ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ, ՀՅԴ Բիւրոյի Հայ դատի եւ քաղաքական հարցերու գրասենեակի պատասխանատու Կիրօ Մանոյեան Հայաստան–սփիւռք համաժողովի ժամանակ լրագրողներուն հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին հաստատեց, որ Դաշնակցութիւնը կ՛ողջունէ ՄԱԿ–ի ամպիոնէն Հայաստանի նախագահին կատարած յայտարարութիւնը եւ յոյս ունի, որ ո՛չ մէկ դրական փոփոխութիւն տեղի կ՛ունենայ արձանագրութիւններուն գծով, եւ նախագահը իր ըսածը կ՛ընէ յաջորդ գարնան նախօրէին:
Մանոյեան նշեց նաեւ, որ նախագահին յայտարարութիւնը քիչ մը ուշացած է: «Վստահ եմ, որ Հայաստանի նախագահն ալ չի հաւատար, որ որեւէ դրական տեղաշարժ պիտի արձանագրուի այդ առումով, ուրեմն Հայաստան իր ստորագրութիւնը կը վերցնէ: Մենք կը սպասենք այդ օրուան: Ատիկա շատ ճիշդ որոշում էր: Կը կարծեմ, թէ նախագահը կրնար ըսել, որ արդէն կը վերցնենք ստորագրութիւնը, բայց հաւանաբար ուզեց առիթ տալ ո՛չ միայն Թուրքիոյ, այլ նաեւ, ընդհանրապէս, այդ հոլովոյթին միջնորդներուն, հովանաւորներուն, որպէսզի եթէ ընելիք ունին` ահա իրենց որոշ ժամանակ, որ քայլերու ձեռնարկեն», յայտնեց Մանոյեան:
Ան աւելցուց, որ նախագահը վաղուց ըսած է, որ, ի վերջոյ, նման քայլ պիտի առնէ: Մանոյեանի համաձայն, Թուրքիան ներքին ու արտաքին այնքան խնդիրներ ունի, որ Հայաստանի հետ արձանագրութիւններուն հարցը անոր օրակարգին վրայ գրեթէ չկայ, իսկ եթէ կայ, վերջին դիրքին վրայ է:
«Չէ բացառուած, որ Թուրքիան որոշ կիսատ քայլերու դիմէ, օրինակ` արձանագրութիւններէն մէկը ընդունի, միւսը` ոչ, սակայն կը կարծեմ` Հայաստան ատիկա չ՛ընդունիր: Թուրքիոյ համար կարեւորը Արցախի հարցին մէջ Հայաստանի վրայ ճնշում ունենալն է, իսկ եթէ այդ ճնշումը չի գործեր, չեմ կարծեր, թէ անոնք կը ստորագրեն այդ արձանագրութիւնները», ըսաւ Կիրօ Մանոյեան:
Ան խօսեցաւ նաեւ արցախեան տագնապին մասին` դիտել տալով, որ Հայաստանի եւ Արցախի միջեւ փոխադարձ ռազմական օգնութեան համաձայնագիրը պատրաստ է, սակայն առայժմ չի ստորագրուիր:
Մանոյեանի համաձայն, հայկական կողմը իր դիրքորոշումը պէտք է խստացնէ: Ապրիլեան իրադարձութիւններու օրերուն նախագահը յանձնարարեց Հայաստանի եւ Լեռնային Ղարաբաղի միջեւ ռազմաքաղաքական համագործակցութեան մասին համաձայնագիրը պատրաստել: «Որքանով տեղեակ եմ, համաձայնագիրը պատրաստ է, սակայն առայժմ չի ստորագրուիր», նշեց ան` շարունակելով, որ ատիկա կարեւոր հանգամանք է հարցի լուծման տեսակէտէն, քանի որ ցոյց կու տայ, որ Հայաստան պատրաստ է միջազգային իրաւունքի ծիրին մէջ որոշ քայլերու ձեռնարկելու: «Այս պատճառով մենք կը կարծենք, թէ անհրաժեշտ է այս համաձայնագիրը կարելի եղածին չափ շուտ ստորագրել: Ասիկա կրնայ մեկնաբանուիլ իբրեւ հայկական դիրքորոշման խստացում, սակայն իսկութեան մէջ ընդամէնը համարժէք պատասխան պիտի ըլլայ», աւելցուց ան:
Պատասխանելով նախարար Նալբանդեանի յայտարարութեան վերաբերող հարցումի մը` Կիրօ Մանոյեան ըսաւ, որ ներկայիս առաջնահերթ խնդիրը Արցախի ինքնորոշման ճանաչումն է: «Այդ պատճառով ալ «ոչ մէկ թիզ հող» ըսելը կը նշանակէ, որ ոչինչ պիտի ընենք մնացածը վերադարձնելու համար», նշած է ան` դիտել տալով, որ այդ կարգախօսը ալ իմաստ չունի, որովհետեւ «մենք առնելիք հող ունինք, այնպէս չէ, որ ասոնք են վերջնական սահմանները»:
Լրագրող մը հարցուցած է, թէ խորքին մէջ այս հարցին վերաբերեալ տարբեր չե՞ն ՀՀԿ-ի ու ՀՅԴ-ի մօտեցումները. Ան պատասխանեց. «Անշուշտ, տարբեր են: Սակայն չենք հասած հարցի լուծման այն փուլին, որ ըսենք` միասին չենք, ուրեմն մենք երթանք, դուք մնացէք, կամ հակառակը: Արցախի հարցին մէջ մեր տեսակէտը յայտնի է, յայտնի է նաեւ ՀՀԿ-ի տեսակէտը, եւ անոր մէջ մենք այսօր վտանգ չենք տեսներ», դիտել տուաւ Մանոյեան:
Պատասխանելով այն հարցումին, թէ արդեօք ո՞ր տարածքներն են, որոնք մեր անվտանգութեան իրօք չեն սպառնար` Մանոյեան ըսաւ, որ պէտք է այս հարցումը ուղղել Նալբանդեանին: «Մեր դիրքորոշումը հետեւեալն է` այնքան ատեն որ Ազրպէյճան չի ճանչնար Արցախի ժողովուրդին ինքնորոշման իրաւունքը, հայկական կողմը պէտք չէ խօսի որեւէ զիջման մասին: Անհրաժեշտ է, որ փոխադարձ զիջումները ըլլան հաւասար, համարժէք ու միաժամանակեայ: Պէտք չէ ըլլայ այնպէս, որ մենք այսօր զիջում ընենք, անոնք ալ վաղը զիջին, որովհետեւ մինչեւ վաղը կրնան իրենց միտքը փոխել: Այդ պատճառով ալ կը կարծեմ, թէ պէտք չէ խօսիլ որեւէ զիջման մասին, այնքան ատեն որ Ազրպէյճան Արցախի ինքնորոշման իրաւունքը չէ ճանչցած», հաստատեց Մանոյեան:
Ըստ անոր, Նալբանդեան իր խօսքին մէջ ուզած է տեղեակ պահել, թէ առաջարկուած փաթեթը ի՛նչ է: Իսկ այդ փաթեթները երկու մասէ բաղկացած են. առաջին` միջազգային որեւէ սկզբունքներու հիման վրայ պէտք է լուծուի ղարաբաղեան հարցը: Մանոյեան դիտել տուաւ, որ միջազգային սկզբունքներուն առնչութեամբ հարց չունի Դաշնակցութիւնը, քանի որ այդ սկզբունքներն են, որոնք հարցը պիտի լուծեն խաղաղօրէն` առանց ուժ կիրարկելու: Երկրորդն ալ, Մանոյեանի համաձայն, տարածքային ամբողջականութեան սկզբունքն է, որ նոյնպէս Դաշնակցութեան համար ընդունելի է, որովհետեւ անկախ Ազրպէյճանի կազմին մէջ երբեք չէ եղած Արցախը:
http://www.aztagdaily.com/archives/365177
Leave a Reply