2016 թվականի հունիսի 8-ին Մարդու իրավունքների ասոցիացիայի՝ Ընդդեմ ռասայականության և խտրականության հանձնաժողովի` Ստամբուլի մասնաճյուղի անդամները հրապարակել են մի պաշտոնական նամակ` ուղղված Գերմանիայի Դաշնային հանրապետությանը՝ ներողություն խնդրելով 2016 թվականի հունիսի 2-ին Գերմանիայի խորհրդարանի՝ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևի ընդունումից հետո թուրքական իշխանությունների կողմից արված բանավոր և գրավոր հարձակումների համար:
Մարդու իրավունքների ասոցիացիան (ՄԻԱ) հասարակական և անկախ կամավորական կազմակերպություն է, որը 1986 թ. հիմանդրել են մարդու իրավունքների հարցերով զբաղվող 98 ակտիվիստներ: Ասոցիացիան այսօր ունի 28 մասնաճյուղ, 4 ներկայացուցչական գրասենյակ և 10 938 անդամ: Թուրքիայում մարդու իրավունքների հարցերով զբաղվող ամենահին և ամենամեծ ասոցիացիայի՝ ՄԻԱ-ի միակ և բացահայտ նպատակը մարդու իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության համար աշխատանքներ իրականացնելն է:
Զորյան ինստիտուտը ցանկանում է իր երախտագիտությունը հայտնել Մարդու իրավունքների ասոցիացիայի Ստամբուլի մասնաճյուղին՝ ռասայականության և մարդու իրավունքների չարաշահումների դեմ այս խիզախ դիրքորոշումն ընդունելու և 1915 թվականի հայկական ողբերգությունը Ցեղասպանություն ճանաչելու` Գերմանիայի որոշմանն աջակցելու համար:
Ստորև ամբողջությամբ ներկայացնում ենք Ստամբուլում Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության գլխավոր հյուպատոսին հասցեագրված նրանց նամակը:
«Մարդու Իրավունքների Ասոցիացիա
Ստամբուլի մասնաճյուղ
Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության գլխավոր հյուպատոսարան
Հարգելի Դոկ. Գեորգ Բիրգելեն,
Գերմանիայի գլխավոր հյուպատոս,
Որպես Մարդու իրավունքների ասոցիացիայի՝ Ընդդեմ ռասայականության և խտրականության հանձնաժողովի` Ստամբուլի մասնաճյուղի անդամներ՝ Ձեզ ենք ուղղում այս նամակը, ամոթալի համարելով՝ դատապարտում թուրքական իշխանությունների, մամուլի և հասարակության տարբեր ազգայնական տարրերի կողմից ծայրահեղ ռասիստական բանավոր և գրավոր հարձակումները Գերմանիայի և գերմանացի ժողովրդի դեմ, որոնք հետևեցին Գերմանիայի խորհրդարանի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող որոշմանը:
Որպես մարդու իրավունքների պաշտպաններ և ակտիվիստներ՝ մենք բարձր ենք գնահատում այն փաստը, որ գերմանական պետությունը դատապարտել է Հոլոքոստը բոլոր միջոցներով, ստեղծել է կյանքի բոլոր ոլորտներն արտացոլող վայրեր Հոլոքոստի հիշատակության համար, զանազան ձևերով հիշատակել է նացիստական ռեժիմի կողմից իրականացված ոճրագործությունները, հաստատել է կրթական համակարգ, որն ավելի շուտ պնդում է պատմական ճշմատությունը, քան ժխտողական պատմությունը և դարձրել այս ամենը անփոփոխ՝ որպես պետական քաղաքականություն:
1970 թ. դեկտեմբերի 7-ին Գերմանիայի կանցլեր Վիլլի Բրանդը ծնկի է եկել Վարշավայի գետտոյի հուշահամալիում և ներողություն խնդրել հրեա ժողովրդից, այդպիսով ակնառու կերպով ցույց տալով աշխարհին, թե ինչ պետք է անեն պետությունները մարդկայնության դեմ իրագործված հանցագործությունների առնչությամբ: Անկասկած, Գերմանիան կարող էր հասնել այս ամենին մարդու իրավունքների պաշտպանների, մտավորականների և գրողների, քաղաքական գործիչների և հասարակության բոլոր ազդեցիկ անհատների անհամար ջանքերի արդյունքում: Փոխարենը՝ մենք ամեն Աստծո օր տեսնում ենք, թե որքան դժվար է և´ պետության, և´ հասարակության համար ազատվել ամեն տեսակ ռասայականությունից: Առավել ևս անհնարին է հատուցել, վերականգնել, քավել մարդկայնության դեմ կատարված այնպիսի հանցագործություն, ինչպիսինն է ցեղասպանությունը, այնուամենայնիվ, այս ուղղությամբ բոլոր քայլերը հասարակություն լինելու, մարդ լինելու պայմաններ են:
Բնական, եթե ոչ ուշացած, պետական քաղաքականության արդյունք է Գերմանիայի խորհրդարանի 2016 թ. հունիսի 2-ի որոշումը և օրինակելի է` ցույց տալու համար այն մոտեցումը, որն աշխարհը պետք է որդեգրի պետությունների կողմից մարդկայնության դեմ իրագործված հանցագործությունների առնչությամբ. իր այս որոշմամբ՝ «ճանաչել և հիշատակել 1915-ից 1916 թվականների ընթացքում հայերի և այլ քրիստոնյաների դեմ իրականացված ցեղասպանությունը», Գերմանիան ոչ միայն ճանաչեց կանխամտածված, սիստեմատիկ կատարված ցեղասպանությունը Անատոլիայում և Փոքր Ասիայում, այլև բացահայտորեն հաստատեց, որ Գերմանիան նույնպես պատասխանատու էր:
Հակառակ այս օրինակելի դիրքորոշմանը` Թուրքիայում տիրում է այն մոտեցումը, որը արտոնում է ոճրագործությունը: Ռասայական ատելության վիրավորանքներն ու քննադատությունները` ուղղված Գերմանիային, գերմանացի խորհրդարանականներին և գերմանացի ժողովրդին, ինչպես նաև գործողությունները, որոնցում այս քննադատությունները կիրառվել են, համարվում են հանցագործություններ այն երկրներում, որոնք կիրառում են միջազգային իրավունքի նորմերը: Ավելին, ծայրահեղ ռասիստական վիրավորանքներն ու սպառնալիքները թուրքական ծագում ունեցող գերմանացի խորհրդարանականների դեմ մերկացնում են այն զարհուրելի իրավիճակը, որն առկա է Թուրքիայում ժողովրդավարության, մարդու իրավունքների և օրենքի գերակայության առումով:
Որպես մարդու իրավունքների պաշտպաններ Թուրքիայում՝ պետական իշխանական մարմինների, լրատվամիջոցների և ազգայանմոլների կողմից այս սպառնալիքները մենք դիտարկում ենք որպես ապացույց, որ մարդկայնության դեմ այս հանցագործությունները կարող են միշտ կրկնվել այս երկրում: Մենք հավատում ենք, որ այս քննադատություններն ու գործողությունները հարձակումներ են ընտրված ներկայացուցիչների, կամքի, ժողովրդավարության, մարդու իրավունքների, և միջազգային իրավունքի դեմ ոչ միայն Գերմանիայում, այլ նաև այն բոլոր երկրներում, որոնք ունեցել են կամ կունենան այսպիսի դիրքորոշում, որը դեմ է Թուրքիայի պաշտոնական տեսակետին:
Ուստի, մենք ողջունում ենք Գերմանիայի խորհրդարանին իր այս որոշման կապակցությամբ և հայտնում ձեր երկրի հանրությանը, որ մենք կարծում ենք, որ ատելությունն ու թշնամանքը Գերմանիայի դեմ և գերմանացի ժողովրդի դեմ թշնամանք է ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների դեմ»:
Անգլերենից թարգմանեց Մարի Հովհաննիսյանը
Akunq.net
Leave a Reply