Քնալը կղզին, որն իր անունը ստացել է ավազաքարերով քարափների կարմրավուն գույնից և Իշխանաց կղզիներ անունով հայտնի կղզիախմբի ամենափոքր կղզին է, ամենամոտն է Ստամբուլին, ինչի պատճառով էլ բյուզանդական ժամանակաշրջանում աքսորյալների մեծ մասին ուղարկում էին այնտեղ: Այդ աքսորյալների մեջ ամենանշանավորը եղել է Ռոմանոս Դիոգենեսը:
Քրիստոսի վանքը
Հիսուս Քրիստոսի վանքը մեր օրեր հասած միակ վանքն է, որը 20-րդ դարում որոշակի ժամանակաշրջան օգտագործվել է որպես որբանոց, իսկ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ռազմական շտաբ է եղել: 1917 թ. Ռուսական հեղափոխության ընթացքում էլ բելառուսներին է հյուրընկալել: 820 թ. Սուրբ Իրինայի եկեղեցում տեղի ունեցած բախման ժամանակ սպանված կայսր Լեո Հինգերորդը հանգչում է այս վանքում:
Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ հայկական եկեղեցին
1854-1857 թթ. կառուցված Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ հայկական եկեղեցին Քընալը կղզու ամենակարևոր պատմական կառույցներից մեկն է։ Եկեղեցին սկսել է կառուցվել Աբդուլ Մեջիդ Առաջինի հրամանագրով, իսկ բացումը տեղի է ունեցել հայոց պատրիարք Հակոբի կողմից: Եկեղեցու խորանի կեսը արևելյան կողմի վրա է, իսկ գավիթն արևմտյան մասում է գտնվում: Այս պատմական կառույցի ճարտարապետության մեջ տեսանելի են նաև 1859 թ. Խաս գյուղի նկարիչ Անանիայի նկարները: Պարզ ճարտարապետություն ունեցող այս կառույցը Քընալը կղզում գտնվող միակ հայկական առաքելական եկեղեցին է:
Սիրակյան տները
1900-ական թթ. Քընալը կղզում բնակվող Սիրակյան ընտանիքին պատկանած զույգ տների ճարտարապետը Ավետիսյան Քալֆան է: Այս եռահարկ փայտե առանձնատներն ունեն 11 սենյակ: Նրանք ուշադրություն են գրավում իրենց ուղղաձիգ տանիքներով ու սիմետրիկությամբ ապշեցնող ճարտարապետությամբ։
Քընալը կղզու մզկիթը
Չարշը պողոտայում գտնվող մզկիթը 1964 թ. է կառուցվել: Ադնան Մենդերեսի՝ Քարաքյոյ հրապարակում մզկիթ կառուցելու նախաձեռնության անհաջողության մատնվելուց հետո այն հետագայում կառուցեց ճարտարապետ Բաշար Աջարլըն: Ծովի ափին գտնվող 450 մետր քառակուսի տարածքի վրա կառուցված մզկիթի բակում կան շատրվան, հավաքատեղի, առողջապահական կենտրոն, հանգուցյալների դիերի համար նախատեսված լվացարան, ջրամբար:
Փոխակերպման վանք
Հայտնի է, որ Փոխակերպման վանքը կառուցվել է բյուզանդական ժամանակաշրջանին պատկանած վանքի մնացորդների վրա: Երբ թուրքերը գրավեցին այն, վանքը աստիճանաբար սկսեց քանդվել։ 1720-ական թթ․ այն վերանորոգվել է Սաոըզ կղզուց մի խումբ առևտրականների կողմից: Կաթոլիկ եկեղեցում եղած որոշ սրբապատկերներ պահվում են Ստամբուլի հունական ուղղափառ պատրիարքարանում: Ներկայիս սրբապատկերները ռուսական գործեր են․ 1723 թ. Պետրոս Մեծ ցարն է դրանք ուղարկել:
* Այս կղզում շատ մեծ է պոլսահայության թիվը: Ստամբուլաբնակ հայերի մեծ մասն ամառանոցներ ունի այստեղ-Ակունքի խմբագրություն:
Թարգմանեց Անի Մելքոնյանը
Akunq.net
Leave a Reply