Հայկական ամանորյա անուշապուրը

Քրիստինե Վարդանյան Դատյան

Հայկական սովորության համաձայն՝ Սուրբ Ծնունդին՝ հունվարի 6-ին, համտեսում են անուշապուր»,- գրել է լրագրող Նենսի Այերը  «Detroit Free Press»-ում, 1955 թ․։ Նա իր «Նոյը սիրել է այս ուտեստը, հետևաբար փորձիր այն քո ընտանիքում» վերնագրով հոդվածում պատմում է հայկական ամանորյա անուշապուրի մասին և ներկայացնում նաև տիկին Չարլզ Բոյաջյանից վերցրած բաղադատոմսը։ Նա ուտեստը պատրաստել և մատուցել է այլ «հայ տանտիրուհիների» հետ միասին Մետրոպոլիտան Դետրոյթի միջազգային ինստիտուտում, որը հիմնադրվել է 1919 թ․։ Այն շահույթ չհետապնդող կազմակերպություն է, որի նպատակն է օգնել ներգաղթյալներին՝ մատուցելով տարբեր ծառայություններ, այդ թվում՝ անգլերենի ուսուցում և «մմիմյանց մշակույթների» ըմբռնում։

Հոդվածում նաև նշված է․ «Սուրբ Ծննդյան տոնի նախօրեին և Սուրբ Ծննդյան օրը ուտում են այդ սառեցված թանձր ապուրը, որը մատուցվում է բազմերանգ չրերի հետ և մեծ ամաններով։  Ստորև ներկայացվող բաղադրատոմսը սիրով հրապարակվել է 1949 թ․ Հայկական բարեգոծական ընդհանուր միության կողմից հրատարակված «Հայկական բաղադրատոմսեր»-ի գրքի «Դետրոյթի կանայք» գլխում։ Անուշապուրը պատրաստում են ծեծած ցորենով, որը թրջվում է ջրում մի քանի ժամ, ապա կրկին թրջվում է տաք ջրում։ Այդ մրգային, համեղ ապուրը հայերը և Մերձավոր Արևելքի ժողովուրդները շատ են սիրում․ այն դարեր շարունակ աշխարհով մեկ զարդարել է տոնական սեղանները և, ամենայն հավանականությամբ, նախանշում է հենց Ամանորը։

Բաղադրությունը 15-20 հոգու համար․

1 բաժակ ծեծած ցորեն,

1,5 բաժակ չամիչ,

1,5 բաժակ ծիրանաչիր,

12 բաժակ ջուր,

2 բաժակ շաքարավազ,

2 ճաշի գդալ վարդաջուր կամ նարնջի ծաղկի ջուր (հնարավոր է գնել մերձավորարևելյան խանութներից),

Դարչին և զարդարանք՝ ըստ ճաշակի։

Պատրաստման եղանակը․

Ցորենը թրջել, ապա լցնել մեծ ամանի մեջ, ավելացնել 12 բաժակ ջուր և հասցնել եռման ջերմաստիճանի, որից հետո կաթսան վերցնել գազօջախի վրայից։ Այն ծածկել և թողնել թրջվի ամբողջ գիշեր։

Հաջորդ օրը զանգվածը դնել գազօջախին և մոտ մեկուկես ժամ եփել մարմանդ կրակի վրա։ Թրջել չամիչը և ծիրանաչրերը և դրանք բաժանել երեք մասի, ապա շաքարավազի հետ միասին ավելացնել ցորենին։ Եփել 30 րոպեից ավել։ Հանել գազօջախից, ավելացրնել վարդաջուրը կամ նարնջի ծաղիկների ջուրը և լցնել այն խորը ամանի մեջ։

Վրան դարչին շաղ տվալ և զարդարել ընդեղենով, կեղևազրկած կամ մանր կտրատած նշով, նռան հատիկներով, փոքր չրերով։

* Մատուցել թեթևակի տաք կամ սենյակային ջերմաստիճանի հասցված վիճակում (դուք կարող եք այն պահել սառնարանում մոտ մեկ շաբաթ)։ Եթե չեք ցանկանում անուշապուրը զարդարել անմիջապես եփվելուց հետո, ապա պետք է նկատի ունենաք, որ նրա վերևի հատվածը կչորանա, և զարդարանքը չի պահպանվի։ Ծածկե՛ք այն պլաստիկ կափարիչով, որպեսզի երեսը խոնավ մնա։

https://mirrorspectator.com/2019/12/05/armenian-christmas-pudding-anooshabour/?fbclid=IwAR0VT2EThzV8zZQpxL_a1cIE7N9xhU90gh6-n-BoYwGxRs4Mgve5sQBI3f0

Անգլերենից թարգմանեց Անի Մելքոնյանը

Akunq.net