Մինչև անցյալ շաբաթ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի այցը Գերմանիա վերլուծաբանները ենթադրում էին, որ նրա հիմնական առաջնահերթությունը Անգելա Մերկելին հանգստացնելն էր: Փոխարենը Էրդողանն առիթն օգտագործեց` ցույց տալով, թե ինչու նա դրա կարիքը չունի: Այս մասին գրված է Bloomberg Quint–ի խմբագիրներից Բոբի Գոշը:
Խմբագրականում նշվում է, որ Էրդողանը չհասավ այն ամենին, ինչ ուզում էր. օրինակ` թուրքերին առանց վիզա Եվրոպա մուտք գործելու թույլտվություն չխոստացան, իսկ ԵՄ-ի հետ ավելի ընդարձակ մաքսային համաձայնության հեռանկարները չեն ավելացել: Սակայն Գերմանիայի կանցլերն իր հյուրին պետական մակարդակով պատշաճ ընդունելություն կազմակերպեց և հոգաց այն մասին, որ վերջինը տուն վերադառնա խորհրդանշական և դիվանագիտական արժեք ունեցող մի շարք նվերներով:
Երկու երկների ղեկավարները համաձայնության են եկել, որ Գերմանիայի էկոնոմիկայի նախարար Պետեր Ալթմայերը շուտով մեծ պատվիրակությամբ կայցելի Թուրքիա, իսկ Մերկելն անձամբ կմեկնի Ստամբուլ` Սիրիայի ապագայի շուրջ համագումարին մասնակցելու նպատակով, որտեղ ներկա կլինեն նաև Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի նախագահները:
Այս ամենի դիմաց, ըստ խմբագրի, Էրդողանը Մերկելին գրեթե ոչինչ չտվեց: Նա հիմնականում արհամարհեց Մերքելի մտահոգությունները` կապված Թուրքիայում մարդու իրավունքների եվ ժողովրդավարության վիճակի հետ, եվ փոխարենը մեղադրեց Գերմանիային լրտեսների եվ ահաբեկիչների թաքցնելու մեջ: Նա ներողություն չխնդրեց նախինում Մերկելին «նացիստական միջոցներ» ձեռնարկելու մեջ մեղադրելու համար: Երբ Մերկելը քննադատությամբ էր հանդես գալիս Էրդողանի տնտեսական քաղաքականության հասցեին, ապա դա չէր հրապարակվում, և Էրդողանն այդ առումով, կարծես, փոփոխություններ չի խոստացել:
Հեղինակի կարծիքով` արդյունքում Մերկելի համար ոչ ձեռնտու իրավիճակ է ստեղծվել. որքան էլ որ Էրդողանը Գերմանիայի օգնության կարիքն ունի, հատկապես երբ ԱՄՆ նախագահի հետ հարաբերությունները լարվել են, միեւնույնն է, Մերկելը Էրդողանի դեմ լուրջ լծակներ չունի: Գերմանիային անհրաժեշտ է, որ Թուրքիան հարգի ԵՄ-ի հետ համաձայնագիրը և կանխի Սիրիայից եվ Արևելքից փախստականների հոսքը դեպի Եվրոպա:
Գոշը գրում է, որ Արևմուտքի մյուս առաջնորդների պես Մերկելը նույնպես հույսը դնում է Էրդողանի վրա, որպեսզի պահպանվի Սիրիայում Իդլիբի սահմանագիծը, որտեղ Ռուսաստանն ու Թուրքիան համաձայնել են այն բուֆերային գոտի դարձնել` նախագահ Ասադին հավատարիմ ուժերի կողմից խաղաղ բնակիչների ջարդը կանխելու նպատակով: Այս առաջնահերթություններն ամենից վեր են և Մերկելին թույլ չեն տալիս ճնշման միջոցով տնտեսական բարեփոխումներ իրականացնել Թուրքիայում, նույնիսկ չնայած որ Գերմանիան Թուրքիայի ամենամեծ առևտրային գործընկերն է:
Ուստիև, Գոշի խոսքով, Մերկելը միայն կարող էր թեթև կշտամբանք հնչեցնել նախորդ ուրբաթ նրանց համատեղ մամլո ասուլիսի ժամանակ: Խոսելով երկրների ընդհանուր ռազմավարական շահերից` կանցլերը նկատել է, որ երկուսը միանգամայն տարբեր պատկերացումներ ունեն այն մասին, թե ինչպիսին պետք է լինի ազատ, ժողավրդավարական բաց հասարակությունը:
Գերմանիայի նախագահ Ֆրենկ-Վալտեր Շտայնմայերը մի փոքր ավելի առաջ գնաց. Էրդողանի պատվին կազմակերպված ընդունելության ժամանակ նա իր մտահոգությունն արտահայտեց թուրք լրագրողների, առեվտրային միության կողմնակիցների, փաստաբանների, մտավորականների եվ քաղաքական գործիչների մասին, որոնք շարունակում են մնալ ճաղերի հետևում:
Էրդողանն արհամարհեց դա, և փոխարենն ինքն անցավ հանդիմանելու: Խմբագրի խոսքով` նա բողոքեց, որ Գերմանիան թաքցնում է հազարավոր քուրդ անջատողականների, ինչպես նաև Գյուլենական շարժման անդամների, որոնց նա մեղադրում է 2016 թվականին իր դեմ կատարված հեղաշրջման փորձի մեջ: Ասուլիսի ժամանակ նա առաջարկել է, որ Մերկելի կառավարությունը արտահանձնի լրագրող Ջան Դյունդարին, որը, իր ասելով, լրտես է:
Թուրքիայում Դյունդարը 6 տարվա ազատազրկման է դատապարտվել Սիրիայում ռազմամթերքի տեղակայման մասին գրելու համար: Էրդողանն ասել է, որ Դյունդարի անունն այն մարդկանց ցուցակում է, որոնց Գերմանիան պետք է արտահանձնի Թուրքիային, որպեսզի երկու երկրներում խաղաղություն և անվտանգություն հաստատվի: Սակայն դա, Գոշի համոզմամբ, Էրդողանի հերթական ցանկությունն է, որը Մերկելը դժվար թե կատարի: Այնուամենայնիվ, Թուրքիայի նախագահը շատ ավելին ստացավ, քան տվեց:
https://news.am/arm/news/474273.html
Leave a Reply