Ստամբուլում հունիսի 28-ին տեղի ունեցած հարձակումները ցնցում էին շատերի համար, բայց այն երկրի համար, որը ժամանակին կարող էր պարծենալ Միջին Արևելքի արևմտամետ երկիր և կայունության փարոս լինելու համար, կոնֆլիկտը և ռմբակոծումները սովորական երևույթ են դարձել, գրում է Ռանջ Ալաալդինը The Guardian-ում:
Սա Թուրքիայում հինգերորդ խոշոր ահաբեկչական հարձակումն էր մեկ տարուց էլ պակաս ժամանակահատվածում և տեղի է ունենում ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ երկրի սահմաններից դուրս քաղաքական աղետալի մի շարք ձախողումների ֆոնին:
Թուրքիան զգալի ներդրումներ է արել Սիրիայում շարունակվող հակամարտությունում՝ մեծ ռեսուրսներ հատկացնելով երկրի նախագահ Բաշար ալ-Ասադի վարչակարգի տապալման համար, անգամ երբ վերջին տարիներին միջազգային հանրությունը նախընտրությունը տվել է հակամարտության քաղաքական, այլ ոչ ռազմական լուծմանը: Երբ Ասադի դեմ Սիրիայի ապստամբության շարքերում գերակշռեցին իսլամիստ արմատականները, այս խմբերը կենտրոնական դարձան Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության նպատակների համար: Անկարան լուռ համաձայնություն տվեց, որ ջիհադական խմբերն իր տարածքով մտնեն Սիրիա, ինչպես նաև նրանց թույլ տվեց Թուրքիայում ներկայություն հաստատել՝ իրենց շարժումը զինելու և ֆինանսավորելու համար:
Միջազգային ԶԼՄ-ների ուշադրության կենտրոնում հիմնականում եղել են Թուրքիայով Եվրոպայից Սիրիա և հակառակ ուղղությամբ տեղափոխվող ջիհադականները։ Բայց մի քանի տարվա ընթացքում «Իսլամական պետությունը» խոր արմատներ է հաստատել թուրքական հասարակությունում, իսկ Գազիանթեպ քաղաքը դարձել է պայթուցիկների համար կարևոր հանգույց և ջիհադական խմբերի մեկնարկի հարթակ:
Է՛լ ավելի բարդացնելով Թուրքիայի անվտանգության մարտահրավերները՝ երկրի իշխանությունները վերսկսել են Քուրդիստանի աշխատավորական կուսակցության հետ հակամարտությունը, որի հետ կապ ունեցող կուսակցությունը և Արևմուտքի խոշոր դաշնակիցը՝ «Ժողովրդավարական միությունը» (PYD), ինքնավար քրդական շրջան է հիմնել Սիրիայի հյուսիսում: Սիրիայում քրդերի հաջողությունները՝ ՔԱԿ-ի հետ վերսկսված հակամարտության հետ միասին, ստիպել են Էրդողանին անցնել պառակտիչ հռետորաբանության, որը բևեռացրել է երկիրը և ազգային ու կրոնական լարվածություններ բորբոքել: Բացի այդ, Թուրքիան նաև ավելի ու ավելի է հեռացել միջազգային ասպարեզում իր ընկերներից և դաշնակիցներից:
Հեղինակը գրում է, որ Թուրքիան դավաճանել է իր ընկերներին և դաշնակիցներին, չնայած նրանց ամբողջովին չի կորցրել: Թուրքիան սկսում է հակված լինել Սիրիայում հակամարտության քաղաքական լուծմանն աջակցելուն: Վերջին շաբաթներին այն քայլեր է կատարել Իսրայելի և Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները կարգավորելու ուղղությամբ:
Հարաբերությունները վերականգնելու ուղղությամբ այս քայլերը կարող են օգնել վերականգնել դաշինքները և կայունություն բերել, բայց հարցական է, թե արդյոք Թուրքիան ընդունել է կտրուկ ձևափոխված տարածաշրջանի իրականությունը:
Leave a Reply