաթիվ հայ քաղաքացիներ աքսորվում են կամ էլ լքում են իրենց հայրենիքը: Բնականաբար, այս կենաց-մահու պայքարում առանց հարազատների մնացած որոշ հայ կանայք իրենց կյանքն ու պատիվը փրկելու համար ընդունում են շրջակա բնակչության տղամարդկանց` ամուսնացած թե ամուրի, ամուսնության առաջարկը. մեծամասնությունը դառնում է մուսուլման:
Տատիկս` Ազնիվն էլ անասելի գեղեցկության տեր մի կին էր: Ցեղասպանության ամենասաստիկ օրերին, քանի որ արդեն փախչելու հույս չէր մնացել, ընդունում է պապիս` Շերիֆի ամուսնության առաջարկը: Ամուսնանալուց հետո վերցնում է Ասիմե անունը: Պապիկս նրան սիրահարված էր, սակայն ամեն դեպքում չի ընդունում Ազնիվի՝ հայ ամուսնուց ունեցած փոքրիկ Ազբարին: Նրան ամեն անգամ արհամարհում, տնից դուրս էր վռնդում, ներս չէր թողում, ձմռանը մատնում էր ցրտի, ամռանը` շոգի. խեղճ աղջկան հալածում էր: Այն աստիճան, որ Ազնիվը կանխազգալով, որ իր աղջկան` Ազբարին իր ամուսինը կամ էլ աչք դրած տգետ գյուղացիներից մեկը ամեն պահի կսպանեն, փորձել է գաղտնի կապեր հաստատել դեռևս չգաղթած ազգակցների հետ: Այս ընթացքում գաղթը դեռևս շարունակվում էր: Աքսորյալներով լի գնացքները շարժվում էին Բալուից Սիրիա` Հալեպ: Ազնիվը Հալեպում եղբայր ուներ: Համաձայն նրա պատմածների` այս մարդը բանակում աստիճան ունեցող մարդ էր, գնդապետ էին ասում: Ազնիվը միջոց է գտնում և իր աղջկան` Ազբարին, գաղթող հայերից մեկին է հանձնում: Այդ մարդը Ազբարին հասցնում է Սիրիա` իր մորեղբոր մոտ:
Անցնում են տարիներ. Ասիմեն՝ նույն ինքը Ազնիվը, ընտանիք է կազմում, երեխաներ ունենում: Մի օր Ֆրանսիայից նամակ են ստանում, քանի որ ոչ ոք գրել-կարդալ չգիտեր, միայն ծրարի միջի նկարներն են նայում, ոչ ոք չի հասկանում նամակի գաղտնիքը: Տատիկս ասում է. «Այդ ի՞նչ եք այդպես նայում, ես էլ նայեմ»: Նկարները տալիս են, վերցնում է: Երիտասարդ կին` կողքին մի քանի երեխա: Տատիկիս աչքերը սևեռվում են նկարի կնոջ աչքերին: Այնպիսի վիճակում էր, կարծես քիչ հետո ներսում հրաբուխ էր ժայթքելու:
Եվ ձեռքերը դողում են, պապիկս էլ, բնականաբար, կողքին է լինում: Արցունքները հոսում են… Գրել-կարդալ իմացող մեկը գալիս և կարդում է նամակը: Ասում են՝ Ազբարը Հալեպից Եվրապա է գնացել, Ֆրանսիայում է ապրում: Ամուսնացել է, երեխաներ է ունեցել… Ցավոք, պապիկս այս նկարները որոշ ժամանակ անց այրել է:
Ես տարիներ ի վեր միշտ հետաքրքվել եմ խորթ հորաքրոջովս, կարծում եմ՝ հիմա մահացել է, սակայն գոնե նրա երեխաների հետ կապ հաստատել կամ գոնե համացանցով տեսնել եմ ցանկանում: Մեր մեծերի գործած սխալների համար, որպես մուսուլման, նրանցից ներողություն խնդրել եմ ցանկանում: Ինձ կօգնե՞ք գտնել Ազբարի երեխաներին, թոռներին: Նրա և ընտանիքի համառոտ անձնական տվյալները ձեզ տամ: Հուսամ՝ դա գործին կօգնի:
Անունը` Ազնիվ
Հոր անունը` Մարտիկ
Սկեսրայրը` Քալո Հակոբ
Գերդաստանի անունը`Ուլուսգիլներ (Ուլուսոյ ասողներ էլ կան)
Անձը, որին փնտրում եմ` Ազնիվի աղջիկ Ազբար կամ էլ նրա երեխանները, թոռները:
Վայրը, որտեղ ապրում են` Ֆրանսիա
Մի անգամ էլ կպատմեմ Ազնիվի հոր` Մարտիկի պատմությունը: Այս գրությունս կարող եք հրապարակել, սակայն անունս գաղտնի պահելու պայմանով:
«Ակօս»
Leave a Reply