Կնեսետը հուլիսի 5-ին կքննարկի Հայոց ցեղասպանության հարցը

Հայաստանի Հանրային ռադիոյի փոխանցմամբ՝ իսրայելցի պատմաբան, ցեղասպանագետ Յաիր Աուրոնը Զորյան ինստիտուտին տված հարցազրույցում հայտարարել է, որ հուլիսի 5-ին Կնեսետում քննարկվելու է Հայոց ցեղասպանության հարցը:

Նրա խոսքով՝ Իսրայելը նախկինում ձեռնպահ էր մնում Հայոց ցեղասպանության թեմայով հանրային քննարկումներից և ազատ քվեարկությունից՝ մտավախություն ունենալով իրենից վանել Թուրքիայի կառավարությանը, որին առանցքային դաշնակից էր համարում, և ԱՄՆ-ին:

Աուրոնն ուշադրություն է հրավիրել, որ հուլիսի 5-ին Կնեսետում Հայոց ցեղասպանության թեմայի քննարկումը տեղի է ունենալու այն բանից գրեթե մեկ ամիս անց, ինչ Բունդեսթագը 1915 թ. Օսմանյան կայսրությունում 1.5 միլիոն հայերի ոչնչացումը ճանաչեց որպես ցեղասպանություն.

«Բանաձևը ճանաչեց նաև Գերմանիայի մեղսակցությունն այդ իրադարձություններին: Երբ մենք հետադարձ հայացք ենք նետում վերջերս Գերմանիայի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչմանը, կարելի է ընդգծել մի քանի ուսանելի կետ:

Ժամանակակից Թուրքիայի Հանրապետությունը հանցագործ երկիր չէ Հայոց ցեղասպանության հարցում, սակայն նա Օսմանյան կայսրության բոլոր իրավունքների ու պատասխանատվության իրավահաջորդն է:

Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու փոխարեն՝ Թուրքիայի յուրաքանչյուր նոր ղեկավար ընթանում է այլ ուղով՝ այն խեղաթյուրելու ու հերքելու համար: Բացի այդ, նա օգտագործել է իր աշխարհաքաղաքական, ռազմական ու տնտեսական լծակները՝ մյուս երկրներին հարկադրելով միանալ հերքման իր քաղաքականությանը:

Դժբախտաբար, անգամ այսօր մի շարք գիտնականներ ու կառավարություններ պնդում են Հոլոքոստի բացառիկությունը: Ես չեմ կարող համաձայնվել դրա հետ, քանի որ Հոլոքոստը բացառիկ չէ և անհրաժեշտ է այն ուսումնասիրել որպես ցեղասպանության օրինակներից մեկը և ոչ թե առանձին:

Իսրայելի իշխանություններն ակնհայտորեն հերքել են, որ այն, ինչ տեղի է ունեցել հայերի հետ, նման է նրան, ինչը տեղի է ունեցել հրեաների հետ:

Ամերիկացի նախագահներն ամեն տարվա ապրիլի 24-ին հանդես են գալիս հնչեղ հայտարարություններով՝ իբրև թե ճանաչելու համար Հայոց ցեղասպանության դասերն ու հիշողությունը, սակայն համառորեն խուսափում են «ցեղասպանություն» եզրը գործածելուց:

Իսրայելն էլ ավելի հեռու գնաց. ոչ միայն հերքեց Հայոց ցեղասպանության կարգավիճակը, այլև Իվանյանի (Խոջալու) դեպքերի կապակցությամբ կազմակերպված միջոցառման ժամանակ Իսրայելի արտգործնախարար Ավիգդոր Լիբերմանը հայտարարեց Իսրայելի ու Ադրբեջանի փորձը միավորելու անհրաժեշտության մասին՝ ապագայում նմանատիպ աղետները կանխելու համար:

Երբ ժամանակակից Գերմանիան ընդունում է Հայոց ցեղասպանության հարցում կայսերական Գերմանիայի մեղսակցությունը, ինչպե՞ս կարող է որևէ մեկը համաձայնել թուրքական ժխտողականությանը: Իսկապես իրավական տեսանկյունից այդ ժխտումը ժամանակակից Թուրքիային դարձրել է փաստից հետո հանցակից:

Ինչպես ասում է Լիբերմանը, մենք պետք է մեզանում համակցենք Իսրայելի փորձը մյուսների հետ, որպեսզի ապագայում կանխենք ցեղասպանությունները:

Ամեն տարի Կնեսետում քննարկումներ են անցկացվում այս թեմայով: Քվեներ կան, սակայն կառավարությունը թույլ չի տալիս, որ գործը հասնի քվեարկության: Թող այս տարին տարբերվի մյուսներից, թող Կնեսետը ազատորեն քվեարկի Հայոց ցեղասպանության ճանաչման կամ չճանաչման թեմայի շուրջ:

Այժմ, երբ Իսրայելն ու Թուրքիան վերացրել են խոչընդոտներն ու պատրաստվում են վերականգնել իրենց դիվանագիտական կապերը, Կնեսետը պետք է հստակ ազդանշան հղի այն մասին, որ Իսրայելի հետ հարաբերությունները չեն կարող պատանդ լինել Թուրքիայի կողմից պատմական այդ անհերքելի փաստերի ժխտմանը և հատկապես Գերմանիայի կողմից իր մեղսակցությունն ընդունելուց հետո՝ որպես Օսմանյան կայսրության դաշնակից:

Պետք է նաև ընդգծել, որ Իսրայելի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը Թուրքիայի հանդեպ ո՛չ թշնամական, ո՛չ էլ բարեկամական քայլ է, դա ավելի շուտ Իսրայելի բարոյական պատասխանատվությունն է:

Եվ բացի այդ, Գերմանիայի կողմից իր մեղսակցությունն ընդունելուց հետո Իսրայելի Կնեսետի կողմից «1915 թ. դեպքերը» բաց կերպով որպես «ցեղասպանություն» որակելը ձախողելը արդեն ոչ միայն բարոյական խնդիր է, այլև վստահության հարց»:

http://www.1in.am/1953156.html