–Sayın Bağ Pan armenian oyunlarına katılmağa tebriklerimi sunarım. Derneğinizin bu işe büyük katkıda bulunduğunu biliyoruz. Okurlarımıza derneğinizin kuruluşu, amacı ve çalışmaları hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?
Derneğimiz sosyal, bir araya gelme, yardımlaşma, dayanışma amacıyla kuruldu. Bitlis, Muş, Sasun civarında yaşayan ve İstanbul’a gelen Hay’ların bir araya gelmesi, beraber olması işte böyle organizelere beraber gitmesi Türkiye’de okullarımıza yardım edilmesi bu tür şeylere gidiyoruz. Çok ta iyi oldu bir araya geliyoruz, gençlerimiz beraber oluyoruz, orada her türlü şey var yani bir cenaze oldu mu bir mesaj yapıyoruz başka bir iş olduğunda mesajlaşıyoruz. Bu amaçlarla kuruldu.
-Derneğiniz Türkiye’de resmen tanınmış mıdır?
Tabii, resmen tanınmıştır, çok ta mutlu oluyorlar. Şimdi eskisi gibi değil, başvurdun mu neye, ne için hiç sormuyorlar. Biz başvurumuzu veriyoruz bir dernek kuruyoruz. Tabii ki herhangi bir siyasi amaç filan gütmüyorum, yani oradaki Türkiye’deki partiler bile olsa seçimlerde biz grup olarak bir partiyi destekleriz diye bir şey olmaz. Herkes serbesttir, biz sadece kendi aramızdaki insanların bir araya gelmesi, birbirine yardım etmesini istiyoruz, iş yoksa iş bulması, bu gibi şeyler istiyoruz.
-Derneğinizin adı Sasmut hayder, ne anlama gelmektedir?
Sasmut, yani Sasun ve Mutki (Motkan). Aşağı yukarı 1950’lerden sonra Türkiye’nin doğusunda bir Sasun’da bir de Mutki’de Hay kalmış. Şimdi Muş’ta, Bitlis’te, Van’da Hay yok, Motki’de var, Motki de Bitlis’in bir ilçesidir. Şu anda İstanbul’da mevcut olan, memleketi unutmayan, her sene gidip gelen Haylar var Mutki’de ve Sasun’da.
-Ermenistan’a daha önce geldiniz mi?
Yok, herhalde bu benim on ikinci ya da on üçüncü gelişimdir. İlk olarak 1998’de geldim. Oyunları izledim. Evet on iki ya da on üç kere Hayastan’a geldim. Hamahaygagan (Pan armenian) oyunlarına da bu üçüncü gelişimdir. Beş kereden üç kere gelmişim.
-Ama Sasun’luların ilk gelişi, değil mi?
Sasun’lular ilk olarak geldi. İnşallah bundan sonra doğrudan bir iki takım daha oradan gelir. Zaten sağ olsunlar, biz burada çok iyi karşılandık, biz bu kadar ummuyorduk, çok ilgi vardı. Bu ilgiyi biz orada insanlara anlatacağız. Çektiğmiz CD’lerden işte duyduklarımızdan, bence bir dahaki olimpyatlara gelecekler. Benim damadım dün akşam binmiş uçağa zor bulmuş yer, ayakta bekliyerek sabah buraya geldi. O kadar oraya haberler gidiyor ki çok güzel, çok şey falan, bize çok ilgi var, ben de bunu yaşayayım diye sabah sabah atlamış biraz evvel buradaydı, kahvaltıya çıktı.
-Peki, dün konuştuğumuzda Besse Kabak kendini burada yabancı hissetmediğini söyledi, Sasunlular kendilerini nasıl hissediyorlar?
Biz geçen hafta Cuma günü geldik, iki gün sonra millet biraz alışamadı. “Hadi Çarşamba dönecegim” dedi. Biz üç yüz kişiyle geldik on kişinin Çarşamba dönüş biletleri vardı. Dediler ki daha çok dönmek isteyenler var, yüz kişiden fazla var. İki gün içinde herkes dönmek istedi, sıkılmaya başladı. Baştan daha hiç bir yeri görmediler, gezmediler işte otel, buralarda. İki tane özel uçakla geldik, ben de gittim uçak şirketine ve bir tane uçağımızın Çarşamba ya da Perşembe günü geri gönderebileceğini sordum. Telefon açıp “Tamam göndeririz” dedi. Geldim onlara uçak ayarladığımı dedim ama on kişiden yalnız dördü gitti, altısı da kaldı. O yüz kişi gitmek istemedi. O yüz kişi “Hiç gitmem, ben gitmem, bir kere gelmişim, ben çok sevdim, ben gitmem” dedi. Hiç biri gitmedi, dört kişi gonderebildik. Biletleri de vardı altı tanesini biletleri iptal edip, gitmedi. Zaten buraya gelenlerin aşağı yukarı % 80’i Sasunda doğmuş. Orada doğduğu için toprağını da özlüyor, o yüzden burayı çok sevdiler. Sevan’a gittiler, fırsat buldukça çocuklar gezdiler. Çok çok hoşlarına gitti. Göndermek istersen, işi de olsa gitmez, Pazara kadar herkes burada, beraber olacak.
-Sasunluların heyetinde kaç kişi var?
Biz İstanbul’dan galiba 290 geldik, ama bizden evvel gelenler bizden sonra gelenler olduğu için şu anda sayısını unuttum ama bayan çoktur.
– Hangi spor dallarında katılıyorsunuz?
– Büyük saha futbol, küçük mini futbol, iki tane masa tenisi, biri Mutki olarak biri de Sasun olarak geldi. Dört bıranşta katıldık. Tabii ki biz bu organizeye aşağı yukarı iki ay harcadık, biraz acele ettik, biraz acelemiz var, eksiklerimiz çok ama buna rağmen idare ediyoruz, çok iyi geçiyor. Yani burada en önemli basket, voleybol, futbol. Biz basket ve voleybolla gelemedik, hazırlayamadık, futbolla da çok ilgileniyoruz, bu iki gün üç tane maç yaptık, ikisini aldık, birisinde de berabere kaldık. Yani inanın şu anda çok-çok mutluyuz. Ama bir dahaki gelişimizde daha muhteşem olacak. Sasunluların da bu oyunlara renk kattığını sanıyorum.
-Böyle büyük bir grubu yönetmek kolay mı?
Kolay değil, bana sorun, çok zor, belli ben biraz sinirliyim, çok çabuk sinirleniyorum. Arkadaşlarımız gerçekten biraz acemilik çekiyorlar. On yedi tane yönetici var, belki bunun on tanesi Hayastan’a ilk kez geliyor. Bu insanlar hanımıyla, çocuğuyla gelmişler. Ancak çocuklarıyla uğraşıyor, biraz benim boynumda kalıyor, ben de bazen kızıyorum, bazen üzülüyorum ama inşallah bir daha da gelsem daha iyi organize edeceğim. Türkiye’den özel programla gelmemiz lazım.
-Heyetinizde yaşlı Sasunlular var mı? Buradaki Sasunlularla görüştüler mi?
Heyetimizde yetmiş-seksen yaşlarında olan bir karı-koca Sasunlu var. Bir dahaki sefer umuyorum ki daha çok gelecek. Şimdi bizim ihtiyar gidip orada buradaki durumları, kendi hatıralarını anlatırsa çok ihtiyar da gelecek. Seksen yaşındaki anam var, gidip anlattığım zaman, çektiğimiz fotoları gösterdiğimde o da gelip buraları görmek isteyecek. Türkiye’deki insanlar Hayastan’ı halen başka türlü algılıyorlar. Hayastan’da yaşamadan hiç bir şey bilemezler. Gerçekten Hayastan ikinci vatanımızdır. Biz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyız ama burası da bizim vatanımızdır. Bunu inkâr etmeyiz.
Sasmut derneği başkanı Efrim Bağ Akunq veb sitesi muhabiri Anahit Kartaşhyan’a konuştu.
Yerevan
19.08.2011
Leave a Reply