Հանրաքվեին սպասելու կարիք չկա. «Ակօս»

Միհրան Մանուկյան
Ռուբեն Վարժապետյան

Համայնքային հաստատությունների համագործակցության հարթակի նախագահ Պետրոս Շիրինօղլուի և նախագահ Էրդողանի հանդիպումից հետո պարզ դարձավ, որ պատրիարքական ընտրությունները կառավարության օրակարգում են հայտնվելու ապրիլին՝ Թուրքիայի Հանապետության սահմանադրության որոշ կետեր փոփոխելու համար կայանալիք հանրաքվեից անմիջապես հետո: Հանդիպման արդյունքները հայ համայնքում անորոշության մթնոլորտ ստեղծեցին: Գերիշխող տեսակետի համաձայն՝ պատրիարքական ընտրությունները որևէ կապ չունեն հանրաքվեի հետ. դրանք հանաքվեի հետ կապելով` անտեղի հետաձգում են պատրարքական ընտրությունները: Կարծիք կա, ըտս որի` նորից փորձում են ձգձգել, ինչպես անցյալ ութ տարիների ընթացքում:
Թուրքիայի հայ համայնքը երկար ժամանակ է, ինչ սպասում է՝ պաշտոնական ատյանները որևէ քայլ կատարեն պատրիարքական ընտրություններ անցկացնելու համար: Վերջերս պատրիարքի փոխանորդ Արամ Աթեշյանն ու եպիսկոպոս Սահակ Մաշալյանը խնդրագիր են ուղարկել նահանգապետարան և ընտրությունների հարցի համար հանդիպում պահանջել, սակայն այս խնդրագիրն այդպես էլ անպատախան է մնացել: Այս կապակցությամբ երկու շաբաթ առաջ հրապարակած հայտարարությունում Ա. Աթեշյանը հայտնել էր, որ եթե նահանգապետարանը մեկ շաբաթվա ընթացքում պատասխան չտա, ապա ինքն անձամբ է հանձնելու խնդրագիրը: Սակայն դեռ մեկ շաբաթ չանցած՝ Համայնքային հաստատությունների համագործակցության հարթակի նախագահ Պետրոս Շիրինօղլուն նախագահ Էրդողանի հետ հանդիպելու համար գնաց Անկարա: Հանդիպման ընթացքում անդրադարձել են նաև պատրիարքական ընտրություններին: Հանդիպումից հետո նախագահ Էրդողանը հայտնեց, որ պատրիարքի ընտրությունների համար անհրաժեշտ քայլերը կատարվելու են ապրիլին՝ Թուրքիայի Հանապետության սահմանադրության որոշ կետեր փոփոխելու համար կայանալիք հանրաքվեից անմիջապես հետո: Այսպիսով, ութ տարի շարունակ տարբեր հիմնավորումներով ձգձգվող պատիարքական ընտրություններն այս անգամ էլ կապեցին քաղաքական զարգացման՝ հանրաքվեի հետ, որը որևէ առնչություն չունի պատրիարքական ընտրությունների հետ: Այս բոլոր զարգացումների վերաբեյալ «Ակօսին» իրենց կարծիքն են հայտնել Գաղափար հարթակի խոսնակ Թաթիոս Բեբեքը, Բոյաջըքյոյի Սուրբ Երից մանկանց եկեղեցու հիմնադրամի նախգահ Նազարեթ Օզսահակյանը, Յենիքյոյի եկեղեցու հիմնադրամի ղեկավար խորհրդի անդամ Սևան Շեշեթյանը և Մալաթիայի ՀայԴերի նախկին նախագահ Խոսրով Քյոլեդավիթօղլուն:
Աշխատանքները հիմիկվանից պետք է սկսենք
Նազարեթ Օզսահակյան՝ Բոյաջըքյոյի Սուրբ Երից մանկանց եկեղեցու հիմնադրամի նախագահ

Սրանից-նրանից եմ լսել պարոն Պետրոսի` Անկարա այցի մասին: Նա հիմնադամի նախգահներին չի հայտնել, որ նախագահի հետ հանդիպում է ունենալու: Ամբողջ երկրով մեկ արտակարգ դրության մեջ ենք հայտնվել, հարցականի տակ է նաև ընտրությունների անցկացման ձևը: Հանդիպման ժամանակ պատրիարքական և հիմնադրամների ընտրությունները հետաձգվեցին մինչև ապրիլի` հանրաքվեի, սակայն սա չի խանգարում հիմնադրամների` աշխատանքներն սկսելուն: Չեմ կարծում, որ նախագահը մտափոխվի, հետևաբար հիմնդարամներն արդեն իսկ կարող են սկսել բնակչության հաշվառումը: Ըստ էության, եթե ապրիլին նախատեսվող պատրիարքական ընտրությունների համար աշխատանքները սկսենք այդ ժամանակ, ապա ժամանակ կկորցնենք:
Չեմ կարծում, որ բարի նպատակ է հետապնդում

Թաթիոս Բեբեք՝ Գաղափար հարթակի խոսնակ
Մինչ սպասում էինք, որ ընտրության դիմումի համար Ստամբուլի նահանգապետարանից հանդիպում նշանակեն, հանրաքվեի հետ կապված` այլ ամսաթիվ ի հայտ եկավ: Շարունակ պատճառաբանություններ են գտնում և ընտրությունները հետաձգում: Բացի այդ, հիմա էլ նախագահին ներգրավեցինք գործընթացի մեջ: Հետաձգելու համար շատ լավ պատճառաբանություն է: Հենց սկզբից ասում էինք, որ պետք է նահանգապետարանին դիմում ուղարկել և սկսել գործընթացը: Հոգևոր խորհուրդն էլ էր որոշում կայացրել, ավելին՝ անգամ նամակ էր գրել: Ի՞նչ եղավ: Ոչ ոք չգիտի նամակի բովանդակության մասին, ոչ էլ տեղյակ է՝ ինչու՞ հանդիպում պահանջվեց: Ի՞նչ և ինչու՞ են համայնքից թաքցնում: Չգիտեմ՝ պետությունն ուզում է պատրիարքական ընտրություններ անցկացվեն, թե ոչ: Լավ, իսկ մենք՝ Թուրքիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչներս, ուզու՞մ ենք: Եթե այո, ապա այս ութ տարվա ընթացքում ի՞նչ ենք կատարել: Գաղափար հարթակը տարբեր թաղամասերում հանդիպումներ է ունեցել ոչ միայն ժողովրդի, այլև տարբեր հիմնադրամների ղեկավարների, հոգևորականների, բարեգործների ու միությունների նախագահների հետ: Մեծամասնությունն այն կարծիքին է, որ պետք է մեր ավանդույթների համաձայն պատրիարք ընտրել: Սակայն գործնական մակարդակում որևէ հակազդեցություն չկա, բոլորը նախընտրում են պասիվ կեցվածք որդեգրել: Չեմ կարծում, որ ղեկավարներին ևս դուր են գալիս այս զարգացումները, հավատում եմ, որ բարի նպատակ են հետապնդում: Նրանք կարող են և պետք է լուծում տան այս հարցին: Հակառակ դեպքում նրանք, ովքեր այս ամենը փաթաթում են համայնքի վզին, ստիպված կլինեն մեղքն իրենց ուսերին կրել:

«Գնալով պակասում է վստահությունը»
Սևան Շեշեթյան՝ Յենիքյոյի Սուրբ Աստվածածին եղեկեցու ղեկավար խորհրդի անդամ

Մամուլից իմացանք, որ հունվարի 18-ին Յեդիքուլեի Սուրբ Փրկիչ հայկական հիվանդանոցի և Համայնքային հաստատությունների համագործակցության հարթակի նախագահ Պետրոս Շիրինօղլուն մեր հարգարժան նախագահ Ռ. Թ. Էրդողանի հետ հանդիպում է ունեցել, որի արդյունքում օրակարգում են հայտնվել պատրիարքական ընտրությունները: Սա արտակարգ զարգացում է: Պետության ամենավերին ատյանից Շիրինօղլուին կանչել են, նա էլ, ինչպես հարկն է, ներկայացել և որպես հիմնադրամի ղեկավար` հայտնել է պատրիարքական ընտրություններ անցկացնելու խնդրի մասին: Սա գործընթացի վրա բացասական ազդեցություն չի ունեցել: Ութ տարի շարունակ ընտրություններ չանցկացնելու համար տարբեր պատճառաբանություններ ներկայացնողն ու պատրիարքական աթոռը զբաղեցնողը Արամ Աթեշյանն է: Նա զբաղեցրել է դատարկ աթոռն ու ձեռքիցը եկածն անում է, որպեսզի ընտրությունները չկայանան: Ասում է, թե նահանգապետարան խնդրագիր է ուղարկել, սակայն հիմնադրամների ղեկավարներն անգամ չեն տեսել, դեհ, համայնքի մասին էլ չխոսեմ: Կասկածելի է անգամ խնդրագրի գոյության փաստը: Նման կարևոր խնդրագիրը սեփական ժողովրդից թաքցնելու փաստն արդեն իսկ բարդացնում է հավատալը: Այս գործընթացում նյութական տեսանկյունից խնդիրներ չունեցող հիմնդրամների ղեկավարները, ովքեր ցանկանում են պահպանել իրենց ստատուս քվոն, խառնվելով այս խառը գործընթացին, ցանկացել են իրենց իշխանությունն ամուր հիմքերի վրա դնել: Մինչդեռ նյութական դժվարությունների առաջ կանգնած հիմնադրամների ղեկավարները իրենց հիմնադրամների բյուջեի ճեղքվածքը փակելու համար ջանք են թափում և չեն խառնվում գործընթացին: Իսկ ժողովրդի նկատմամբ, որը գործընթացի մասին տեղեկացել է մամուլից, շարունակվում է անարդար վերաբերմունքը: Վստահությունը` նախ հոգևորականների, հետո էլ հիմնադրամների ղեկավարների նկատմամբ գնալով նվազում է:

Մեր ղեկավարներն անկարգ են
Խոսրով Քյոլեդավիթօղլու՝ Մալաթիա ՀայԴերի նախկին նախագահ

Անկարգ մարդիկ ամենուր կարող են ամեն տեսակի արարքի դիմել: Ցավոք, Պետրոս Շիրինօղլուն այս գործն այդպես էլ չկարողացավ ղեկավարել: Ավելի ճիտ՝ ժամանակին անհրաժեշտ քայլեր չձեռնարկեց, դրա համար էլ հիմա սխալ սխալի հետևից է թույլ տալիս: Նախագահը պատրիարքական ընտրությունների հետ որևէ կապ չպետք է ունենա: Փոխանակ ընտրություններ անցկացնելու համար անմիջականորեն դիմում ուղարկեին նահանգապետարան, գործընթացը ձգձգեցին: Ակնկալվում էր, որ նահանգապետարանից հանդիպում նշանակեն, անմիջականորեն նահանգապետին էին դիմում ուղարկել, սակայն յուրաքանչյուրը փորձում է գործընթացն իր կողմը ձգել: Այսքան խառնաշփոթից հետո սխալ է` փորձել ըմբռնել Շիրինօղլու-Էրդողան հանդիպման տրամաբանությունը: Ակնհայտ է, որ Շիրինօղլուն Կարո Փայլանի դեմ բողոքելու համար է Էրդողանի մոտ գնացել: Կրթական և ղեկավար կարգուկանոնից զուրկ մարդն ինչպե՞ս է վարվում, ահա հենց այդպես էլ մեր ղեկավարներն են իրենց պահում: Մի շատ պարզ ճշմարտություն գոյություն ունի՝ ըստ էության, անհրաժեշտ է խնդրագիր ուղարկել նահանգապետարան, նահանգապետի հետ հանդիպելու կարիք չկա:

http://www.agos.com.tr/tr/yazi/17621/agos-manset-referandumu-beklemeye-gerek-yok

Թարգմանեց Անահիտ Քարտաշյանը

Akunq.net