Bursa’nın Mudanya İlçesi Kumyaka Köyü’nde bulunan ve dünyanın en eski üçüncü kilisesi olarak gösterilen Başmelekler Kilisesi’nin bir iş adamı tarafından satılığa çıkarılması üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı harekete geçti.
Bakanlık, kilisenin röleve-restitüsyon ve restorasyon projesinin incelemeye alınacağını duyurdu. İstanbullu işadamı Mete Yalçın tarafından satılığa çıkarılan Başmelekler Kilisesi, Bizans İmparatoru IV. Konstantinos Porphyrogenetos döneminde İ.S. 780-797 yılları arasında kendisini fırtınadan kurtaran köylülere teşekkür etmek için inşa edildi. Kilise, 1448 ve 1819 yıllarında iki kez restore edildi.
Başmelekler Kilisesi, 1938 yılında uygulanan iskân politikasıyla Balkan göçmenlerinden biri olan Cemal Aydın’a iskân edildi. Aydın, kiliseyi 1990 yılında İstanbullu işadamı Mete Yalçın’a sattı. İddiaya göre Yalçın, kiliseyi restore etmek istedi, fakat yetkili merciler tarafından izin verilmeyince, o da kiliseyi satma kararı aldı. Kiliseyi önce Kumkaya Köyü Muhtarlığı almak istedi, fakat muhtartlığın teklif ettiği fiyat, kilise için 400 bin TL isteyen Yalçın’ı tatmin etmedi. Köyün muhtarı ise kilisenin her yıl Ekümenik Patrik Bartholomeos tarafından ziyaret edildiğini, Bartholomeos’un ziyareti sırasında görüşme yaptıklarını söyledi. Muhtar Razim Batmaz, “Buraya Bartholomeos geldiğinde kendilerine söyledik. ‘Bu kiliseyi alın ve yaptırın’ dedik. Paralarının olmadığını söylediler” şeklinde konuştu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, medyada yer alan haberler üzerine yazılı bir açıklama yaparak kilisenin satılmasına engel oldu. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Kilise, Bursa Anıtlar ve Koruma Kurulu’nun 14 Ekim 1990 tarihli kararıyla kentsel sit alanı olarak ilan edildi. Bursa Koruma Kurulu’nca alınan 15 Ekim 1999 tarihli kararıyla belirtilen sit alanı içerisinde bulunan ve 24 Haziran 1988’de tescillenen kilise deprem sonucu hasar gördü. Mudanya Kaymakamlığı Kriz Merkezi’nce hazırlanan dosyalar, yapının özellikleri göz önünde bulundurularak röleve-restitüsyon ve restorasyon projelerinin ilgili kurula getirilmesine karar verildi. Konuyla yeni karar alınana kadar can ve mal güvenliği açısından tedbirler ilgilisi ve ilgili muhtarlıkça alınacak. Koruma Kurulu arşivlerinde kilisenin onarım talebine ilişkin bir belgesi bulunamamıştır.”
“Agos”, Sayı:800
Leave a Reply