Թուրքական մամուլը և Վիլյամ Սարոյանը

Թուրքական «Bianet» թերթի թղթակից, ֆոտոլրագրող և վերլուծաբան Սերդար Քորուջուն իր սյունակում անդրադարձել է ամերիկահայ մեծանուն գրող Վիլյամ Սարոյանի կյանքին ու գործունեությանը:

Հոդվածի հեղինակն աշխարհահռչակ գրողի կենսագրության մասին հատվածում թույլ է տալիս մի անճշտություն, որը, սակայն, որոշակի տարածվածություն ունի թուրքական շրջանակներում: Ըստ այդ տարածված սխալի՝ Վիլյամ Սարոյանի իրական անունը Արամ է, իսկ ազգանունը՝ Քարաօղլանյան: Շփոթության պատճառը հավանաբար այն է, որ 1905թ. հայկական կոտորածից մազապուրծ Սարոյանների ընտանիքի հետ միասին Բիթլիսից (Բաղեշ-Ակունքի խմբ․) ԱՄՆ-ի Կալիֆորնիա նահանգ են գաղթել նաև իր քեռիների՝ Քարաօղլանյանների ընտանիքները:

Քորուջուն իր հոդվածում ուշադրություն է հրավիրում Թուրքիայում «Սարոյան» ազգանվան հետ կապված մեկ այլ շփոթմունքի վրա ևս:

«Երբ ավարտվեց 2-րդ համաշխարհային պատերազմը,- գրում է Քորուջուն,- ԱՄՆ-ի հայկական կոմիտեներն իրենց պահանջներն էին տարածում աշխարհով մեկ: «New York Times» թերթում անգամ այդ թեմայով հրապարակված բաց նամակում պահանջվում էր ԽՍՀՄ-ին վերադարձնել Կարսը և Արդահանը: Իսկ այդ նամակի տակ արված ստորագրությունն ասում են, որ «Սարոյան» ազգանվամբ էր»:

Քորուջուն հիշեցնում է, որ այդ ժամանակ թուրքական «Cumhuriyet» թերթը 1945թ. հուլիսի 22-ի համարում գրել է, որ ճանաչված հայ գրողներից Սարոյանը նույնպես ստորագրել է հիշյալ նամակի տակ: Սակայն ճշմարտությունը հետո պիտի պարզվեր: Այդ ստորագրողը Վիլյամ Սարոյանը չէր եղել: Պարզվելուց հետո իսկույն տարածվել է համապատասխան հերքումը:

Հոդվածի հեղինակը վկայակոչում է թուրք լրագրող Դողան Նադիի՝ 1945թ. հուլիսի 31-ին հրապարակված «Ամերիկայում Հայկական հարցի էությունը» հոդվածը, որտեղ նշվում է, որ նամակ ստորագրողը մեկ այլ Սարոյան էր, ով Կալիֆորնիայում առևտրով էր զբաղվում:

«Նադին ասում էր, որ առաջին հերթին ենթադրում են, որ Սարոյանը Ամերիկայում սիրված հայ գրողը պիտի լինի, մինչդեռ «ենթադրողը» հենց այն թերթն էր, որն այդ թեման սխալմամբ Թուրքիայի օրակարգ էր բերել»:

Այնուհետև նշվում է, որ Վիլյամ Սարոյանը այդպիսի տեքստի տակ արդեն իսկ չէր կարող ստորագրել, քանի որ այդ ժամանակաշրջանում նա ավտովթարից վիրավորվել և հոսպիտալացվել էր:

Նշենք, որ հարուստ գրական ժառանգություն թողած Վիլյամ Սարոյանի ստեղծագործությունները թարգմանվել են նաև թուրքերեն և տպագրվել «Արաս» հրատարակչատան կողմից:

Աղբյուր՝ Bianet.org

Ermenihaber.am