Daruynk

Daruynk, Daroynk, Daronk. Büyük Hayk’ın Ayrarat Eyaleti’nin Kogovit bölgesinde bulunan kale şehri. Kale, şehrin kuzeyinde, Konatik Deresi kıyısında, Antoni Dar olarak anılan sivri bir dağın tepesinde, güçlü surlar ve burçlarla tahkim edilmiş bir şekilde inşa edilmiştir. Surların üzerinde işlenmiş olan başrahip, kral ve mitolojik bir hayvan resmi (M.Ö. VIII.-VII.) kalenin eskiliğinin kanıtıdır.

Daruynk, antik dönemden V. yüzyıla kadar kraliyet mülkü, garnizon ve hazine dairesi olmuştur. Arşakuni hanedanlığının çöküşünden (428) sonra Bagratuni beyliğine geçmiş, beyliğin ve episkoposluk makamının merkezi, ayrıca Bagratuni sülâlesinin kabir yeri (“Bnik hangıstaran”) olmuştur. VII. yüzyılda Daruynk’un sahipleri olarak Ermenistan marzpanı (yönetici) Sımbat Bagratuni Bazmahağt (“çok muzaffer” lakaplı), oğlu Varaztirots Bagratuni, Varaz Sahak’ın oğlu Sımbat Aspet (şövalye, Teodoros Rıştuni’nin ordusunda, Ardsap’ı muhasara altına almış Arap işgalcilere karşı dövüşmüştür) ve oğlu I. Aşot Patrik (685’te Ermenistan beylerbeyi ilan edilmiş, Daruynk’ta Surb/Aziz Amenapırkiç kilisesini inşa etmiştir). VII. yüzyılda Daruynk’ta Vasak oğlu II. Aşot Patrik (734–751 yıllarında Ermenistan beylerbeyi) hüküm sürmüş, onu oğlu Aşot Bagratuni takip etmiştir. Aşot’un oğlu Aşot Bagratuni Mısaker (“et yiyen” lakaplı) Arşarunik bölgesine taşındıktan sonra Daruynk’u, Bagratuni’lerin alt üyelerine, Payazatlara bırakmıştır. Daruynk bu yüzden daha sonraki dönemlerde sıklıkla Payazatların kale şehri veya Payazat olarak adlandırılmış, buradan da Bayazet (Beyazıt) adı doğmuştur.

Küçük Ermeni Ansiklopedisi, I. Cilt, Yerevan, 1990.