Արշակ դարձած Յաշարի պատմությունը

Մոտ տասը տարի առաջ ինչպես թուրք, այնպես էլ հայ հասարակությանը ցնցեց Յաշար Քուրթի պատմությունը. պարզվեց, որ հայտնի ռոք երաժիշտը հայ է: Պատահական բացահայտումը ցնցել էր նաև երգչին… Sputnik Արմենիայի թղթակիցը փորձել է պարզել, թե ինչպես է նրա կյանքը փոխվել այդ պահից ի վեր:

Լիլիթ Հարությունյան, Sputnik Արմենիա

Ճակատագրական բացահայտումը պատահական եղավ, երբ կայացած երաժիշտ, Beyaz Yunus («Սպիտակ դելֆին») ալտերնատիվ ռոք խմբի հիմնադիր, բազմաթիվ ալբոմների հեղինակ Յաշար Քուրթը մոտ 40 տարեկան էր:

Նա Արտո Թունջբոյաջյանի հրավերով առաջին անգամ եկավ Հայաստան, որոշեց մի քանի երաժշտական ձայնասկավառակ գնել ու, շապիկներից մեկի վրա տեսնելով հայ մեծ կոմպոզիտոր և երաժիշտ Կոմիտասի պատկերը, ուշադրություն դարձրեց իր հետ ունեցած անհավանական նմանությանը. «Ինչո՞ւ եմ այսքան հայի նման, եթե թուրք եմ…»:

Բոլոր պատահականությունները պատահական չեն

Տուն վերադառնալով` նա ծնողներին հարցրեց.

-Ո՞րտեղից ենք մենք:

-Վանից:

-Ա՜յ թե ինչ: Ամեն ինչ պարզ է… Ինչո՞ւ առաջ այդ մասին չէիք խոսում:

-Դե~հ…, – ծոր տվեցին ծնողները…

Պարզվեց` Ցեղասպանությունից փրկվել և Յաշարի տոհմը վերածնել էր նրա ապուպապը, որն այն ժամանակ 9 տարեկան էր, անունը` Իսմայիլ: Նա ոտքով հասել էր Սև ծովի ափեր, որտեղ նրան ապաստան էին տվել բարի մարդիկ: Ընտանիքի մյուս անդամներին դաժանաբար սպանել էին 1915 թվականի ջարդերի ժամանակ:

Երաժիշտի ապրած ցնցումը վերածվեց զայրույթի (համաձայնեք` հեշտ չէ 40 տարեկանում կրկին բացահայտել ինքնությունդ), և նա որոշեց մեկնել Թուրքիայից: Մոտ 2 տարի ապրեց Եվրոպայում և գրեթե թողեց երաժշտական գործունեությունը:

«Ես հեռացա, դադարեցի համերգներ տալ և սկսեցի լսել ներքին ձայնս… իհարկե, շատ էի կարդում Ցեղասպանության մասին, ինչպես նաև այդ ժամանակաշրջանի պատմությունը: Շատ ժամանակ ունեի այդ հարցը տարբեր կողմերից ուսումնասիրելու համար», –Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում պատմեց երաժիշտը:

Պետք է նշել, որ Յաշարն այն մարդկանցից մեկն էր, ով ներողություն է խնդրել հայերից Ցեղասպանության համար և 2008 թվականի հոկտեմբերին մասնակցել է ստորագրահավաքին (դեռ նախքան իր արմատների մասին տեղյակ լինելը): Նրա խոսքով` Անատոլիայի հայերի պատմությունը գիտեր, բայց` ոչ շատ մանրամասն, իսկ Արտո Թունջբոյաջյանի հետ ծանոթանալուց առաջ հայ ընկերներ չուներ:

«Հայերի պատմության նկատմամբ հետաքրքրությունն այդքան խորը չէր մինչև Հրանտ Դինքի սպանությունը: Այդ ողբերգական իրադարձությունը, կարելի է ասել, շրջադարձային եղավ, քանի որ շատերը բարձրաձայնեցին այդ թեման», – նշեց նա:

Որոշ ժամանակ անց հայտնի ռոք երաժիշտը սկսեց հայերեն սովորել:

«Շուտով ես մկրտվեցի և ստացա Արշակ Ասպետ անունը: 2014 թվականին իմ պատմությունը պատմեցին ծպտյալ հայերի մասին պատմող «Լռության ժառանգությունը» վավերագրական ֆիլմում: Այդ նախագծի շրջանակում ես մեկնեցի Վան, Բերկրի քաղաք, որտեղից էլ սերում է ընտանիքս: Ուզում էի անցյալի մասին ինչ–որ վկայություն գտնել… Ընդհանուր առմամբ, ինձ թվում է, որ առաջընթաց կա այս իրողությունն ընդունելու հարցում …», – խոստովանեց նա:https://armeniasputnik.am/society/20190608/19038108/inchpes-stambulci-yashary-dardzav-arak-ev-inch-kap-uni-komitasy.html