Հաքքարիում հայերն ընդդիմանում են Թուրքիայի իշխանությունների` տարագրման քաղաքականությանը. «Մեր կրոնը կորցրեցինք, սակայն մեր հողը չե՛նք կորցնի»

Թուրքիայում  Իրաքին սահմանակից Հաքքարի նահանգի Յուքսեքովա գավառի Օրեմար (Դաղլըջա) շրջանում գտնվող Յեշիլթաշ (Շիթանզին) գյուղի իսլամացված հայ բնակիչ Մեհմեդ Թուրքանը, հակառակ թուրքական ուժային կառույցների պահանջներին, ընդդիմանում է տարագրման քաղաքականությանը, ինչպես ժամանակին վարվել է նաև իս իսլամացված պապը: Այդ մասին հաղորդում է Akunq.net-ը` հիմնվելով քրդական “Mezopotamya” գործակալության լրատվության վրա:

Ըստ աղբյուրի` 62-ամյա Մեհմեդ Թուրանն իր իսլամացված պապի պես չի ցանկանում լքել հայրենի տունը: Թուրանը հիշյալ գործակալության թղթակցին տված հարցազրույցում հայտնել է, որ ամեն տեսակի ճնշումների է ենթարկվել տեղի ուժային կառույցների կողմից` իր բնակավայրը լքելու համար, և ընդգծել. «Մեր կրոնը կորցրեցինք, սակայն մեր հողը չե՛նք կորցնելու»:  

Թուրանը նաև պատմել է, որ 1915 թ. Հայոց ցեղասպանության ժամանակ Չուկուրջային ենթակա և 1000 բնակիչ ունեցող քրդական անվամբ` Գելիյե Թիյարե (Քազան Դերեսի) գյուղում իր պապը և մեծ հորեղբայրը կարողացել են կոտորածից փրկվել` խոտերի մեջ թաքնվելով, և որ 16 տարի անց պապը վերադարձել է Օրեմար ու հաստատվել Թալանե գյուղում, որտեղ մշտապես բնակվելու համար հարկադրված է եղել կրոնափոխ լինել: Ըստ Թուրանի` 14 տարի հետո իր պապը գաղթել է Յեշիլթաշ, և իր հայրը ծնվել է այդ գյուղում:

Թուրանը նաև նշել է, որ 1915 թ. առաջ այստեղ հայեր են ապրել և ասել. «Այս վայրերում հնում շատ մեծ եկեղեցիներ կային: Հիմնական մասը հայկական գյուղեր էին: Սակայն հիմա ոչ միայն հայկական գյուղ, այլ անգամ որևէ հետք հայերից չի մնացել: Պահակակետերից մեկը հիմնվել է նախկինում եկեղեցի եղած մի շինության վրա: Միայն այս գյուղում նախկինում 7 եկեղեցիներ են եղել: Դրանցից այժմ ոչ մեկը չի պահպանվել: Մի մասի վրա տուն են կառուցել, որոշների` ախոռ, մնացածի էլ` պահակակետեր»:

Թուրանը շեշտելով, որ ինքը ևս, պապի և հոր նման, չի լքելու հայրենի գյուղը, հիշեցրել է նաև, որ 1990-ական թվականներին այդ շրջանի բնակավայրերը դարձյալ ենթարկվել էին հրկիզման և տարագրման քաղաքականության և հայտնել. «Այն ժամանակ մեր գյուղ էլ եկան, սպառնացին, որ բռնի կերպով կդատարկեն ու կհրկիզեն գյուղը, բայց մենք չլքեցինք այն: Ես 13 երեխաներիս հետ շարունակում եմ այստեղ ապրել: Զավակներիս մի մասն ամուսնացավ, սակայն նրանք ևս շարունակում են բնակվել այս գյուղում»:

Թարգմանեց Մելինե Անումյանը

Akunq.net