Ներսը եւ դուրսը, մեծ ու պզտիկ «բանգէտ»-ներ, կը զբաղինք… հայերէնի հարաքիրիով

ՄԱԿԱՐ ի Գաղիա

Այսօր կրկին յիշեցուցին, որ մեր գովաբանած հայերէնը (ան)խիղճի ամենայն հանգստութեամբ կը յօշոտուի Հայաստանէն Փարիզ եւ հոն, ուր «հայեր կան», ուր «հայեր կը հասնին: Մեռելաթաղները չեն բաւարարուիր մարդ թաղելով, անվճար «անազնուութեամբ» հայերէնն ալ կը յօշոտեն եւ կը թաղեն: Սգաւորներու անունով շնորհակալութեան տոմս ղրկած է Մեծ երաժիշտի անունով ինքնամկրտուած մեռելատունը`   հարիւրամեայ նահապետին յիշատակը յարգողներուն: Ծափահարելի. ճիգ մը. տոմսը հայատառ էր: Բայց… զանզիպարերէն… «Վարդուհի»-ն գրելով «Վարթյուի» եւ ցաւակցողները «ընտանիքի անդամներուն մասին վկայել են հանգուցեալի «մահուան ժամանակ»… Այս ալ ջարդ չէ՞… եւ ջարդարարները մերոնք են: Հայերէն բառեր քով քովի դնելով խօսիլ եւ գրել` անպայման հայերէն չէ:

Նոթատետրէս հանեցի ընթերցումներուս ընթացքին քաղուած Կ տառով սկսող նորահայերէն հայատառ բառեր, որոնք հայերէնի հարազատութեան չեն առնչուիր, «ԻՆՏԵՐՆԱՑԻՈՆԱԼ» են, եւ անոնցմով կը բարբառին Հայաստան Հանրապետութեան լրատուամիջոցները, քաղաքական գործիչները, անոնց հետեւելով նաեւ Երեւանի եւ գաւառի շարքային քաղաքացին, երբեմն ալ զանոնք կապկող բանգիտութիւն խաղցող «սփիւռքահայեր», ըլլան «տուրիստ» թէ «հայրենադարձ», կամ` սփիւռքի հայրենասէր: Փունջ մը (չ)հայերէն բառեր կը յանձնեմ «մեռելաթաղ»-ներուն եւ անոնց բանգէտ «եոլտաշ»-ներու ուշադրութեան:

Կաբինետ, կադր, կադրային, կազինո, կազուս, կալա, կալիբր, կալիգրաֆիա, կալկուլացիա, կալկուլյատոր, կամիկաձե, կամին, կամպուս, կամուֆլյաժ, կանալազիցիա, կանտուզիա, կանստրուկցիա, կաոդիգ, կապիտալ, կապիտալիստներ, կապիտուլիացիա, կապիտուլյանտներ, կապիտալացում, կապիտալիզացնել, կապսուլա, կապրիզ, կարնիզ, կասիր, կլասիֆիկացիա, կասկա, կաֆե, կաստայական, կլասիֆիկացիա, կատակլիզմ, կատաստրոֆիկ, կատեգորիա, կոմպլեմենտար, կարանտին, կարդիոլոգ, կարիերա, կարիերիստ, կարիկատուրա, կարկաս, կարնիզ, կարտոն, կարցիվածութիւն, կաֆել, կիբերանվտանգութիւն, կինոլոգ, կիոսկ, կիւլմինացիա, կոմպլեքս, կլան, կլանիզմ, կլեպտոկրատիա, կլաս, կլասիկ, կլավիատուրա, կլիենտելա, կլիենտելիզմ, կլիկ, կլման ակտ, կլոունադա, կոալիցիա, կոգնիտիվ, կոդ, կոդեքս, կոզր, կոլաբորացիա, կոլապորացիոնիստ, կոլաբորատոր, կոլապս, կոլապորացիոնիզմ, կոլեգա, կոլեգիա, կոլեկտիվ, կոլեկտիվացնել, կոլեկցիա, կոլեկցիոներ, կոալիցիա, կոլլապորացիոնիստներ, կոլորիտային, կոհորտա, կոմաժ, կոմանդա, կոմբայն գիւղտեխնիկա, կոմերցիա, կոմպոզիցիա, կոմունիկացիա, կոմպենսացվեն, կոմպլեքսներ, կոմերցիոն, կոմբինացիա, կոմետա, կոմպլեկտ, կոմպիտենտ, կոմպլեմենտար, կոմպլիմենտ, կոմպոզիտոր, կոմպրոմատ, կոմյունիկեում, կոմպրոմիս, կոմունիկացիա, կոմունիկացրել է, կոմպաս, կոմպենսացնել, կոմպեսանցիա, կոմպետենտ, կոմպլեմատարիզմ, կոմպինացուած, կոմպլեկտացիա, կոմպոզիտոր, կոմպրոմատ, կոմպրոմիսային, կոմպրոմիսներ, կոմունիկացիոն, կոմֆորտ, կոնկուրենտ, կոնկրետ, կոնկուրենցի, կոնյուկտուրա, կոնսենսուս, կոնսենտրացիա, կոնսեպտ, կոնսպիրոլոգիա, կոնսեպտուալ, կոնսերվատիվ, կոնսիլիում, կոնսոլիտացում, կոնսորցիում, կոնսուլտանտ, կոնսպիրոլգիական, կոնստրուկցիա, կոնտագիոզ, կոնտակներ, կոնտենիգենտ, կոնտեքստ, կոնտինգենտ, կոնսոլիդացիա, կոնստրուկտոր, կոնտրաստ, կոնտր-յարձակումներ, կոնցեպցիա, կոնցեպտ, կոնցենտրացիա, կոնսերվացման, կոնսերվատիվ , կոնսերվատոր, կոնսպիրոլոգիական, կոնսոլիդացիա,, կոնսոլիդացնի, կոնսուլտացիա, կոնսպեկտավորում, կոնսպիրացիա, կոնստրուկտիվ, կոնստրուկցիա, կռան, կոնտեյներ, կոնստրուկտիվիզմ, կոնտեքստում, կոնդիցիոներ, կոնտրաստ, կոնվենցիոնալ, կոնտակտ, կոնտակտավոր, կոնտենտ, կոնտինգեն, կոնտինգենտ, կոնտուզիա, կոնտուր, կոնտր, կոնտրաբանդա, կոնվերսիա, կոսմիկ, կոնցեպտ կոնցեպտուալ, կոնցեպտրացիա, կոնցեպցիա, կոնցեռն, կոնցերտ, կոնցլագեր, կոնֆետ,  կոնֆերանսժ, կոնֆորմիզմ, կոնֆորմիստ, կոնֆեդերեցիա, կոնֆիգուրացիա, կոնֆիդենցիալութեան, կոնֆիսկացիա, կոնֆիտենցիալ, կոնֆլիկտներ, կոնֆրոնտացիա, կոմֆորտ զոնայում, կոոպերատիվ, կոորդինատներով, կոոպտացիա, կոորտինացնել, կոորդինատ, կոորդինատոր, կոորդինացիա, կոպիա, կոռեկտ, կոռումպացուած, կոռուպիցիոներ, կոռուպցիա, կոռեկցիա, կոսմետիկ, կոսմելոգ, կոսմիկ, կոսմոպոլիտ, կոստյում, կորպորատիվ, կորպորացիա, կորպուս, կորպսկրատուրա, կորտեժ, կուլիս, կուլիսային, կուլմինացիա, կուրատոր, կուրյոզ, կուրորտային երկիր, կուրս, կուրսանտ, կվազի-կրօնական, կվազիա, կվարտետ, կվարտիրե, կրախ, կրեատիվ, կրեդիտային, կրեադիվութիւն, կրեդո, կրիզիս, կրիմինալ, կրիմինալիզիցիա, կրիտերիա, կրեդիտաւորման, կրիմինոգեն վիճակ, կրիպտոկրատիա, կրիտիկական, կրոտեսկ, կալիգրաֆիա, կարնիզ, կանալիզացիա, կոգնիտիվ, կլավիատուրա, կոլաբորացիա, կոլեկցիոներ,  կոմետա, կոմերցիոն, կոմպետենտ, կոմպլեմենտար, կոմպլեկտ, կոմպլիմենտ, կոմպլեմենտար, կոմպրոմիս, կոնկուրենտ, կոնսերվատիվ, կոնսերվատոր, կոնսպիրատիվ, կոնսպիրոլոկիական, կոնսոլիդացնել, կոնտեյներ, կոնտուր, կոնդիցիոներ, կոնտրակտ

կոնտրուտիվ, կոնտրոլ , կոնվերտացիա, կոնցեպտ, կոնցենտրացիա, կոնֆիսկացիա, կոնֆիտենցիալ, կոորդինատոր, կոպիա, կոռեկտ, կոռեկցիա, կոսմիկ, կուլիս, կուրյոզ, կուլմինացիա, կուրատոր, կռան, կվարտետ, կրեատիվ, կրեդո , կրիզիս, կրիտիկա…

Կ տառով նշուած շուրջ երեք հարիւր բառերով խօսողները ի՞նչ կ’ուզեն փաստել, ազգին ի՞նչ ծառայութիւն կը մատուցեն: Կ տառով այս խորթութիւնները կրնաք բազմապատկել ՄԵՍՐՈՊ-ի այբուբենի իւրաքանչիւր տառով…

Անբնական չէ, որ սփիւռքի մեռելատունը քայլ պահէ նշուած Կ տառով սկսող բառերով խօսողներու եւ գրողներու հետ: Չպահէր բարով…

Հայաստան ունի ԼԵԶՈՒԻ ՕՐԷՆՔ: Դատ-դատաստան սիրող իշխանութիւնները ի՞նչ կը սպասեն բանտ խցկելու, կամ ըստ օրէնքի` տուգանելու ինքնութիւն խաթարող ազգավնաս մեծ ու պզտիկ չարագործները:

Կը յիշեմ ամերիկեան ժապաւէնի մը անունը. «Օդաչու կա՞յ օդանաւին մէջ»…

Ազգի ղեկի ետին կանգնած հոգեմտաւոր եւ գոյութենական արժէքերու տիրութիւն ընող ղեկավարութիւն կա՞յ` մի՛շտ ներսը եւ դուրսը:

Խօսքը կը վերաբերի մի՛շտ յարգելի աթոռ-աթոռակ «զբաղեցնողներ»-ուն:

Ե՞րբ ցոյց պիտի ընենք «իւրայիններու» դէմ` հայերէնը պաշտպանելու համար, կրկնեմ` ներսը եւ դուրսը: Այս ալ նախամեծար քաղաքականութիւն է:

Ներսը Եւ Դուրսը, Մեծ Ու Պզտիկ «Բանգէտ»-ներ, Կը Զբաղինք… Հայերէնի Հարաքիրիով