Իտալիան պատվոգիր է շնորհել Հրանտ Դինքին

Իտալիայի Պադովա քաղաքը պատվոգիր է շնորհել Հրանտ Դինքին` հանուն, այսպես կոչված, Հայոց ցեղասպանության մղած պայքարի:

Իտալիայի Պադովա քաղաքը պատվոգիր է շնորհել Հրանտ Դինքին` հանուն, այսպես կոչված, Հայոց ցեղասպանության մղած պայքարի: Պադովայի քաղաքապետարանի կողմից երեք տարի առաջ բացված և ամեն տարի ողջ աշխարհում ցեղասպանության դեմ պայքարողների հիշատակին նվիրված “Ճշմարտությունների այգում”, որում արդեն իսկ տնկված էր 10 ծառ, այս տարի ավելացավ մի տանձենի, որը տնկվեց Հրանտ Դինքի հիշատակին: Դինքի անունով պատրաստված “Ճշմարտության” պատվոգիրն ստացավ Դինքի այրին` Ռաքել Դինքը:

Պադովայի քաղաքապետ Ֆլավիո Զանոթանոյի, Հայաստանի պատվո հյուպատոս Պիետրո Քյուչյուքյանի, Իտալահայերի միության նախագահ Բայքար Սիվազլիյանի և Հրանտ Դինքի այրի Ռաքել Դինքի մասնակցությամբ ՙՃշմարտությունների այգում՚ կատարվեց Հրանտ Դինքի անունով տնկված ծառի մոտ տեղակայված ցուցատախտակի բացումը:

Բացումից հետո “Դողան” լրատվական գործակալության թղթակցին հարցազրույց տված Ռաքել Դինքը նշեց հետևյալը. “Շատ կարևոր աշխատանք է: Շատ նշանակալի քայլ է` երկրի հիշողությունն արթուն պահելու և խիղճը զարգացնելու առումներով: Ես շնորհակալություն եմ հայտնում Իտալիային”: Ռաքել Դինքը հայտնելով, որ չի ցանկանում մեկնաբանություններ տալ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի կայացրած որոշման առնչությամբ, ընդգծեց, որ այս մրցանակը ոչ մի կապ չունի Եվրոդատարանի վճռի հետ, և հավելեց. “Բազմաթիվ երկրներ են նման մրցանակներ շնորհել: Չեմ կարծում, որ այս պատվոգիրն առնչվում է այդ որոշման հետ”:

Խոսեց հայերեն

Բացումից հետո Պադովա քաղաքի կենտրոնում գտնվող Պալացցո դելլա Ռագիոնեում տեղի ունեցավ նաև պատվոգրի հանձնման արարողությունը: Դասական երաժշտությամբ մեկնարկած արարողության շրջանակներում ելույթ ունեցավ Ռաքել Դինքը, որին բեմ հրավիրեց “Ճշմարտությունների այգու” գաղափարի հեղինակը` դոկտոր, պրոֆեսոր Գիուլիանո Պիսանոն: Հայերենով ելույթ ունեցող Ռաքել Դինքին իտալերեն թարգմանեց Հայաստանի պատվավոր հյուպատոս Պիետրո Քյուչյուքյանը:

“Միշտ ապրուստի պայքար ենք մղել”

 Ռաքել Դինքը ելույթում նշեց. “Հրանտին ճանաչում եմ 9 տարեկան հասակից: Իր հետ ծանոթացել եմ որբանոցում: Նա ինձ սիրում էր մեր ծանոթության առաջին իսկ օրվանից, բայց այդ սերը փոխադարձ եղավ, երբ ես դարձա 15 տարեկան: Ամուսնացանք, ունեցանք 3 երեխա և միշտ ապրուստի նեղություն քաշեցինք”:

“Միայն քրդերեն գիտեի”

Մարդինի Վարթո ցեղից ծագող Ռաքել Դինքը հայտնելով, որ Ստամբուլի հայկական որբատուն է բերվել մոր մահից հետո,   այդ կապակցությամբ հետևյալն ասաց. “Իմ աշիրեթը /ցեղախումբը/ միայն քրդերեն էր խոսում: Հայերենն ու թուրքերենը մանկատանն եմ սովորել”: Ռաքել Դինքը պնդելով, թե 1980-ականներին Թուրքիայում արհամարհական վերաբերմունք է եղել հայերի նկատմամբ, նշեց. “Երբ որ պետք էր լինում, որ մեկն ապտակ ուտի, ապա այդ անձը պարտադիր հայն էր լինում: Այդ պատճառով էլ ամուսինս ցանկացավ երկլեզվյա թերթ հրատարակելու միջոցով այդ խնդիրը հանգուցալուծել: Ամուսինս սկսեց գրել ու խոսել ոչ միայն հայերի, այլև մյուս փոքրամասնությունների  նկատմամբ անարդարությունների մասին: “Ակօս”-ը նախ լույս էր տեսնում միայն թուրքերենով, որովհետև Հրանտը ցանկանում էր, որ թուրքերը նույնպես տեղյակ լինեն այդ անարդարությունների մասին: Բացի այդ՝ բազմաթիվ հայեր այլևս հայերեն չէին խոսում և միայն թուրքերեն գիտեին”:

“Սկսվեցին սպառնալիքները”

Ռաքել Դինքը նաև հետևյալն ասաց իր ելույթում. “Որոշ ժամանակ անց նա սկսեց սպառնալիքներ ստանալ: Նախ թերթի հասցեով ստացվեցին “Կա’մ մեզ սիրիր, կա’մ էլ հեռացիր” գրությամբ հաղորդագրություններ: Սպառնալիքներն օրըստօրե ավելանում էին: Հրանտն ուզում էր, գրելով և խոսելով, բոլորին տեղեկացնել հայերի վիճակի մասին: Երբ ընկերներն ասում էին իրեն, թե “Մի ՞թե չես վախենում. չէ ՞ որ մեծ ռիսկի ես դիմում”, պատասխանում էր. “Ինչ-որ մեկը պիտի խոսի՞ դրա մասին ի վերջո”: Նա ցանկանում էր դրախտի վերածել այն դժոխքը, որի մեջ ապրում էինք: Ամուսինս արեց այն, ինչ պարտավոր էր: Նա իր մեջ գտավ այդ խիզախությունը”:

Ռաքել Դինքի ելույթից հետո դոկտոր, պրոֆեսոր Գիուլիանո Պիսանոյից ստացավ Հրանտ Դինքի անունով պատրաստված “Ճշմարտության” պատվոգիրը: Արարողության շրջանակներում, այսպես կոչված, Հայոց ցեղասպանության ճանաչման համար պայքարելու շնորհիվ Հայաստանի պատվո հյուպատոս Պիետրո Քյուչյուքյանն էլ ստացավ 1915 թ. Ստամբուլում ԱՄՆ-ի արտակարգ և լիազոր դեսպանը եղած ՙՀենրի Մորգենթաու՚ անվամբ պատրաստված պատվոգիրը:

 Էդա Բերքբայրաքը հաղորդում է Պադովայից

“Դողան” լրատվական գործակալություն

18.10.10