Մուսա լեռան հերոսամարտի հերթական տարեդարձը, որն ավանդաբար նշվում է սեպտեմբերի երկրորդ կիրակի օրը, այս տարի համընկել է ՀՀ անկախության օրվա հետ:
«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ Մուսա լեռան հերոսամարտի 110-րդ տարեդարձի տոնակատարությանը ներկա էին նաև ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան Օլիվիե Դըկոտինյին, Ֆրանսիայի Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խմբի նախագահ Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը, զինվորականներ ու սփյուռքահայ հասարակական ու մշակութային գործիչներ:
Միջոցառման մասնակիցները նախ ծաղկեպսակ են դրել ու հարգանքի տուրք մատուցել Մուսա լեռան հերոսամարտի հուշահամալիրում:
Միջոցառումը մեկնարկեց Հայաստանի և Ֆրանսիայի պետական օրհներգերով:
Ֆրանսիայի Սենատի անդամ Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը կարևորեց 110 տարի առաջ սեպտեմբերյան այս օրերին ֆրանսիացի փոխծովակալ Լուի Դարտիժ դյու Ֆուրնեի պատվաբեր, սպային վայել որոշումը, որն առանց հրամանի սպասելու իր հածանավով կարողացավ 4000 մուսալեռցիների փրկել:
«Այս օրն էր, որ Միջերկրական ծովի ջրերը տեսան մի մեծ արդարության ակտ: Այս օրն էր, որ Ֆրանսիան խոսեց մեծ մարդու ձայնով: Այս օրն էր, որ հայ-ֆրանսիական ընկերությունն իր արմատները գտավ քաջության մեջ: Ես ցանկանում եմ, որ Դարտիժ դյու Ֆուրնեի հիշատակը մեզ շարունակի ոգեշնչել նաև այս անորոշ ժամանակներում»,- ասաց ֆրանսիացի սենատորը՝ համոզմունք հայտնելով, որ ժողովուրդների բարեկամությունը ստեղծվում և թրծվում է համերաշխության կրակում՝ պահպանվելով դարեդար:
ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան Օլիվիե Դըկոտինյին, շնորհավորելով ներկաներին ՀՀ անկախության օրվա առթիվ, խորհրդանշական համարեց, որ Մուսա լեռան հերոսամարտից ու պայքարող մուսալեռցիներին ֆրանսիացի նավաստիների օգնության գալու իրադարձություններից 110 տարի անց հայերն ու ֆրանսիացիները նորից հավաքվել են միասին, չնայած՝ երբեք էլ չեն բաժանվել:
«Այն, ինչ մեզ միավորում է այսօր, միայն հայ և ֆրանսիացի հերոսների հիշատակը չէ, այլ նաև Մուսա լեռան ոգին: Մի ոգի, որը ստեղծվել է պայքարով, որոշմամբ ու հավատարմությամբ, մուսալեռցի հայերի պայքարող ոգին, ովքեր հետո պատերազմը շարունակեցին ֆրանսիական համազգեստով, մեր զինվորների կողքին»,- ընդգծեց Ֆրանսիայի դեսպանը՝ կարևորելով ֆրանսիական նավատորմի սպա Լուի Դարտիժ դյու Ֆուրնեի արդար որոշումը:
Ըստ դեսպանի՝ նա գործել է ոչ թե ի հակառակ հրամանի, որի վերաբերյալ լեգենդ է տարածվել, այլ՝ առանց հրամանի՝ ունկնդիր լինելով իր սպայական հավատամքին ու պատվին:
Դըկոտինյին նկատեց, որ փրկված մուսալեռցիներին թվով բազմիցս գերազանցող և աշխարհի տարբեր անկյուններում ու Հայաստանում ապրող նրանց ժառանգներն են Մուսա լեռան հերոսամարտի կենդանի հիշողությունը:
ՀՀ Արմավիրի մարզի Փարաքար խոշորացված համայնքի ղեկավար Վոլոդյա Գրիգորյանն իր խոսքում Մուսա լեռան հերոսամարտը համարեց հայ ազատագրական շարժման փայլուն դրսևորումներից:
«Մուսալեռցիների հերոսամարտը դարձավ ոգու, արժանապատվության և համախմբվածության խորհրդանիշ: Խոնարհումս մուսալեռցի հերոսներին՝ նրանց, ովքեր մեզ փոխանցեցին ապրելու, չհանձնվելու համախմբվելու և պայքարելու պատգամը: Թող նրանց ոգին մշտապես ուղեկցի մեզ համայնքի ու ազգի ապագան կերտելիս»,- ասաց Գրիգորյանը:
Միջոցառումն ուղեկցվել է հայկական ազգագրական, ժողովրդական ինչպես նաև ֆրանսիական երգ ու պարով:
Leave a Reply