Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը ընթերցողի դատին հանձնեց նոր տպագրված ութ գիրք և չորս ամսագիր

Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը (ՀՑԹԻ)նախորդ՝ 2022-թվականը ամփոփեց՝ ընթերցողի դատին հանձնելով նոր տպագրված  ութ գիրք և չորս ամսագիր:

Լուսանկարները` Մխիթար Խաչատրյանի

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի տնօրեն Հարություն Մարությանը նշեց, որ աշխատությունները  բոլորը Հայոց ցեղասպանության մասին են՝ վերապրողների հուշագրություններ, վկայություններ, Հայոց ցեղասպանության տարիներին հայ երեխաներին թուրքացնելու քաղաքականության վերաբերյալ ուսումնասիրություններ:

«ՀՑԹԻ կողմից հրատարակվող International Journal of Armenian Genocide Studies անգլալեզու գիտական պարբերականի  մեկ ամբողջական համար նվիրված է Արցախյան հիմնախնդրին, Ադրբեջանի կողմից հայերի նկատմամբ իրականացվող ցեղասպանական քաղաքականությանը: Այս հրատարակություն կարևորվում է հենց այս պատճառով, որ Արցախյան հիմնահարցը մատչելի լեզվով  հասանելի է դառնում լայն հանրությանը»,- ասաց Մարությանը:

Հայոց ցեղասպանության թանգարան ինստիտուտի գիտական աշխատանքների գծով փոխտնօրեն Էդիտա Գզոյանը նշեց, որ այս հրատարակությունները թանգարանի գիտաշխատողների` 2022 թվականի գիտական արդյունքների ամփոփումն են ներկայացնում, իսկ 8 նոր հրատարակություններ մեջ ներառված են 2021 թվականի երկու հրատարակություն:

«Մեր հրատարակությունները բաժանվում են երեք ուղղությամբ՝ դրանք  մեր գիտական հոդվածներն են, ամսագրերը. ՀՑԹԻ-ը  երկու ամսագիր է թողարկում հայերեն և անգլերեն լեզուներով և տարեկան յուրաքանչյուրը ունի երկու համար: Այսօրվա շնորհանդեսին ներկայացված են չորս հատորները: Մյուս ուղղությունը հուշագրություններն են, արդեն երկու տարի է՝ թանգարանի տնօրենի նախաձեռնությամբ  հրատարակում ենք ՀՑԹԻ արխիվում պահվող հուշագրությունները՝ փորձելով մարդկային պատմությունները հասանելի դարձնել ընթերցողների առավել լայն շրջանակների»,- ասաց նա:

Անդրադառնալով իր հեղինակած՝ «Հալեպի փրկության տուն. Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածների 1464 վկայություն» գրքին՝ Էդիտա Գզոյանը նշեց, որ գրքում զետեղված են Ազգերի լիգայի արխիվից (Ժնև, Շվեյցարիա) բերված Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածների 1464 անձնաթերթ՝ բնօրինակ անգլերենով և հայերեն թարգմանությամբ, ճշգրտված տեղանուններով, ծանոթագրություններով և վերապրածների լուսանկարներով: Վերապրածներն ազատագրվել էին Ազգերի լիգայի հանձնակատար, դանիացի միսիոներուհի Կարեն Եփփեի ջանքերով՝ ապաստան գտնելով Հալեպի փրկության տանը:

Էդիտա Գզոյանը պատմեց, որ գրքի վրա աշխատել է 15 տարի։ Անկեղծացավ՝ գիրքը գրելիս զգացական առումով շատ դժվարություններ է ունեցել։ Նա նշեց,  որ արձանագրությունները գրված են եղել ձեռագրով, ինչը բարդացրել է աշխատանքը։

Նրա խոսքով՝ գրքում կան շատ կարևոր տեղեկություններ։ Այն գիտնականների համար կարող է աղբյուրագիտական հենք լինել նոր հետազոտությունների համար, գիրքը կարող է  կարևոր աղբյուր լինել նաև վերապրողների ժառանգների համար։ Ընթերցողները, նրա խոսքով, կարող են գտնել իրենց նախնիների պատմությունները։

Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի զոհերի և վերապրողների փաստագրման և ուսումնասիրման բաժնի վարիչ Շուշան Խաչատրյանը, ով համահեղինակ է «Հալիդե Էդիփը և հայ երեխաների թրքացումն Անթուրայի որբանոցում. պրոբլեմային դաշտի նշագծում» աշխատության, նշեց, որ այն համարում է դետեկտիվ աշխատանք, քանի որ շատ քիչ տվյալներ են հավաքագրվել և պահպանվել թուրքական պետական որբանոցների վերաբերյալ, որոնք գործել են  ցեղասպանության օրերին:

 «Մենք վերապրածների հուշերի միջոցով փորձել ենք վերականգնել այն պատկերը, թե ի՞նչ էր տեղի ունենում, և ինչպե՞ս էին վերաբերվում հայ երեխաներին թուրքական որբանոցներում»,- եզրափակեց Շուշան Խաչատրյանը

Նա նշեց, որ հիմնական շեշտը դրվել է Անթուրայի որբանոցի պատմության վրա, կան նաև տեղեկություններ Մարդինիում և Ադանայում գործող որբանոցներից:

https://armenpress.am/arm/news/1109105.html