Հոգևոր խորհրդի նախագահ եպիսկոպոս Սահակ Մաշալյանի՝ նախագահ Էրդողանին գրած ու հանրայնացված նամակին հակազդել էր Ներքին գործերի նախարարության որոշմամբ Պատրիարքարանի ղեկավարումն իր ձեռքը վերցրած Արամ Աթեշյանը։ Անցած շաբաթ Պատրարքարանի ստորագրությամբ հրատարակված զեկույցում ընդհանուր իմաստով հաղորդվում էր հետևյալը. «Մենք տեղյակ չենք, այդ զեկույցն անհատական է», «Այս տեսակ նախաձեռնություններ Պատրարքարանն է անում»։
Սրան առաջին տրվող պատասխանը պետք է լինի` է~, այդ դեպքում թող անի, ինչու՞ չի անում։ Թուրքիայի Հանրապետության պատմության մեջ սա ամենաերկար շրջանն է, որ պատրարք չունենք: Հայտնի է, որ Աթեշյանի ու որոշ քաղաքացիական ղեկավարների կողմից սա չի դիտարկվում որպես խնդիր։ Ընդհակառակը, պետության համաձայությամբ ստեղծված այս համակարգը, երևում է, նրանց ձեռք է տալիս։ Առաց ընտրության, որևէ մեկին հաշիվ չտալով` ղեկավարում է թե՛ Պատրարքությունը, թե՛ խորհուրդները: Ի՜նչ հոգ…Սրա մեջ պետությանն էլ են ներքաշել։ Ի՜նչ լավ է։ Գուցե նեղվել են, թե «այդ ինչու՞ է մեկը մտել և փչացնում խաղը», քանի որ չպետք է փչացնեն։ Եպիսկոպոս Մաշալյանի կողմից ներկայում կամ էլ անցյալում արավծ որոշ հայտարարություններ գուցե կարող ենք քննադատել, նրա տեսակետների հետ ամբողջությամբ կարող ենք համաձայն չլինել, սակայն Էրդողանին գրած ու այս թերթում հրատարակված նամակում բերված այս տեսակետներին ո՞վ կարող է ընդդիմանալ. «Պատրիարք չենք կարողանում ընտրել, քաղաքացիական ղեկավարներ չենք կարողանում ընտրել։ Մեզ արգելված է գանձանակներ ունենալ։ Դատապարտված ենք ունենալ հնացած ու դարն ապրած ղեկավարներ։ Չենք կարողանում թարմություն մտցնել։ Տարիների անգործությունը իր ամբողջ անհաջողությամբ մեր համայնքի առջև է ծառացել և պակասեցնում է մեզ, մեր որակը սպառվում է, տաք ջրերում այսբերգի նման հալվում ենք։ Մեր համյանքի բազմաթիվ անդամներ կորցրել են իրենց հույսը, ճամպրուկներն են հավաքում։ Մեր երիտասարդները հայացքները բևեռել են դեպի օտար հորիզոններ։ Գնալու են։ Գնում են ու այլևս երբեք չվերադառնա։ Ո՞վ գիտե, գուցե սա է նրանց ուզածը, քանի որ այս հարցերում պետության անտրամաբանական արգելքները, ցավոք սրտի, գնալով վեր են ածվել աղետի։ Իմ բողոքն եմ հայտնում ձեզ»։
Գնալու շուրջ մտածողների թիվը շատանում է
Ում էլ հարցնեք, կտեսնեք, որ ծրագրում է երկրից դուրս կամ Հայաստան գնալ: Իրականում գնալու ճանապարհը բռնածների քանակը գուցե շատ չէ, բայց քիչ էլ չէ։ ինչու՞ է դա տեղի ունենում։ Այդ հարցը մեր լիազոր ու ազդեցիկ կառույցները երբևէ իրենց տվե՞լ են, այս հարցերը բերվու՞մ են իրենց ստեղծած ու արած գործը ոչ ամբողջությամբ հասկանալի խորհրդատվական կառույցների օրակարգ։ Ակնհայտ է, որ ոչ։
Հայ համայնքը կանգնած է իր ապագան կորցնելու վտանգի առջև, ինչն ունի մի քանի պատճառներ․ «Նախևառաջ՝ երկրում տիրող ավտորիտար և պահպանողական մթնոլորտը խեղդում է ոչ միայն հայերին, այլև իշխանության հետ համակարծիք չեղող բոլոր խմբերին, նրանց շնչահեղձ է անում, անհանգստացնում է, հատկապես երիտասարդներն իրենց համար դուրս գալու ճանապարներն են որոնում։
Սակայն սրանից ավելի կարևոր մի պատճառ էլ կա՝ հայ համայնքի ներսում պետության հետ լավ հարաբերությունների մեջ եղող դերակատարների կողմից և՛ Պատրարքության և՛ վաքըֆի ընտրությունների արգելքների պատճառով հայ համայնքն իր ներսում էլ ելք չի կարողանում գտնել, հուսահատվում է։
Նման պատկերի պատճառով համայնքը քչանում է թվապես, իսկ բարոյապես էլ իրեն այս երկրի, այս համայնքի անդամ չի զգում։
Նախարարների ու ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչների հետ հադիպելով` մեր համայնքի ղեկը ուզածի նման կարող եք կառավարել, համայնքին էլ կարող ենք վախեցնել պետության մահակով։ Հաջողության էլ կարող եք հասնել, սակայն մի քանի տարի անց ձեր ձեռքում խաղալիքի նման խաղացվող համայնք եթե այլևս չմնա, այս ամենի մեղավորությունը մեծ կլինի։
Մաշալյանի առաջարկածի նման նախագահին նամակ գրելն էլ է տարբերակ, ուրիշ նախաձեռնություններ էլ կարող են սկսվել` ժողովրդավարական սահմաններում մնալու պայմանով։ Հստակ է, որ հայ համայնքը այսպես չի կարող շարունակել այլևս։
Այս խնդիրներին լուծում տալու համար ձեռքը քարի տակ դնող ամեն ոք կարևոր գործ է անում, կարևոր գործ արած կլինի։ Այդ քարի վրա նստածներին էլ պատմությունն է դատելու։
Թարգմանեց Անի Մելքոնյանը
Akunq.net
Leave a Reply